________________
૧૬૨ : શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૭-૮ [૮ ફેબ્રુઆરી ૧૯૪૦, નથી. વીતરાગપણું પણ છવસ્થનું ગુણસ્થાનક છે. પણ કાકડાના અજવાળાના અભાવે છતી આંખે રાગદ્વેષ રૂપી મોહનીય કર્મ જે વર્તનને બગાડનાર દેખાતું નહોતું. એ જ રીતે સંસાર રૂપી ભયાનક છે તેનો પ્રથમ ક્ષય થવો જોઈએ, પછી જ અંધારી ગુફામાં જીવો અથડાઈ રહ્યા હતા, એ જ્ઞાનાવરણીય કર્મનો ક્ષય થાય. તેથી ધર્મનો પ્રથમ અંધારામાં સ્પર્શ, રસ, ગંધ, શબ્દ, રૂપાદિ તો ઉપદેશક શુદ્ધમાં શુદ્ધ વર્તનવાળો હોય. યથાવાત માલુમ પડતા હતા પણ આત્મા કોણ છે, કેમ રખડે ચારિત્રવાળાને સર્વશપણું સાંપડે છે. અન્ય પ્રકારના છે, ઉદ્ધાર શી રીતે થાય એનું કોઈને લક્ષ્ય નહોતું. ચારિત્રવાળા સર્વજ્ઞ બની શકતા નથી. સર્વજ્ઞ. આટલા માટે અંધારી ગુફા ગણાવવામાં આવે છે. બનનારનું વર્તન પ્રથમ સુધરવું જોઈએ. વર્તનના
તેમાં કેવલજ્ઞાન મેળવી કાકડાનો પ્રથમ પ્રકાશ સુધારા વિના, મોહનીય કર્મ ગયા વિના, ક્ષીણ મોહી
પાથરનાર કેવલજ્ઞાનની જ્યોતિ જગતમાં પ્રથમ થયા વિના કોઈ સર્વશ થતો નથી.
ઝળહળાવનાર, દેવાધિદેવ શ્રી તીર્થકર ભગવાન્ છે.
પછી એ માર્ગે અન્ય આત્માઓ કેવલજ્ઞાન મેળવે શ્રી અરિહંત દેવને જ શા માટે વળગવું? છે. અંધારી ગુફામાંથી ગમે તેના પ્રગટેલા કાકડાથી
જો કેવલજ્ઞાન મેળવનાર સર્વજ્ઞ જ છે તો બહાર નીકળનારો પણ ઉપકાર તો મૂળ દીવાસળીથી પછી શ્રીઅરિહંત દેવને જ શા માટે વળગવું? આવો કાકડો સળગાવનારનો જ પ્રથમ માનશે. કાકડામાં પ્રશ્ન ઉત્પન થઈ શકે. એ વાત ખરી છે કે શ્રીસિદ્ધ ફરક નથી કાકડાના અજવાળામાં ફરક નથી પણ ભગવાનના કેવલજ્ઞાનમાં, શ્રી તીર્થંકરદેવના ધન્યવાદ દીવાસળીથી પ્રથમ કાકડો પ્રગટાવનારને કેવલજ્ઞાનમાં તથા ચૌદમે તેરમે ગુણસ્થાનકે રહેલા ઘટે છે. મોક્ષ માર્ગ બંધ થયા પછી બીજા તીર્થંકર અન્ય કેવલજ્ઞાની સર્વશના કેવલજ્ઞાનમાં જરા પણ ઉત્પન્ન થાય ત્યારે એ જ મુજબ જાણવું. મોક્ષ માર્ગને ફેરફાર નથી. પણ ગુફામાં અંધારું ઘોર છે, એક પ્રથમ પ્રવર્તાવનાર શ્રી તીર્થકર છે, શ્રીઅરિહંત છે હજાર આદમી એ ભયાનક અંધારામાં અટવાય છે. માટે તેમને વધારે ઉપકારી ગણીએ છીએ. તેમાં એક મનુષ્ય દીવાસળીથી કાકડો સળગાવ્યો, તીર્થકર કોણ થઈ શકે? તેના ઉપરથી પછી ભલે બીજા પચાસ કાકડા સળગે તીર્થકર કોણ થઈ શકે ? જગતનો ઉદ્ધાર પણ શાબાશી તો પ્રથમ કાકડો સળગાવનારને જ કરવાનું ભવાંતરથી જેનું પ્રબલ બેય હોય તે જ છે. કેમકે પછીના કાકડાનું મૂળ કારણ પ્રથમનો તીર્થંકર થઈ શકે છે. તીર્થકર માટે આ અબાધિત કાકડો છે. પ્રથમ પ્રકાશ પાથરનાર પછીના તમામ નિયમ છે. કેવલી માટે ભવાંતરનો પણ નિયમ નથી પ્રકાશનું ઉપાદાન કારણ છે, અર્થાત્ મૂળ કારણ તેમજ આ ભવમાં પણ તેઓ સારા વર્તનવાળા જ છે. અંધારી ગુફામાં બીજી બધી પ્રવૃત્તિ થતી હતી હોય તેવો નિયમ નથી. પ્રથમ લુચ્ચા પણ હોય,