Page Text
________________
તા. ૧૯-૨-૩૯
અને મોક્ષ એ બાકી રહ્યા છે અને તે અર્થરૂપ છે. ચારે રીતે અર્થની કક્ષામાં આવી શકે છે? માત્ર– પુરૂષાર્થોમાં આદરવા લાયક માત્ર ધર્મ અને મોક્ષ જ છે
મોક્ષ” એ વાત આપણે ઉપર પ્રત્યક્ષ જોઈ લીધી છે હવે ધર્મ
, મોલ એ જ એક એવી ચીજ છે કે જે મેળવ્યા અને મોક્ષ એ બેમાં પણ વધારે ઉપયોગી ચીજ , તે જોઈએ. ધર્મ અને મોક્ષ એ બેમાં પણ વધારે ઉપયોગી પછી તેનો કદી નાશ થવાનો નથી. જેમાં કશો સંભવ ચીજ કઈ છે તે જોઈએ. ધર્મ અને મોક્ષ એ બંનેનો સંબંધ વિકાર થવાનો પણ નથી અથવા જેમાં કાંઈ ફેરફાર ચુલો અને રોટલાના જેવો છે. ચુલો સળગાવીએ અંદર પણ થવાનો જ નથી. એ મેળવ્યા પછી કાંઈપણ લાકડાં નાંખીએ અને છેવટે તવી પણ ચઢાવીએ ત્યારે મેળવવાનું બાકી રહેતું નથી. કોઈપણ વસ્તુની ત્યાં જ રોટલો તૈયાર થાય છે. રોટલાને અંગે તવી અને
- અગે તેવી અને ન્યૂનતા રહેતી નથી સર્વકાળ તે સરખેપણે જ રહે છે લાક્કાની આવશ્યકતા છે. પરંતુ રોટલો અને તવી એ
અને સર્વ રીતે તે અમર આનંદ આપે છે. મોક્ષ આવી બેમાં કઈ વસ્તુ જરૂરી છે-મુખ્ય છે-ઉપકારક છે; તે વિચારો.
રીતે અત્યંત કલ્યાણપ્રદ હોવાથી જ જૈનશાસ્ત્રોમાં તેની માત્ર એકલો “મોક્ષ”
અપૂર્વમહત્તા વર્ણવવામાં આવી છે અને પ્રત્યેક માનવી તવી ન હોય તો રોટલી થવાની નથી, લાકડાન જો તે પોતાને મનુષ્ય કહેડાવવા માંગતો હોય તો તેનું હોય તો પણ રોટલી થવાની નથી અને ચુલો ન હોય તો પહેલું અને છેલ્લે એ કર્તવ્ય જ છે કે તેણે પોતાની સઘળી પણ રોટલી થવાની નથી. છતાં તવી, રોટલો, કે ચુલો પ્રવત્તિ સઘળી હિલચાલ આદરતી વખતે મોક્ષના એક ચીજ ખાવાના ગામમાં આવતી નથી. તેજ પ્રમાણે
બિંદુને લક્ષ્યને રાખવું જ જોઈએ. ધર્મ એ પણ મોક્ષને માટે જરૂરી ચીજ છે ખરી, પરંતુ
ઉદ્યમ વિના મોક્ષ નહિં. છેવટની વસ્તુ તરીકે તો ધર્મ પણ કામ લાગતો નથી. ત્યાં તો માત્ર મોક્ષની જ મહત્તા રહેવા પામે છે. “અર્થ મોક્ષ આવી રીતે કલ્યાણકારી અને મહાપવિત્ર શબ્દને તેના ખરેખરા પરમાર્થ હેતુએ તપાસો. અર્થ ચીજ છે કે સર્વથા સત્ય છે, પરંતુ તેથી એમ ન ધારશો તો તે જ હોઈ શકે છે કે જે હંમેશાં શાશ્વત છે, જેમાં કે ખાટલા ઉપર સુતા સુતા મોક્ષ મેળવીને આનંદ કરી કસો વિકાર ન હોય, જે મળ્યા પછી કદી નાશ પામતો શકાય છે. મોક્ષ મેળવવાને અંગે પણ ધગશ તો હોવી ન હોય, જેમાં કશો ફેરફાર થતો ન હોય, જેમાં કાંઈ
જ જોઈએ. તમારા હિસાબે જેમ અર્થ અને કામ, એને વિકાર સંભવતો ન હોય, એવી જ અચળ, અટળ,
અંગે ધગશની સગડીઓ આવશ્યક છે, તેજ પ્રમાણે અપરિવર્તનશીલ વસ્તુને આપણે પરમાર્થદષ્ટિએ અર્થ
મોક્ષને અંગે ધર્મ એ પણ ધગશની સગડી જેવો જ છે. કહી શકીએ છીએ. ત્યારે એવી કઈ ચીજ છે કે જે આ
| SR No. | 520957 |
| Book Title | Siddhachakra Varsh 07 - Pakshik From 1938 to 1939 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ashoksagarsuri |
| Publisher | Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 680 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Siddhachakra, & India |
| File Size | 24 MB |