Jain_Satyaprakash 1946 02

SR No.: 521619
Original Sutra Author: N/A
Author: Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Publication Year: 1946
Total Pages: 36
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Jain Satyaprakash, & India
File Size: 18 MB

Page 23

અંક ૪ ] નૈતિક સત્યપ્રકાશ
[ ૧૪૯ પીઠિકા રચાય, ને પછી બીજું કાંઈ નહિ તેય કીતિને સાચવવા ફરી-ભૂલ કરવી ન ગમે અને ભૂલ ન થતાં નીતિનો પાયો મજબુતને સ્થિર જ રહે, કે જેથી દાન, દયા, ભક્તિ, વ્રત, ક્રિયા વગેરે વગેરે ધર્મની ઈમારતનાં બધાંય અંગ સ્થિર થાય. કમ માણસને આ લોકમાં ને પરલોકમાં દુર્દશા પમાડે છે એમ સમજનારાં ઉપરોક્ત રીતિએ જ કર્મને દુશામાં મેલી દઈ અંતે આત્મામાંથી નસાડી મૂકે છે. કાળા માથાને મારી શું ન કરે' એ સમજને અમલમાં મેલાય એટલે પછી બસ, જોઈ લો, કેવી સુંદરતા આવી વસે છે!
પાપની બધીય વાત ભૂલી જવી સારી છે, જ્યારે પુણ્યની એક વાત ભૂલવી ન જોઈએ. સાંભળેલું ક૯યાણકારી વયન ફરી ફરી વિચારવું અને તે ફરી સાંભળવા મળે તો અતીવ ઉત્સાહપૂર્વક સાંભળવા તૈયાર રહેવું જોઈએ. મોહમાંથી, વિષયવાસનામાંથી જાગેલાં ઝેરી વચન સાંભળી, તેને વળી વળી યાદ કરી આ જીવ અનંત કાળથી એક કીડા કરતાંય અત્યંત નફટ જીવતર જીવી રહ્યો છે, તેને પુણ્યવચન સાંભળવા કે વળી વળી યાદ કરવા મળે, એ તેનું અહેભાગ્ય, ધન માગ્ય છે ! એ પુણયવચનથી ભાન ભૂલેલા જીવ સમજી શકે છે કે, મારી જીવન રમત અનીતિની છે કે નીતિની? અધર્મની છે કે ધર્મની પોતાનું ડહાપણું પિતાને પછાડે છે કે હુલાવે છે, એનું ભાન ધર્મવચનના સાંભળવા સિવાય કયાંથી થાય ?
પ્રત્યેક માણસને માથે માતા, પિતા, પતિ, ગુરુ વગેરેનાં દેવાં હોય છે. એ અણને ચુકવવા એમને વફાદાર રહી એમની કીતિને ઉજાળવા મથવું જોઈએ. જો એમ ન કરવામાં આવે તો એ તો શ્રાપ દેતા નથી પણ બેવફા બનેલા એ માણસનાં અનુચિત વર્તન જ એને લાખે શ્રાપથી ઘેરી લે છે, અને એ શ્રાપ એને આ ભવમાં જ નહિ, પણ ભવોભવ ઝેરી શલ્યની જેમ સાલે છે. જેના નામ અને દામથી પિતાને કેટલાંક અથવા બધાંય સુખ-સાહ્યબી છે, જેણે અપાર વાત્સલ્યથી ઉછેર્યો ને નેહ-વિશ્વાસથી હળવા હેયે પંપાળ્યાં એવા પૂજ્યને અને જેણે ધર્મભાવનાથી નિસ્પૃહપણે આત્માર્થને પરમપંથ દર્શાવ્યો એવા પરમપૂજ્યને ઉપકૃત થયેલાંએ ઠારવા જોઈએ. અને એ કયારે બને કે જ્યારે એ ઉપકૃત માણસ પિતાના વડીલોના વાત્સલ્ય, રને કે વિશ્વાસને દગો ન દે અને એ કેએક પગલું સાચવીને મૂકી, નીતિના માર્ગમાં આગળ વધે.
કર્મવશ કયારેક ભૂલ થઈ જાય તો પણ એ ભૂલની તે વડીલની આગળ અંતઃકરણ પૂર્વક માફી માગી, ફરીથી એ ભૂલ ન થાય તેવી સચોટ કબુલાત આપી, તેને સાચા દીલથી સાચવે–પાળે. મેટામનનાં વડીલો ભલમનસાઈ, સચ્ચાઈ, પ્રામાણિકતા વગેરેને જરૂર માફી આપે છે. પણ જે ઉદ્ધતાઈ, દુરાગ્રહ, મકરકંદી કે બદમાશી, હરામખોરી હોય અથવા તે સ્ત્રીચરિત્ર કે વિશ્વાસઘાતના ખેલ ખેલાતા હેય ને પાપન માર્ગો પૂરેપૂરા ન અટક્યા હેય તે એ વડીલેની માફીય કામ લાગતી નથી. વડીલેની માફી મેળવતાં સુખ સમાધિ પ્રકટે, પણ એ માફીની પછી એક અધ:ગામિની ભૂલ ન થવી જોઈએ. પ્રભુ પાસે નિરન્તર પ્રાર્થના કરવી જોઈએ કે, ઓ ! મહાન પ્રભો ! મારા વડીલોની આબરુને હાનિ પહોંચે એવી ભૂલ તુ મારા આત્મામાં ન પ્રવેશવા દેજે. પણ પ્રભુ પાસે આવી માગણી ત્યારે જ ઘટી શકે કે જ્યારે પોતે એ માગ કરવાના અવસરે - ભૂલ ન કરતો હોય, ચાલુ કાળમાં શુદ્ધ જીવન ગાળતો હેાય.