________________
૧૬
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૫-૧૦-૧૯૩૭
એ મોક્ષને લાયક છે. મોક્ષ જોઈએ છીએ એવો રડે છે. તમે લાડુ ઉડાવો તે વખતે ઉલટો એને વિચાર થયો એટલે મોક્ષ મળવામાં વધારેમાં વધારે ઘા લાગે છે. તેવી રીતે મોક્ષ જ જોઈએ આવી એક પુદ્ગલપરાવર્તનની મુદત મોક્ષને જોઈએ છે. બુદ્ધિ જેને આવી હોય ત્યેને ધન, કુટુંબ વધે તે એમ થાય તો આઠ ભાવમાં વધારેમાં વધારે આઠ વખતે આંસુ આવે. દુનિયાએ જે સ્થિતિને ચઢતી ભવમાં) મોક્ષ છેઃ પણ આડા ન જાઓ તો! આડા ગણી તે સ્થિતિને એ રોવડાવનારી માને છે. કરવાનું જાઓ તો અદ્ધપુદ્ગલપરાવર્તની વધારેમાં વધારે હજી કાંઈ નથી. બળ્યું ખાવું એમ ખાધા છતાં કહે મુદત સમજવી. સમ્યકત્વની જઘન્ય આરાધના પણ છે. કાળજું બળતું હોય, શરીર કંપતું હોય. તે વખતે આઠભવમાં મોક્ષ દેનારી છે (મોક્ષ જ જોઈએ છે. નિભાવ ખાતર તેમજ દાક્ષિણ્યતા ખાતર બે કોળીયા એવું અંતઃકરણથી થવું જોઈએ
લેવા પડે તેને દંભી કહેવાય નહિ. તેવી રીતે મોક્ષ
જ જોઈએ છે આવો નિશ્ચય જેને થાય તેને ભલે પ્રશ્ન - એ રસ્તે ચાલવું જોઈએ ને ?
ખાય, પીએ, છતાં અંતઃકરણમાં શાંતિ હોય નહિ. ઉત્તર - ઉલટા રસ્તે ન જાઓ એટલે બસ ! ચાહે જેટલા પૈસા આવે, ગમે તેવો સુખી થાય, હૃદયમાં રમે શું?
પણ એના અંતઃકરણથી લાહ્ય ઓલવવા જગતમાં રાંડેલી બાઈને ખાવા પીવાથી લુગડાંલત્તાથી કોઈ પદાર્થ સમર્થ થતો નથી, મોક્ષ ન મળે ત્યાં આનંદ થતો નથી, તેવી રીતે જે વખતે મોક્ષની ઈચ્છા સુધી જન્મ નિષ્ફળ માનનારને બીજી જગો પર થઈ, મોક્ષને ઈષ્ટ ગણ્યો, અને એ નથી મળ્યું એવું આનંદ આવે નહિ. આ સ્થિતિ જે થાય એ મોક્ષ જે વખતે અંતઃકરણમાં આવે તે વખતે તમારી દશા જ જોઈએના માનસિક વિચારથી આઠ ભવનું મોક્ષ કઈ હોય? વિધવા બાઈ ખાય છે, પીએ છે, પણ માટે સરટીફીકેટ છે પણ આડા-અવળું.... ન કરો એને પૂછો કે અંતઃકરણમાં શું રમે છે? ઉત્તર એજ તો અર્થાત્ તીર્થકર, પ્રવચન, શ્રુત, ગણધર, કે મરનારો અંદર રમે છે. તેવી રીતે દુનિયાદારીમાં મહર્તિક, આચાર્યની ઘણી વખત આશાતના કરે લાખો કરોડો મળી જાય, માનપાન વધે, પણ પેલી તેવાને અનંતો સંસાર છે, પણ તે પણ મોક્ષજ જોઈએ બાઈની જેમ સમકતીનું ચિત્ત બીજે ન લાગે. એના છે આવા નિશ્ચયમાં બે ઘડી આવ્યો હોય તો તેવાનો અંતઃકરણમાં મોક્ષનું જ ધ્યાન હોય. બાઈની માફક અદ્ધપુલપરાવર્તિમાં મોક્ષ જરૂર થવાનો આ એ જ ખટકો હોય. આવી સ્થિતિ આવે ત્યારે જ અવળું તે આ! સમક્તિ પ્રાપ્તિ પછી વાળો મોક્ષ (મોક્ષજ) મળે એ વિચાર થયો જાણવો. અદ્ધપુદ્ગલપરાવર્તનો કાળ પણ આવા માટે જ છે. એ ન મળે ત્યાં સુધી બધું નકામું માને, શોકવાળા ખરી રીતે મનના મોતીના આવા ચોક મનુષ્ય પાસે લાડવો ધરવામાં આવે તો ઉલટો એ
(જુઓ પાનું ર૫)