________________
પર્વાધિરાજ પર્યુષણ.
ધાર્મિક અનુષ્ઠાનોને માન્ય કરી આચરણુ કરવું તેમાં જૈનધર્મીમાં સર્વ આચરણામાં અહિંસાની આચરણાને મુખ્ય સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે ‘યતના એ ધર્મ’ત્રીજી 'અહિંના સંગમો તો આ શબ્દમાં
ધર્મની મૂર્તિ અહિંસા જણાવવામાં આવી
છે. હરહ ંમેશ અહિંસાના પાલનમાં તત્પર રહેનાર જૈન પદીવસે ખુખ જ જયણાવાળા રહી અહિંસાનું પાલન કરે એટલું જ નહિં પણ પાતાથી શક્ય હાય તે સર્વ ઠેકાણે અહિંસાના પાલન માટે વીર્ય કારવે તેને અમારિ પ્રવત ન કહેવામાં આવે છે આ અમારિ પ્રવતન એ પયુ નું પ્રથમ અને મુખ્ય કેં વ્ય છે.
સ્વામિના સગપણ સમું અવર ન સગપણ કાય' આ પદથી સ્વધર્મિના સબંધ વિના બીજો કોઈ ઉત્તમ જગતમાં સંબંધ નથી. પિતા પુત્ર, નેાકર શેઠ વિગેરે સર્વ સંબંધેા કોઈને કોઈ સ્વાથી આશય સાથે જોડાયેલા હાય છે અને તે સ્વાથી આશયમાં એક બીજા તરફના ઉપકાર કલ્યાણ બુદ્ધિને હાતા નથી. પણ સ્વાર્થ બુદ્ધિથી સંકલિત હાય છે. જ્યારે સ્વમિના સહચાર કે સ’પક એક ખીજાને ધર્મ પ્રેરણા આપનાર હેાવાથી જીવન પ્રગતિશીલ છે. ને જગતમાં પરસકલ્યાણુ કાઈ હાયા તે જીવન પ્રતિ છે. આથી જીવન પ્રગતિ સાધક બીજી કેં વ્ય નિર‘તર ધર્મ માં રક્ત એવા સહધમી જનનું વાત્સલ્ય એ પર્યું માં કરવા ચેાગ્ય છે.
૨૧૯
દૂર કરવી, માયાની ઉંડી ગાંઠાને ઉકેલવી અને નિર્મળ જીવન કરી. આ પર્વમાં ક્ષમા માગવી તે આ પર્વનું કવ્ય છે.
જગતના પ્રાણી માત્રનું જીવન વિષય કષાય ને લેશથી ભરપુર છે. આ ફ્લેશ કંકાસને ભુંસનાર જીવનને નિમ`ળ અને શુદ્ધ કરનાર ક્ષમાપના છે. જગતના છવા માત્ર તરફ્ વૈર વિરોધની લાગણીને
નિકાચિત કર્મોને ખપાવવામાં પણ જે કોઇ સમર્થ હાય તા તે તપ છે.
બાર માસના સામાન્ય પાપાની આલેાચના રૂપ અઠ્ઠમ તપ. આ પર્વમાં ખાસ કર્તવ્ય છે. છ ખંડના ભાક્તા ચક્રવર્તિ રાજાએ અહિક સુખ માટે પેસ્તાની જીતમાં અનેક ઠેકાણે અઠ્ઠમ તપ કરે છે.તે પાતાનાજ આત્મા અનેક પાપાથી ભાર થયેલા હાય તેને ભારમાંથી હળવા કરવા તેને શું અઠ્ઠમ અસાધ્ય છે અર્થાત્ આખા વર્ષના પાપના પ્રાયચ્છિન્નરૂપ અહમ તપ એ આ પર્યુષણનું ચાથુ કચ્ છે.
સારા વેપારી રાજની આવ જાવકના હિસાબ રાખે તેથી પ્રમાદી મેટામેળ રાખે અને છેવટે વ્યવહારમાં ઈજ્જતના અથી હિંસામ ન રાખે તેા પશુ વર્ષ આખરે સામાનાત્યાં જે લેણુંદણુ નીકળે તે ચૂકવી પાતાની આખરૂ વ્યવહારમાં સાચવો રાખે તેમ રાજેરાજના પાપની આ લાચનારૂપ દેવસિક અને રાઈ પ્રતિક્રમણ કદાચ ન કરે, પાક્ષિક અને ચૌમાસિક પાપની શાલેચનારૂપ પખી અને ચૌમાસી પ્રતિક્રમણ ન કરે.પણ જૈન ધમી તરીકે કહેવાની આબરૂ ખાતર સવત્સરી પણ ન કરે તે જાણવું જોઈએ કે તે પ્રતિક્રમણ એ ખાસ આવશ્યક છે. જો તે જૈનધમી તરીકેની ઇજ્જતથી તે પરવાર્યાં છે. આથી પ પણનું પાંચમું સંવત્સરી પ્રતિક્રમણુ છે.
શ્ય
અંતે અમે વર્ષની અંદૃર થયેલ વૈર-વિરોધને ક્ષમાવતાર ક્ષમાપના વાંચકાને આપવા સાથે પ ષણ પર્વાધિરાજને આનદથી ઉજવવા સાથે પોતાના આત્માને પાવિત કરવા અનુમાદી વિરમીએ છીએ.