Jain_Satyaprakash 1948 09

SR No.: 521646
Original Sutra Author: N/A
Author: Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Publication Year: 1948
Total Pages: 24
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Jain Satyaprakash, & India
File Size: 11 MB

Page 15

અક ૧૧]
કનકકુશલગણિ અને એમની કૃતિઓ
| ૨૦૭ ભધાં મળીને ૭૦ પઘોવાળી આ કૃતિ ૪ સરળ અને મનેારજક સ ંસ્કૃતમાં રચાઈ છે. (૯) દીવાલી-પ્~~આ દીવાળીને મંગેતા, (ક૫) છે. એ મારા જોવામાં આવ્યેા
નથી.
.
(૧૦) ‘દેવાઃ પ્રભા ’સ્તાત્રવૃત્તિ—જયાનંદસૂરિએ દેવાઃ પ્રભો ! ' થી શરૂ થતા સ્તવ (સ્તંત્ર) નવ પદ્મમાં રચેલ છે. એ‘સાધારણજિતવ’ એ નામથી અવસૂરિ સહિત ‘કાશી’ થી યશે.વિજય જૈન ગ્રન્થમાલામાં વીર સ ંવત્ ૨૪૩૯માં પ્રસિદ્ધ થયેલા “ જૈન તેંાત્રસંગ્રહ” ના પ્રથમ ભાગ (પૃ. ૪૫–૫૬ ) માં છપાયેલ છે. આમાં અવરના કર્તાનું નામ નથી. એટલે આ વર કનકકુશલની નિહ હશે, જો એમ જ હાય તેા પ્રસ્તુત વૃત્તિ આથી ભિન્ન ગણવી જોઈએ. (૧૧) પ’ચાંપવ સ્તુતિવ્રુત્તિ-જનરત્નકા. (પૃ. ૨૨૭) જોતાં એમ જ ભાસે છે કે ૧૩૨ પાની જે પાંચમી સ્તુતિ છે તેના ઉપર કનકકુશલે વૃત્તિ રચી હશે. એ ગમે તે હ। પણ જૈન ગુર્જર કવિઓ(ભા. ૧, પૃ. ૫૮૩ ) માં તે શ્રી નેમિઃ પંચરૂપ ' થી શરૂ થતી ચાર પદ્યની પ`ચમીસ્તુતિ ઊષર કનકકુશલે વિશ્વ, ૧૯પરમાં વૃત્તિ યાના ઉલ્લેખ છે અને એ વાસ્તવિક હોય એમ લાગે છે.
(૧૨) ભક્તામરસ્તાત્રવૃત્તિમાં માનતુંગરએ રચેલા ભક્તામરસ્તેાત્રની ગદ્યાત્મક વૃત્તિ છે અને એ છપાયેલી છે.
.
'
(૩) રત્નાકરપ’વિંતિકાટીકા-રત્નાકરસૂરિએ શ્રેષ: શ્રિયાં મંગલ ' થી શરૂ થતી ૨૫ પઘની સસ્કૃતમાં સ્તુતિ રચી છે. એને કેટલાક ‘વીતરાગસ્તોત્ર કહે (જીએ જિનરત્નનાાશ, પૃ. ૩૨૮). માટે ભાગ તા અને રત્ના ૨૫ વિંરાતિકા ( ચુ. રત્નાકરસીસી ) કહે છે. આ કૃતિ શેવિજય જૈન પાઠશાલા ( મહેસાણા ) તરાથી પ્રસિદ્ધ થયેલી છે. અને ગુજરાતો પદ્યાત્મકપ અનુવાદ થયેલા છે. વળી એવું સ્વ. કેશવલાલ કે. મેાદીએ તૈયાર કરેલું અગ્રેજી ભાષાન્તર જૈન સાહિત્ય સંશોધક (Vol 1, No 1, pp. 15-16) માં ઈ. સ. ૧૯૨૦માં છપાયું છે. આના ઉપરની નકકુશલની વૃત્તિનાં હાથપાથી ટાંતિવિજયજીના વડાદરામાંના પુસ્તક ભંડારમાં છે એમ જૈ. સા. સં. છેં. ( પૃ. ૫૯૨ )માં કહ્યું છે.
(૧૪) હિણીકથા—આને ‘રૌદ્દિય-કથાનક’ પશુ કહે છે. આમાં કર્તાએ પેાતાના વિદ્યાગુરુ તરીકે વાચક શાન્તિચન્દ્રના ઉલ્લેખ કર્યાં છે. જિનરત્નકાશ ( પૃ. ૩૩૩ )માં • દ્વિણ્યશાકચન્દ્રકયા ’ તરીકે ઓળખાવાયેલી આ કૃતિ જૈન આત્માનંદ સભા તરફથી વિ. સ. ૧૯૭૧માં તેમજ હીરાલાલ હૈ'સરાજ તરફથી ઇ. સ. ૧૯૧૨માં છપાઈ છે, આ પાત્મક કૃતિ છે અને એમાં ૨૨ પોં છે. આ કથા દ્વારા હિણી ' તપના મહિમા વધુ વાયેા છે. પણ ૩૦-૩૬માં કેટલાક દેશેનાં નામ છે. {ણી અશાકચન્દ્રને
૪ આને ગુજરાતીમાં અનુવાદ પ્રસિદ્ધ ન થયે હેાય તે તેમ કરવું ઘટે,
૫ બાલાભાઈ કલભાઈ તરક્ષી ઈ સ. ૧૯૦૯માં રત્નાકરપચ્ચીસી ગુજરાતી શબ્દા અને ગલાત્મક અનુવાદ સાથે છપાઇ છે, સાથે સાથે ખા પુસ્તિકામાં જિનપ્રભસ્કૃત આત્મનિન્દ્રાષ્ટક (શ્ર્લોક ૧-૧૦) અને હેમચન્દ્રાચાર્ય કૃત આત્મહ સ્તવ ( શ્વે ૧–૯ ) પણ આવા શબ્દાય અને અનુવાદ સહિત પાયાં છે,