________________
તા. ૧૦-૬-૧૯૬૫ જેન ડાયજેસ્ટ મંડળે છે. એમના આગેવાનો પહેલાં ભારતનાં ભિખારીએ પણ કાંઈ કમ એમને ભીખ માગવાની કળામાં પારં નથી. જાણકારોનું અનુમાન છે ગત કરે છે, નાનાં નાનાં મંડળો ઊભા ભારતમાં લગભગ ૧૪ લાખ ભિખાકરે છે અને બદલામાં ભિખારીઓની રીઓ છે. એમાંના અડધા ઉપરાંત દૈનિક કમાણીમાંથી થોડો ભાગ લે છે. ભિખારીઓ, શરીરે હષ્ટપુષ્ટ હવા ફક્ત બ્રિટનમાં જ આવાં અસંખ્ય છતાં ભીખ માગે છે. અને અપંગની મંડળે છે. આ લોકો નાની નાની તે વાત જ શી કરવી ? આંધળા, ટુકડમાં કર્યું ગીત ગાતાં ગાતાં લૂલા, લંધડા, કઢી બધા પિતાની ગરીબોના લત્તામાં જાય છે અને અશક્તિના નામ પર દયાના ગાણું ધર્મના નામે ભીખ માગે છે. કેટ- ગાય છે. લેડયાર્ડના કથન મુજબ ફક્ત હાલ
અપંગેનું તુલનાત્મક અધ્યયન બોન અને ઈક્લિંટન નામના બે
પણ આશ્ચર્યજનક છે. અમેરિકામાં જિલ્લામાં જ, આવી ટુકડીઓની દૈનિક
૧,૧૪૦૦૦) આંધળા છે, તે ભારતમાં આવક ૧૫ પડ એટલે લગભગ
૬,૦૧,૩૭૦ આંધળા છે. એને અર્થ ૨૦૦ રૂપિયા સુધી પહોંચે છે.
એમ થાય કે એક લાખે ૧૭ર આ બધા ઉપરાંત લંડનમાં ભીખ માંધળા ! આ ઉપરાંત કોઢી તેમ જ માગવાની એક બીજી રીત પણ છે. ગાંડાઓની સંખ્યા પણ સાધારણું જ્યારે બધા ઘરના પુરુષ ઓફિસે નથી. ભારતમાં એક લાખ ૧૭૨ કાઢી જાય, ત્યારે ભિખારીએ તેમને ઘેર અને ૩૪ ગાંડાં છે. એટલે કે ૧,૪૭,૯૧૧ જઈને દરવાજાની ઘંટડી વગાડે છે. કઢી અને ૯૮,૪૯ ગાંડાં એમને, ઘરમાં સ્ત્રીને એમ થાય કે કઈ માટે કોઈ જ વ્યવસ્થા ન હોવાથી, અતિથિ આવ્યા ! જ્યારે એ બહાર એમના બિચારાને ભાગ્યમાં ભીખ: નીકળે છે ત્યારે ભિખારીઓ બેડી માગવાનું જ લખ્યું છે. કાઢેલી દુઃખભરી વાતો કરીને ભેગી
ઇ. સ. ૧૯૩૧ માં ભારત સરકારે સ્ત્રીને પોતાની જાળમાં ફસાવે છે. ભિખારીઓની ગણત્રી કરાવી હતી. તે
આ તે બ્રિટનની વાત છે, પરંતુ મુજબ મુંબઈમાં ૫૦૨૫, કલકત્તામાં.