________________
૨૩૬
re
Weary lies the head that wears a crown શેકીઅર નામના કવિ કહે છે કે જે રાજમુગટ ધારણ કરે છે. તે હમેશાં ચિંતાતુર રહે છે, જે મનુષ્યેા વ્યવસાયના બળને વધારે છે. તે પેાતાને માટે ચિંતા અને દુઃખના અનેક પ્રસંગે ઉભા કરે છે.
33
પ્રસ્તુત જમાનામાં પ્રકૃત્તિના વિસ્તાર સાથે પાપાક આદિની રીતભાતમાં મહાન ફાર થયેલા દૃષ્ટિએ પડે છે. દિન પ્રતિદિન મનુષ્યાના પેષાક, રહેણી કરણી અને રીત રીવાજમાં માટે તફાવત થતા જાય છે. દેખાદે. ખીથી એક બીજાનું અનુકરણ કરી પોતાના ગા-શક્તિ અને યેાગ્યતાને વિચાર કેટલાએક મનુષ્યે બાજુએ મુકતા જણાય છે. સ્વાભાવિક રીતે કેટલાએક મનુષ્યેાની માનીનતા પ્રમાણે મોટા અને સારા ગણાવાને ઉપાય ખાવડાળને અવલબીને રહેલા હાય છે. તે દ્રવ્ય, સત્તા, યિતા આદિ સાધનાની તંગી - વિવિધ પ્રકારના પાષાક, ટા વગેરેના આબરથી છુપાવવા છે છે. આ તંગી મટાડવાનાં મિથ્યા યત્ન કરવામાં તેમને કહ્યું કષ્ટ સહન કરવુ પડે છે. સાધનાના અભાવે આ બધઆડ ંબર સાચવવા તેમને અતિ કિંન પડે છે. વર્ડ્ઝવર્થ નામના કવિ કહે છે કેઃ~~~
Rajpind, avarice, expense This is idolatory; & these we adore: Plain living & high thinking are no more: The homely Beauty of good old cause is gone; our peace, our fearful innocence And pure religion crcuting household laws.
દ્રવ્યની લુટાલુટ, લાભ અને ખર્ચ થય ને આપણે દેવતુલ્ય ગણીએ છીએ અને આપણે તેનાજ ઉપાસક બન્યા છીએ. સાદું જીવન અને ઉચ્ચ વિચાર હવે અસ્તિત્વ ધરાવતાં નથી. જીની સાદી રીતભાતનું હાઈ-ગારવ હવે ગયું છે, કટુમ્બિક રીત રીવાજ પર અસર કરતું આપણું પવિત્ર, ધાર્મિક, નિષ્પાપી અને શાન્ત જીવન વે નાશ પામ્યું છે. ”
વિલાસના સાધનેમાં ઉત્તરાત્તર ધૃદ્ધિ થતાં મનુષ્યને પ્રાપ્ત સાધનાપર અપ્રીતિ થતી જાય છે. પાયાક આદિના રીત રીવાજોમાં સંરક્ષક વૃત્તિ ધારણ કરનારા મનુષ્યે પશુ ધીમી ગતિએ નવીન ફેરફારમાં આગળ વધતા દીસે છે. સાધનસપન્ન મનુષ્યના પ્રશ્ન બાજુએ મૂકતાં ક્ષણિક પ્રીતિના અથવા વ્પાહારિક મોટા પ્રાપ્ત કરવાના કલ્પિત તરગામાં તણાતા ઘણા મનુષ્યામ
