Page Text
________________
s તીર્થયાત્રા - સંઘયાત્રા જ
| (ગતાંકથી ચાલુ) ભગવાન્ જિનેશ્વર મહારાજા રાજાપણે જ હોય તો તેનો ઉદ્ધાર કરાવનારા મનુષ્ય માત્ર તે હોવા જોઈએ, વાસુદેવપણે જ હોવા જોઈએ, ત્યાગની મૂર્તિ એવા જિનેશ્વર ભગવાનના ધ્યાનમાં ચક્રવર્તીપણે જ હોવા જોઈએ એવો નિયમ માનવામાં રક્ત હોવાથી તે ત્યાગના માર્ગને જરૂર પામે. આ આવ્યો નથી, જો કે કંઈક ને કંઈક અંશે સમૃદ્ધિ જ કારણથી શાસ્ત્રકારોએ સર્વસાવધના ત્યાગની સહિતપણું તેઓનું છેલ્લા ભવમાં જરૂર હોય એમ ભાવનાએ કરાતી ભગવાન જિનેશ્વર મહારાજની માનવામાં આવ્યું છે, છતાં પણ જૈનોએ તે સમૃદ્ધિ પૂજાને દ્રવ્યપૂજા ગણાવી છે. આ હકીકત સહિતપણાને અંગે જિનેશ્વરોની પૂજ્યતા કે સમજવાથી એ શંકાને સ્થાન નહિ રહે કે આરાધ્યતા રાખી નથી. એટલે અન્ય દર્શનકારો સર્વસાવધના ત્યાગના ઉદેશથી પૂજા કરવી અને જેમ પોતાના પરમેશ્વરને સમૃદ્ધિમત્તાને અંગે મહાનું સ્વરૂપથી આરંભમય તે પૂજાના કાર્યમાં પ્રવર્તવું એ ગણીને માને અથવા પૃથ્વી, પાણી, હવા, વનસ્પતિ, પરસ્પર વિરૂદ્ધ હોવાથી કેમ બની શકે ? કારણ ધન, માલ, કુટુંબકબીલો, બૈરાં છોકરાં અને યશઃ કે ભગવાનનાં પૂજાદિક ત્યાગને અંગે જ છે. તેમ કીર્તિ વિગેરે પદાર્થો દીધા અગર દેશે એવી આશાએ પૌદ્ગલિક એવા અનાદિકનું દાન મોક્ષ માટે થાય જેમ માને છે. તેમ જૈનદર્શનકારો ભગવાન જિનેશ્વર છે. તેમ પૂજા ત્યાગને માટે. મહારાજને તેવી રીતે માનવાનું જણાવતા જ નથી. સાચી દ્રવ્યપૂજા પણ ત્યાગના બહુમાનને અંગે જ પારમાર્થિક ઉપકાર કયો ?
બાહ્યપદાર્થો દ્વારાએ થતા વિનય વૈયાવચ્ચ જૈનદર્શનકારો તો મણી, સોનું, રૂપું, દાન ! કુટુંબકબીલો વિગેરે સર્વ કાર્ય દુનિયાદારીની ચીજોને
કરનારા છે, તો પછી કારણ અને કાર્યપણામાં કર્મબંધનના કારણરૂપે જણાવી સંસારસમુદ્રમાં
નિમિત્ત કારણોની સરખાવટ કરવી તે વસ્તુને નહિં
સમજનારાઓથી બની શકે. કાળા કોયલાથી ડુબાડનારી ગણાવે છે અને તેવી ચીજો દેવા લેવાથી થતા ઉપકારને દ્રવ્યઉપકાર એટલે કિંમતીપણે ન
તેજસ્વી એવો અગ્નિ ન ઉત્પન્ન થાય રાખોડાથી ગણાય તેવો ઉપકાર ગણાવે
પણ ચાટલું ઉજળું ન થાય, અભાસ્વર પદાર્થો છે, પરંતુ
પણ અન્ય તેવા સંજોગે ભાસ્વરરૂપ ન થાય એમ આત્મકલ્યાણના સાધનરૂપ સમ્યગ્ગદર્શન,
કહી શકાય જ નહિં. યાદ રાખવું કે ભગવાનું સમ્યગ્રજ્ઞાન અને સમ્યક્રચારિત્રનું જે દાન થાય
જીનેશ્વર મહારાજની પુષ્પાદિકદ્વારા થતી પૂજામાં અર્થાત્ ઉપદેશદ્વારાએ તે સમ્યગદર્શનાદિક બીજાના આત્મામાં પ્રગટ કરાવાય, સ્થિર કરાવાય, વૃદ્ધિ
પુષ્પાદિક દ્રવ્યો માત્ર નિમિત્ત અને સાધન રૂપે
જ છે. પરંતુ ઉપાદાન રૂપ તો ત્યાગમય મૂર્તિ કરાવાય અને પરાકાષ્ઠાએ પહોંચાડાય તે જ,
અને ત્યાગના તો બહુમાનની ભાવના જ છે, અને પરિણામે આત્માને શાશ્વત સુખરૂપ મોક્ષને દેનારો
તેથી તે પૂજા ભવના ત્યાગરૂપી ફળને લાવનારી માર્ગ હોવાથી તેનું દાન પારમાર્થિક ઉપકાર તરીકે
થાય તેમાં આશ્ચર્ય નથી અને બહુમાનનું સાધન ગણી શકાય અને તેવા પારમાર્થિક ઉપકારને અંગે
તો ભગવાન્ જિનેશ્વર મહારાજને કેવલજ્ઞાન થયા ભગવાન્ જિનેશ્વર મહારાજની પૂજ્યતા હોવાને
પછી પણ તેમની ભાવજિનપણાની અવસ્થામાં લીધે તેઓની પુષ્પાદિક દ્વારાએ પૂજા કરનારા, રોડ પર
*: દેવતાઓએ પણ અશોકવૃક્ષ, પુષ્પવૃષ્ટિ, ધ્વનિની તેઓશ્રીના ચૈત્યને બંધાવનારા કે મંદિર જીર્ણ થયું દિવ્યતા કરવી, ચામર ઢોળવા, સિંહાસન કરવું,
| SR No. | 520958 |
| Book Title | Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ashoksagarsuri |
| Publisher | Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 654 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Siddhachakra, & India |
| File Size | 20 MB |