Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૩૫૦ ]
www.kobatirth.org
શ્રી જૈન સત્ય પ્રકાશ
चउसरणगमण-दुक्कडगरिहा - सुकडाणुमोअणा चेव ।
एस गणो अणवरथं कायव्वो कुसलहेउत्ति ॥' - चउसरण, गा. १० વિધિપૂર્વક શ્રો અરિહંત પરમાત્મા આદિ ચાર શરણાઓના સ્વીકાર, પૂર્વધૃત દુષ્કર્મની શયરહિતપણે નિન્દા અને સ્વ તથા પરના સુકૃતની શુભ ભાવપૂર્વક અનુમેદના, આ ત્રણેય અધિકારે કુશલનાં કાણુરૂપ છે. માટે જ સદાકાલ તે કરવાયાગ્ય છે. ’
કલિકાલસર્વાંન આચાર્યં ભગવાન શ્રીહેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા, અન્તિમ કાલની આરાધનાને છ અધિકારાથી પ્રતિપાદિત કરે છે. ચરમ તીર્થંકર શ્રમણભગવાન શ્રીમહાવીર પરમાત્મા, શ્રી નનરાજષિના ભવમાં જ્યારે માસક્ષપણના પારણે માસક્ષપણની ઉત્કૃષ્ટ તપશ્ચર્યાપૂર્વક શ્રી તીર્થંકરનામકર્મીની નિકાચના કરે છે તે અવસરે અન્તિમ કાલની આરાધના જે રીતે કરે છે તેના ઉલ્લેખ, શ્રોત્રિષષ્ઠિના દશમા પમાં આ મુજબ કરે છે—
.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
'दुष्कर्मगर्हणां जन्तुक्षामणां भावनामपि चतुःशरणं च नमस्कारं चानशनं तथा ' ૧ પાપકર્મોની નિન્દા-ગોં, ૨ સર્વાં જીવને ક્ષમાપના, ૩ સંસારની અનિત્યતા વગે રેતી ચિન્તવનારૂપ શુભ ભાવનાનુ પરિશીલન, ૪ પરમશરણસભાન શ્રી અરિહંત પરમાત્મા આદિના શરણાઓના સ્વીકાર, ૫ શ્રીનમસ્કાર મહામંત્રનું સ્મરણ અને ચારેય પ્રકારના આહારના ત્યાગ કરવાપૂર્ણાંક અનશનને સ્વીકાર, આ પ્રકારે શ્રી નન્દનમહામુનિએ અન્તિમ કાલની આરાધનાને સમાધિપૂર્વક કરી. ’
વળી વર્તમાનમાં અન્તિમ આરાધના માટે વિશેષ પ્રચારને પામેલ શ્રી પુણ્યપ્રકાશનું સ્તવન, કે જે ઉપાધ્યાયજી શ્રી વિનયવિજયજી મહારાજે ગૂર્જરભાષામાં રચ્યું છે તે અન્તિમ કાલની આરાધના કરવાના મનારથા રાખનાર સા કાઈ પુણ્યવાન આત્માને સદા જાગૃતિ આપવા સમર્થ છે. અન્તિમ આરાધનાના નામથી એળખ આપી શકાય તેવી આ કૃતિમાં પૂજનીય શ્રી ઉપાધ્યાયજી મહારાજે, અન્તિમ આરાધનાને દશ અધિકારીથી પ્રતિપાદિત કરી છે. એ દશ અધિકારી તેઓશ્રીના શબ્દોમાં આ મુજબ છેઃ-~
૧ અતિચાર આલેાઈએ, ૨ વ્રતધરીએ ગુરૂસાખ;
૩ છત્ર ખમા સયલ જે, યાનિ ચેારાશી લાખ. ૧
૪ વિધિ વળી વૈસિરાવીએ, પાપસ્થાન અઢાર:
૫ ચાર શરણ નિત્ય અનુસરા, નિ ંદો દુરિત આચાર. ૨
છ શુભ કરણી અનુમેાદીએ ૮ ભાવ ભલેા મન આણ;
૯ અણુસણ અવસર આદરી, ૧૦ નવપદ જો સુજાણુ. ૩ શુભતિ આરાધનતણા, એ છે દશ અધિકાર;
[વર્ષ :
For Private And Personal Use Only
ચિત્ત આણીને આદર, જેમ પામેા ભવપાર. ૪
એકદર એમ કહી શકાય કે ‘ જ્યાં જ્યાં પ્રસંગને પામીને અન્તિમકાલીન આરાધનાનાં વર્ણન, ઉલ્લેખા આવે છે ત્યાં જે કે ત્રણ, છ કે દૃશ અધિકારોથી અન્તિમ આરાધનાનું સૂચન કરવામાં આવ્યું છે. છતાંયે મુખ્યતયા ચસરણુપયન વગેરેમાં પ્રતિપાદિત ત્રણ આરાધનાએ સ્પષ્ટ રીતિએ સકળાયેલી જોઈ શકાય છે.
કેટલીક પ્રચલિત–અપ્રચલિત પણ મારા જોવા-જાણવામાં આવેલ અન્તિમ આરાધનાના ઉલ્લેખાવાળી કૃતિઓની નોંધ આ પ્રકારે છે—
| SR No. | 521592 |
| Book Title | Jain_Satyaprakash 1943 08 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad |
| Publisher | Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad |
| Publication Year | 1943 |
| Total Pages | 36 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Jain Satyaprakash, & India |
| File Size | 16 MB |