________________
૩૭૮
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૨-૬-૧૯૩૮
ધર્મનો પુનરૂદ્ધાર કરનારા તીર્થકર જ છે એમ જ્યાં જ્યાં તીર્થકરનું અસ્તિત્વ છે ત્યાં ત્યાં જૈન માનીએ ત્યાં પુનરૂદ્ધારની વાત જ ઉડી જાય છે કારણ શાસન એ અવિચ્છિન્નપણે જ રહેલું છે. ભગવાન કે તીર્થંકરનું અસ્તિત્વ એ જ જૈનધર્મનું પૂર્ણત્વ છે, સુવિધિનાથના સમયમાં શાસનનો સંપૂર્ણ વિચ્છેદ તો પછી જે વખતે જૈનધર્મનું પૂર્ણત્વ વિધમાન હોય થઈ ગયો હતો, તોપણ તેને ફરીથી સ્થાપના કરનાર તે જ વખતે તેનો નાશ થયો છે એમ કહેવું એ શ્રીમાન તીર્થકરો જ થયા હતા. આ ઉપરથી સ્પષ્ટ તદન બુદ્ધિવિરૂદ્ધની જ વાત છે. અને તેથી સ્પષ્ટ થાય છે કે જૈનધર્મ અવિચ્છિન્ન છે પણ તે તૂટેલો થાય છે કે તીર્થકર ભગવાનના અસ્તિત્વનો કાળ ખંડિત થએલો અથવા જીર્ણતા પામેલો છે જ નહિ એ જૈનત્વના વિનાશનો કાળ નથી, પરંત જૈનત્વના ! શાસ્ત્રકાર મહારાજાઓ કોઈ પણ સ્થાન ઉપર આ વિકાસનો જ કાળ છે. તમે એક પ્રચંડ મંદિર બાંધો. ધર્મનો ઉલ્લેખ કરતાં તેને વીરધર્મ પાર્શ્વધર્મ અથવા તેની ઉપર સુંદર શિખર બનાવો, અને પછી તેના તો ઋષભધર્મ કહેવાના નથી. પરંતુ તેને જૈન ધર્મ ઉપર ઝળહળતો કળશ ચઢાવો તો એ સમય. કહે છે. આ મહાત્માઓના કથન ઉપરથી જો કોઈ મંદિરનો વિકાસકાળ કહેવાય કે જીર્ણકાળ કહેવાય
રસ પણ માણસ સ્વમતના પક્ષપાત વિના વિચાર કરશે ? તમે દરીયામાંથી મોતી લઈ આવો અને પછી
છે તો તેને કબુલ રાખવું પડશે કે આ જૈનધર્મ એ એમ કહો કે હવે તો દરીયામાં મોતી પાકવા બંધ
વ્યક્તિધર્મ નથી, પરંતુ સામાન્યધર્મ છે. આ ધર્મ
કોઈ એક વ્યક્તિ પરથી કે તેના મહત્વ ઉપરથી થઈ ગયા છે તો તમારા એ બોલવા પર કોણ વિશ્વાસ
જ પ્રકટ થયો નથી. પરંતુ તે કુદરતી છે, અને તેથી લાવી શકે? જૈનત્વ એ મહાસાગરરૂપ છે અને
જ જૈનધર્મ એ જ અનાદિ ધર્મ કહી શકાય છે. તીર્થકર ભગવાન એ તેના મોતી છે, હવે કોણ એવો ગધેડો હશે કે સુક્કા દરીયામાં મોતી પાકયું એમ
કુદરતી ધર્મ છે. કહે. મોતી પાકયું એમ કહેવું એનો અર્થ જ એ થાય
જૈનધર્મની સૌથી મોટામાં મોટી ખુબી જોશો
* કે મહાસાગર વિદ્યમાન છે.
તો માલમ પડશે. એ ખુબી જ ત્યાં સમાયેલી છે
કે જ્યાં એની વિશાળતા માલમ પડે છે. જૈનધર્મ મોતી પાક્યું તો મહાસાગર છે જ.
એ વ્યક્તિધર્મ ન હોઈ તે કુદરતી ધર્મ છે એમાં જેમ મોતી પાકયું એમ કહેવું એનો પર્યાય જ તેની સાચી મહત્તા છે, જે રસોઈ કરે તે રસોઈયો એ છે કે મહાસાગર વિદ્યમાન છે, તે જ પ્રમાણે કહેવાય, તેજ પ્રમાણે જે ઇન્દ્રિયોને જીતે છે અને ભગવાન શ્રીતીર્થકર દેવ થયા એનો પર્યાય પણ એ શાસ્ત્ર કહ્યા પ્રમાણે જે જિનતા પ્રાપ્ત કરે છે તે જીનેશ્વર છે કે જૈનશાસનરૂપી મહાસાગર વિદ્યમાન છે, કહેવાય છે, અને એવા જીનેશ્વરોનો આ ધર્મ છે. અર્થાત અમુક તીર્થંકરે જૈનધર્મનો જીર્ણોદ્ધાર કર્યો જૈનધર્મમાં કોઈ એક વ્યક્તિ, જાતિ અથવા સંસ્થાનું એમ કહેવું એ સર્વથા જ ખોટું ઠરે છે ! અર્થાત્ મહત્વ જ નથી. જિન શબ્દ એ ક્રિયાવાચક શબ્દ