________________
ન્ત કચવામાં આવે છે. એક સંન્યાસી અદ્વૈતવાદના જ્ઞાનની ધૂનમાં ખુબ ચઢી ગ. એક ભકતે તેને જમવાનું નેતરું કહયું. પિલા સંન્યાસીના પગ કાદવથી બગડેલા હતા. ગૃહસ્થ ભકતે કહ્યું કે સંન્યાસી મહારાજ લોટ લેઇને તમારા પગ ધોઈદે. સંન્યાસીએ કહ્યું, જ્ઞાન ગંગામાં મારા પગ ધોઈ દીધા છે. 5. હસ્થ સમજી ગયેકે સંન્યાસી બિલકુલ આચારથી દૂર થાય છે, તેણે સંન્યાસીને બોધ દેવાને માટે સંન્યાસીને અનેક પ્રકારનું મિષ્ટાન્ન જમાડયા બાદ ખુબ ભજી ખવરાવ્યાં અને તેને એક કોટડીમાં સુવાડી બહારથી તાળું માર્યું. સંન્યાસી કેટલોક વખત થયો એટલે જાગ્રત થયે અને તેણે કમાડ ઉધાડવા પ્રયત્ન કર્યો પણ કમાડ ઉગાડયું નહિ. તે તૃષાથી તેને જીવ ખૂબ આકુલ થયો ત્યારે ગૃહસ્થ કહ્યું કે કેમ સંન્યાસી મહારાજ, બૂમ પાડે છે એ સંન્યાસીએ કહ્યું કે મારો જીવ જળ વિના ચાલ્યો જાય છે. ગૃહસ્થે કહ્યું કે પેલી જ્ઞાન ગંગામાંથી જલ પી શાન્ત થાઓ. સન્યારીએ કહ્યું એમ કેમ બને, ત્યારે ગ્રહ કહ્યું કે કાદવ વગેરેને જ્યારે જ્ઞાન ગંગામાં ધોઈ નાખે ત્યારે પાણી પણ તેમાંથી કેમ નથી પીતા ? ગૃહસ્થના આવા યુભિય ઉપદેશથી સન્યાસીનું મન ઠેકાણે આવું. આ દષ્ટાન્તને સાર એટલો છે કે કદી શુષ્ક અધ્યાત્મ જ્ઞાની બનવું નહિ. તેમજ શુષ્ક ક્રિપાવાદી પણ બનવું નહિ. એટલું તે કથવું આવશ્યક છે કે ક્રિયાઓના જ્ઞાનનો ખપ કર્યા વિના કેટ: લાક મનુષ્યોએ ક્રિયા પ્રતિ પ્રવૃત્તિ કરી હોય છે પણ નીતિના સદ્ગણે તેમજ ઉત્તમ આચારોની ખામીને લીધે તેઓની ક્રિયાઓ દેખીને કેટલાક સંદિપ મનુષ્ય ક્રિયા માર્ગના વ્યવહારથી પરાક્ષુખ થાય છે. અધ્યાત્મ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરીને ધાર્મિક ક્રિયાઓનું રહસ્ય સમજતાં તે ક્રિયાઓની અધિકારી ભેદે ઉત્તમતા સંબંધી કંઈપણ શંકા રહેતી નથી. અધ્યાત્મજ્ઞાનથી સ્થળ અને સૂક્ષ્મ ભૂમિકામાં અથત અત્તરમાં અને બિહારમાં ઉત્તમ પ્રેમથી પ્રવૃત્તિ કરી શકાય છે. અધ્યામજ્ઞાનમાં સર્વ પ્રકારની શ્રેષ્ઠતા જાણીને જ્ઞાનીઓએ સર્વ જ્ઞાનીઓએ તેને પ્રથમ નંબરમાં ગયું છે.
અન્ન તેવો ઓડકાર, બાળક જેવું દુધ પીએ છે તેવું તે થાય છે. કુલવાન સારાં કુટુંબમાં કેટલીકવાર નીચ સંસ્કારોવાળાં છોકરાં પેદા થાય છે. તેમાં એક કારણ એ પણ જોવામાં આવે છે કે નાનપણમાં તે બાળકોને કોઈ હલકી જ્ઞાતિની ભાડુતી ઘાવનું ધાવણ ધાવવા મળેલું હોય છે.