________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૭૭.
જિન મન્દિર
-
-
વાળ મંજરું રેવયં ચં (વિજ) પ્રમાણે ઉંચી પથંક આસન વાળી ત્રાષભ पज्जुवासामो ॥ सूत्र २७ ॥
વર્ધમાન ચંદ્રાનન અને વારિષણ નામની અ–જે રીતે ચેત્યની (ઈષ્ટદેવ ચાર ચાર જિનપ્રતિમાઓ છે (સત્ર-૩૬) પ્રતિમાની) ઉપાસના કરાય છે તે રીતે શ્રમણ ભગવાન મહાવીરની ઉપાસના આ પાઠમાં જિનમન્દિરની માંડણું કરીશું.
વિસ્તારપૂર્વક સમજાવવામાં આવી છે. ચિત્ય અને તીર્થકર આ બંને વસ્તુ કલ્યાણ રૂપ છે. મંગળરૂપ છે જેની
રાયપણું સૂત્રમાં દેવલોકના જિનઉપાસના કરવાથી હિત સુખ ક્ષમા મોક્ષ
મન્દિરના માપ બતાવ્યા છે કે-સુધર્મા અને અવિરત સુખ મળે છે. સભાથી ઈશાન ખૂણામાં મોટું સિદ્ધાયતન
રાજપ્રક્રીય સૂત્ર ૮, ૧૭, ૪, ૬૧ (જિન-મન્દિર) છે જે ૧૦૦ યાજન લાબુ ભગવતીસૂત્ર ૧૦-૫-૪૦૫ ૪૦૬, શતક ૫૦ એજન પહોળું અને ૭૨ જિન ઉચું ૧૫, ઉપાસક દશાંગ અ) ૭ સૂત્ર ૧૭, છે તેના મધ્યભાગમાં ૧૬ યોજન લાંબી
જીવાભિગમ સૂત્ર ૧૪૧ માં પણ ચૈત્યની પહોળી (ચોરસ) મણિપિઠિકા (તરો) પર્યું પાસના અને ચોપાસનાનાં ફળ છે તેના ઉપર મોટો દેવ દે છે. માટે ઉપર લખ્યા પ્રમાણેજ પાઠ છે.
एत्थणं अट्ठसयं जिणपडिमाणं जिणुઉવવાઈ સૂત્રમાં વન્નર્થ અરિહંતે વા સેvમrળમિત્તા સંનિત્તિ સંજિઅરિહંતzયાઉં વા | પુત્ર ૪૦ ] પાઠ દુરિત છે પૂત્ર રૂ૫ છે આપી તીર્થકર તથા જિન ચિ સિવાય
' અર્થાત્ અહીં તી કરનાં શરીર બીજાને વંદનને નિષેધ કર્યો છે.
રાયપણું સૂત્રમાં પાક છે કે-સધ પ્રમાણે ઉંચી અને સારી રીતે બીરાજમાન સભાને દરવાજા છે દરવાજાની સાથે ૧૦૮ જિનેન્દ્ર પ્રતિમાઓ છે. સુખમંડપ છે. તેની આગળ પ્રેક્ષાઘર છે રાયપસેણુસૂત્રમાં પૂજા-વિધેયતાને ત્યાર પછી મણિપીઠ છે મણિપીઠ ઉપર પાઠ છે કેતૂપ છે. જેની ચારે બાજૂ મણિપીઠ છે તે મણિપીઠેની ઉપર તીર્થંકરના શરીર
(અપૂર્ણ.) ઉપાસક દશાંગમાં બાર વતની યાદી છે. એટલે આગમોમાં જે જે વિષય આવે તેને ત્યાં નહીં ચર્ચતાં ઉવવાઈ વિગેરેની સાક્ષી આપી આ લખાણ આગળ ચલાવેલ છે.
જેમકે–ઉવવાઈ સૂત્રમાં ચંપાપુરીનું વર્ણન આપ્યું છે. તે સિવાયના દરેક આગમોમાં જ્યાં જ્યાં નગરના નામો આવે છે ત્યાં ત્યાં વર્ણન માટે વપuraો શબ્દ આપી ચંપાપુરીને અધિકાર લેવા સુચવ્યું છે.
ચંપાના વર્ણનમાં જિનચૈત્યને પણ ઉલ્લેખ છે. આ ઉપરથી જ્યાં જ્યાં ચંપાવર્ણનના સાક્ષી પાડે ય તે તે નગરમાં જિન ચેત્યો હોવાનું પણ સમજી લેવું ઘટે.
For Private And Personal Use Only