________________
૩૯૨ : શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૧૯-૨૦ [૩ ઓગસ્ટ ૧૯૪૦, પામતો નથી અને પામશે પણ નહિ. શ્રી તીર્થંકરદેવે કેમ કર્યો? એ તમામ સમૃદ્ધિને આત્મા માટે મેલ કેવલ મોક્ષને માટે જ દીક્ષા લીધી છે. દીક્ષા અંગીકાર (મળ) જેવી ગણી, પાપનું કારણ ગણી, દુર્ગતિના કર્યા પછી કેવલજ્ઞાન થયા બાદ જગતને જણાવ્યું હેતુભૂત ગણીને તજી દીધી તથા દીક્ષા લીધી, આથી કે દીક્ષા મોક્ષ માટે જ છે, મોક્ષ દીક્ષાથી જ મળે ખ્યાલમાં આવશે કે મોક્ષ મેળવવાનું અસાધારણ છે. દીક્ષા આચરવાથી આત્મા કેવલજ્ઞાન તથા મોક્ષ કારણ દીક્ષા જ છે. આત્માને જ્ઞાન ધ્યાનમાં મેળવી શકે છે. દીક્ષા લેવા માત્રથી મોક્ષ મળી જાય તલાલીન રાખનાર પણ બાહ્ય દીક્ષા જ છે. શાસ્ત્રકારે તેમ નથી, પણ દીક્ષા પાળવાથી મોક્ષ મળે છે. જણાવ્યું છે કે - દીક્ષામાં બે વસ્તુ જ્ઞાન, ધ્યાન તથા મોક્ષ. શાન શ્રેયોલાના શિવપVIસંત માં તીક્ષેતિ ધ્યાન એ પાલન છે, ને તો જ દીક્ષાનું ફલ છે. દીક્ષા શબ્દનો પ્રયોગ ઘણા સ્થાને થાય છે. મોક્ષ તેઓજ મેળવી શકે કે જેઓ જ્ઞાનધ્યાનમાં મતલબ કે દીક્ષા શબ્દના ઘણા અર્થો છે. વ્રતમાં, લીન હોય. કોઈને એમ થશે કે “ગૃહસ્થપણામાં મુંડનમાં, પ્રતિજ્ઞામાં, આજ્ઞામાં, ઘણે ઠેકાણે દીક્ષા જ્ઞાનધ્યાન કરી શકાય છે તો દીક્ષાની શી જરૂર શબ્દ ઘણા પ્રસંગમાં વપરાય છે. પણ ત્રણલોકન છે?” પણ ગૃહસ્થ એટલે તેને સી છોકરાં આરંભ દરબારમાં મોક્ષ માટે લેવાતી દીક્ષા એ જ સત્ય આદિની પંચાત છે, શું જ્ઞાન તથા ધ્યાન તો આને અને ઉત્તમ દીક્ષા ગણાય છે. તેમાં પાંચ મહાવ્રતોને કોઠો સાફ ન થાય ત્યાં સુધી રસાયણ દઈ શકાય
સ્થાન છે. જે દક્ષામાં પાંચ મહાવ્રતો સ્થાન પામે
તે દીક્ષા કેવી અનુપમ ચીજ ગણાય? દીક્ષા સ્વપર નહિં અને દે તો લાગુ પડે પણ નહિં. દીક્ષા એ
કલ્યાણ પ્રદ છે. જેને શ્રી તીર્થેશે, ચક્રીઓએ સ્વીકારી, સંસારમલનું વિરેચન છે. જ્ઞાન ધ્યાન એ અપૂર્વ જ્યાં ઈદ્રોનાં મસ્તક ઝુક્યાં, તેવી આદરવા લાયક, રસાયણ છે. રસાયણ ત્યારે જ અસરકારક નીવડે ઉપદેશવા લાયક દીક્ષા મોક્ષદાયક છે માટે જ દીક્ષા કે જ્યારે આરંભાદિનો કોઠો ચોખ્ખો કરવામાં મોક્ષ માટે આવશ્યક જ છે. આવ્યો હોય. સંસારના મેલથી ભરાયેલા આત્મા નાટક ... અને તે પણ શુદ્ધ દેવ, ગુરૂ અને સંસાર મળથી રહિત થાય તો જ્ઞાન ધ્યાનરૂપી ધર્મનું?” રસાયણ પચાવે અને આત્માને ફાયદો કરે તેમ છે, આજે દીક્ષાના અંગે પ્રકાશન થનાર નાટકને આટલા માટે જ શ્રી તીર્થંકરદેવોએ દીક્ષા અંગીકાર અંગે જૈનોએ જાગવાની જરૂર છે. નાટકને નામ કરી છે, કેટલાક તીર્થકરો તો ચક્રવર્તી હોવાથી છ અથવા રૂપક “અયોગ્ય દીક્ષા” એવા શબ્દનું અગર ખંડના માલીક હતા, પ્રજાના પાલક હતા, સંપૂર્ણ
ન્ડ અર્થનું આપવામાં આવેલ છે. નાટક એટલે
તમાસો કે બીજું કાંઈ ? અવ્યવસ્થિત હોય ત્યાં અદ્ધિસમૃદ્ધિવાળા હતા, છતાં તેનો ત્યાગ કર્યો તે "
(જુઓ અનુસંધાન પાનું ૪૦૧)