________________
૩૪૮ : શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૧૭-૧૮
[૫ જુલાઈ ૧૯૪૦, પ્રશ્ન- બીજ આદિ પર્વતિથિની વૃદ્ધિ થાય કે નહિં? કહેનાર રામટોળી જૈનજ્યોતિષને કાં તો
અને જો શાસ્ત્રરીતિએ પર્વ કે અપર્વની વૃદ્ધિ જાણતી માનતી નથી, અથવા તો જૈન થતી જ ન હોય તો શાસ્ત્રમાં અતિરાત્ર જ્યોતિષના હિસાબે તિથિનું છે, જે માન જણાવ્યા છે તે કેમ બને ? અને છે તે જાણતી અને માનતી નથી, એમ નક્કી શ્રીઉમાસ્વાતિવાચકજીના વૃદ્ધી હાર્યા થાય છે, લોકોને રામટોળી જે એમ જણાવે
તથોરારા એવા પ્રઘોષની જરૂર શી? છે કે જૈનજ્યોતિષમાં જેમ અવમાત્ર એટલે સમાધાન- જૈનજ્યોતિષ શાસ્ત્રની ગણતરીયે તિથિનું તિથિઓનો ક્ષય માનેલો છે, તેવી જ રીતે પ્રમાણ ,, પ્રમાણનું હોવાથી તિથિનો ક્ષય
તેમાંજ અતિરાત્ર પણ માનેલ છે, તેથી તો એકસઠમે દિવસે જરૂર આવે, પણ વૃદ્ધિ
તિથિઓની વૃદ્ધિ પણ જૈનજ્યોતિષને હિસાબે તો જૈનજ્યોતિષ શાસ્ત્રની રીતિએ કોઈ દિવસ માનવી જ જોઈએ. તે કથન કેવલ લોકોને પણ આવે જ નહિ. જૈનજ્યોતિષ શાસ્ત્રની ભરમાવવા માટે જ છે. કેમકે તિથિનો સંબંધ રીતિએ થી વધારે પ્રમાણની તિથિ કેવલ ચંદ્રમાસ સાથે છે અને તિથિની ઉત્પત્તિ હોયજ નહિં, અને તેથી કોઈપણ તિથિની પણ ચંદ્રથી છે અને નથી તો ચંદ્રમાસ વૃદ્ધિ તો શ્રીજૈનશાસનને હિસાબે હોય જ ૨૯ દિવસ રૂપ ત્રીશ તિથિથી વધતો થતો નહિં. યુગમાં પાંચ વર્ષ હોય છે અને તેમાં અને નથી તો ચંદ્રકળાના નિયમોમાં ફેરફાર દિવસ અઢારસેંત્રીશ હોય છે, તેમાં સૂર્યના થતો. જૈનજ્યોતિષમાં જે અતિરાત્ર કહ્યા છે ૬૦. મારા કર્મના ૬૧ માસ અને ચંદ્રના તે તિથિની વૃદ્ધિની અપેક્ષાએ નથી, ૬૨ માસ હોય છે, એથી અનુક્રમે સૂર્યાસ અતિરાત્રશબ્દથી તો દિવસની વૃદ્ધિ જ ૩૦ કર્મ માસ ૩૦ અને ચંદ્રમાસ ર૯ લેવાની છે અને તે વૃદ્ધિ સૂર્યવર્ષના ૩૬૬ દિવસનો થાય છે. તિથિ ચંદ્રમાસથી થાય અને કર્મમાસના ૩૬૦ દિવસ હોવાને લીધે છે અને એક મહિનાની ૩૦ તિથિઓ હોય છે. જો અતિરાત્રથી તિથિ લેવામાં આવે તો છે એટલે એક તિથિ છે, જેટલી એટલે તિથિનું માન , હોવાથી યુગને અંતે ,, યુગમાં ૧૮૬૦ તિથિઓ થાય અને મહિના નો ગોટાળો થાય. માટે જૈનજ્યોતિષના બાસઠ થાય, તેથી કર્મના ૧૮૩૦ દિવસો હિસાબે સામાન્ય તિથિ કે પર્વતિથિ બેમાંથી મેળવવા ચંદ્રની ૩૦ તિથિયોનો ક્ષય કરવો કોઈ પણ જાતની તિથિ વૃદ્ધિ થતી નથી, છતાં પડે. માટે તિથિનો ક્ષય જૈનજ્યોતિષના જૈનશાસ્ત્ર અને જૈનાચાર્યોએ લૌકિકટીપણામાં હિસાબે જરૂર આવે, પરંતુ તિથિની વૃદ્ધિ તો કરાયેલી સામાન્ય કે પર્વ અને પ્રકારની કોઈ પણ પ્રકારે આવે જ નહિં, તિથિની વૃદ્ધિ માન્ય રાખી સંસ્કાર કરવા જૈનજ્યોતિષથી પણ તિથિની વૃદ્ધિ હોય એમ માટે વ્યવહાર કર્યો છે અને એ માટે વૃદ્ધ