________________
શ્રી સિદ્ધચક
તા. ૪-૨-૩૯
શાસ્ત્રોક્ત વચનથી દીપક પૂજાનું યોગ્યપણું સાબીત કરવાનો પ્રસંગ હોય છે માટે શ્રી દેવેન્દ્રસૂરિજી કરવા છતાં એટલા માત્રથી સંતોષ પામતા નથી, પરંતુ મહારાજ કહે છે કે આરતી અને મંગલદીવાની વખતે તે વાચકમુખ્યનો કહેલો પાઠ પણ સ્પષ્ટપણે આપે છે નાટક કરવું જોઈએ અને તે માટે તે નાટક કરવાનું એટલું જ નહિ પરંતુ તે પાઠના અવતરણમાં તથા ૨ વિધાન અને તેનાં દૃષ્ટાન્તો નીચે પ્રમાણે છે. ત૬ એમ કહી પ્રદીપની વિધિની મજબૂતી માટે જોર
ભગવંતો આગલ પણ નાટક થઈ શકે. દેતાં કહે છે કે તેજ વાચક મુખ્યનું કહેલું વચન કે જેમાં દીપની પૂજા જણાવવામાં આવી છે તે વચન તમારી
ભગવાન્ મહાવીર મહારાજની આગળ નજર આગળ મુકું છું. આમ કહીને નીચે પ્રમાણેનો સૂર્યાભદેવતાએ બત્રીસબદ્ધ નાટક કરેલું છે તે વાત વાચકમુખ્યના ગ્રંથનો પાઠ આપ્યો છે.
શ્રીરાયપાસેણીસૂત્રને વાંચનાર અને સાંભળનારથી ચૈત્યાયતનું પ્રસ્થાપનાનિ કૃત્વા તિ: પ્રયતઃ અજાણી નથી, અને તેજ સૂર્યાભદેવે કરેલા નાટકની પૂના ધૂમાલ્યાધિવાસધૂપBરીપદૈઃ II શ્રી ભગવતી સૂત્ર અને શ્રી જ્ઞાતાસૂત્ર વિગેરેમાં દેવોએ
આ શ્લોકમાં વાચકમુખ્ય શ્રી ઉમાસ્વાતિવાચકજી કરેલા વંદનના અધિકારમાં નાટકને માટે ભલામણ સ્પષ્ટપણે જણાવે છે કે શ્રાવકે પોતાની કરવામાં આવે છે તે પણ તે તે સૂત્રોના વાંચનાર અને વૈભવાદિશક્તિને અનુસરીને ચૈત્યાયન એટલે સાંભળનારથી અજાણી નથી. રાયપસેeઇમાં મુખ્યત્વે ભગવાન્ જીનેશ્વરમહારાજની પ્રતિમાને સ્થાપવા માટે જણાવેલો નાટક સંબંધી મૂલસૂત્રનો પાઠ પ્રસંગ સહિત નું મંદિર કરવું જોઈએ, અને વિધિપૂર્વક મંદિરનું અનુક્રમે જણાવવા ઉપયોગી ધારી અહિ આપવામાં નિષ્પાદન કર્યા પછી વિધિપૂર્વક પ્રતિમાઓ બનાવી આવે છે. તેની પ્રતિષ્ઠા કરાવીને મન વચન કાયાથી પ્રયત્નવાળા તળ ભૂરિયા સમક્ષ માવો મહાવીરસ્સા શ્રાવકે સુગન્વિચૂર્ણ પુષ્પ અધિવાસ ધૂપ અને દીવા ગંતિ થH સોડ્યા નિસમ્મ રદ૬ નાવ દિયા વિગેરેએ કરીને તે જીનેશ્વર ભગવાનની પ્રતિમાની ક્રુતિ દ્રિત્તા સમજ માવં મહાવીરંવંજમંડું પૂજા કરવી જો ઈએ. આવી રીતના શ્રી વંદિત્તા નસિત્તા પુર્વ વયાસી–મદનં બંન્ને ! . ઉમાસ્વાતિવાચકજીના સ્પષ્ટ પાઠને દેખનારો મનુષ્ય રિયાજે રે જ મસિદ્ધU મવસિદ્ધિU ? કોઈપમ દિવસ પૂજનમાં ફેલ કે દીપ વિગેરેની સમ્પટ્ટિીમિત્રછાવિત્રી ?પરિસંસારિતે મvi સંસરિણ વસ્તુઓના વિધાનમાં શંકાવાળો થશે જ નહિ. ? કુત્તમવોદિ કુમવોદિg ? મારા વિરહતે ?
પૂર્વે જણાવેલી વિધિથી જે અભિષેકથી માંડીને રિમે મરિમે ? સૂરિથામા સમજે માવં મહાવીર આરતી મંગલ દીવા સુધીનું પૂજન કરવાનું જણાવ્યું શૂરિયામાં રેવં પર્વ વાણી ભૂરિયા તુ જે તેમાં ગંધ આદિ પૂજાની વખતે નાટ્યનો પ્રસંગ હોતો મવદ્ધિ નો મવદ્ધિને નાવ ચરિને જો નથી પરંતુ આરતી દીવાની વખતે તો જરૂર નાટ્ય રિજે (પૃ. ૨૨)