________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક: ૧૧] દિપટ ચૌરાશી બેલ પ્રયુક્તિ
[૨૩૫ નંદલાલના પિતાનું નામ બુલાખીદાસ હતું અને પિતામહનું નામ શ્રવણદાસ હતું. અને એ બને આગ્રાના રહીશ હતા.
હેમરાજ પાંડેના ગુરુનું નામ રૂપચંદ હતું. એ હેમરાજ પાંડેએ નિમ્ન લિખિત કૃતિઓ રચી છે –
ગમ્મસારની વચનિકા | વિ. સં. ૧૭૨૪ નયચકની વચનિકા પંચાિયની હિન્દી ટીકા વિ. સં. ૧૭૦૯ પણુસાર એ છે
ભાષાભક્તામર સિતપટ ચોર્યાસી બેલ
આ પૈકી ભાષા-ભક્તામર પ્રકાશિત થયું છે. એ ભકતામરસ્તાવના હિન્દી ભાષામાં અનુવાદરૂપે રચાયેલી કૃતિના અંતમાં નીચે મુજબનું પદ્ય છે –
“भाषाभक्तामर कियो हेमराज हित हेत ।
जे नर पढे सुभावसूं ते पावै शिवखेत ॥" સિતપટ ચોર્યાસી બેલ નામની કૃતિ કોઈ સ્થળેથી પ્રસિદ્ધ કરાઈ હોય એમ જણાતું નથી. શ્રી. ચન્દનસાગર ગણીએ દિકપટ ચોર્યાસી બોલની હાથથીઓ સુરતમાં ક્યાં ક્યાં છે તેની મારી વિજ્ઞપ્તિ અનુસાર તપાસ કરતાં તેમને આ નામવાળી એક હાથપોથી મળી છે, પણ એ તે હેમરાજ પાંડેની પ્રસ્તુત કૃતિ હોય એમ તેઓ જણાવે છે. એમણે એના પ્રારંભના ચાર પડ્યો અને અંતની છ પદ્ય મને નીચે મુજબ લખી જણાવ્યાં છે –
अग्र भाग "सुनयपोष हतदोष मोष मुष शिवपददायक, गुणमणिकोष सुघोष रोषहर तोषविधायक, एक अनंत सरूप सतवंदित अभिनंदित, निजनिज सुभाव परभवे भासै अमंदित, अविदितचरित्रविलसित, अमित सर्वमिलित अविलिप्त तन, अविचलितकलिकनिन्जरसललितजयजिनविदलितकलिलघन ॥ १॥ .
सवैया इकतीसा नाथ हिमभूधर तैनिकसि गणेसचित्र भूपरिविथारि सिवमारग लौंधाइ है।
परमतवाद मरयाद कूल उन्मूलि अनुकूल मारग सुभा ओढरि आइ है। ૪. આ કૃતિ મૂળ ભકત્તામરસવ તેમજ એના અનુવાદ રૂપે (વિજયસિંહસૂરિના શિષ્ય) દેવવિજય વિ. સં. ૧૭૩૦માં હિન્દીમાં પધમાં રચેલી કૃતિ સહિત “શ્રીભક્તામરસ્તોત્ર” એ નામથી નિર્ણય સાગર મુદ્રણાલયમાં ઈ. સ. ૧૮૭૭માં છપાવી પ્રસિદ્ધ કરાઈ છે, પ્રકાશકનું નામ અપાયેલું નથી.
For Private And Personal Use Only
