Page Text
________________
૩૫૫
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૯-૫-૧૯૩૮ દયા અને સત્ય.
અર્થાત ધર્મના મૂળને વિનય તરીકે માન્યા વિનાજ હવે અભવ્યોને જોયા પછી આપણે ભવ્યો
A. જેમણે સત્ય અને દયા ધારણ કર્યા છે તેઓ સત્ય
* અને દયાનું પુણ્ય બાવળનાં લાકડાંની પેઠે થોડાજ તરફ નજર કરો. જે ભવ્યાત્માઓ છે તેઓ પણ
સમયમાં ખઈ જવાવાળા છે.તે લાંબો સમય માટે મોક્ષને માટે ધર્મારાધન કરે છે અને પૌદગલિકતાની
ચાલી શકે એમ નથી. બાવળનાં લાકડાંઓ જેમ પાકી પ્રાપ્તિને માટે પણ ધર્મારાધન કરે છે. એ બંનેમાં
ઈમારત બાંધવાનું કાર્ય આપી શકતાં નથી, તેજ જો કે ઘણો ફેર છે. દાખલા તરીકે વડનું ઝાડ જુઓ
પ્રમાણે મોક્ષની ઈચ્છા વિનાનું અર્થાત્ મોક્ષની અને આંબાનું ઝાડ જાઓ, ઝાડપણે બંને વૃક્ષો સરખાં
ઈચ્છારૂપી વિનયના મૂળ વિનાની દયા અને સત્ય છે, લાકડાપણે પણ બંને વૃક્ષો સરખાં છે, ફુલ, થડ, પાંદડા, ડાળી ઇત્યાદિપણે બંને વૃક્ષો સરખાં છે.
પણ ધાર્યું કામ આપી શકતાં નથી. આ ઉપરથી પરંતુ એટલા જ ઉપરથી એ ઝાડની કિંમત કરી
આપણે સારી રીતે ખાત્રી થાય છે કે વિનય એજ શકાતી નથી ઝાડની ઉત્તમતા તેના મૂળ અને ફલ
ધર્મનું મૂળ છે. હવે એ વિનયને ધર્મનું મૂળ માન્યા ઉપર છે. મૂળ અધમ હોય તો તેના વૃક્ષના પાંદડા,
પછી ધર્મ કોને કહેવો તે તપાસીએ. શાસ્ત્રકાર
મા મન ફળ, ફૂલ ઈત્યાદિ સારાં ક્યાંથી થવાનાં હતાં ? મહારાજાઓ કહે છે કે “વિનીય અર્થાત્ મૂળ ઉપરજ આધાર વધારે પ્રમાણમાં હોવો ફત વિનિય" અથાત્ જેમને દૂર કરવાનું સાધન તે જ જોઈએ. મોક્ષને માટે કહેવાયેલા સર્વશના
ગયેલા 4ના વિનય. એ વિનય તે મોક્ષપ્રાપ્તિનું ધ્યેય રાખીનેજ વચનને માનનારાનું સત્ય અને દયા કિંમતી છે. આરાધવાનો છે. ઉપરની વ્યાખ્યા ઉપરથી સ્પષ્ટ પરંતુ મોક્ષનું ધ્યેય જ જેઓ માનતા નથી તેમની થાય છે કે જે વિનયમાં મોક્ષપ્રાપ્તિનું ધ્યેય રાખીનેજ દયા અને સત્ય કાંઈ ગણતરીમાં જ નથી. બાવળનાં આરાધવાનો છે. ઉપરની વ્યાખ્યા ઉપરથી સ્પષ્ટ થાય લાકડાં બાળવાનેજ કામ લાગે છે, પરંતુ તે લાકડાં છે કે જે વિનયમાં મોક્ષપ્રાપ્તિનો હેતુ છે તેજ વિનય સેંકડો વરસ રહી શકે એવા મકાનને માટે વાપરી તે વિનય છે. અન્ય વિનય તે વિનય નથી ! અને શકાતાં જ નથી. એવા મકાનમાં જો તેવાં લાકડાં એવો વિનય હોય તેજ વિનય એ ધર્મનું મૂળ છે. વાપરીએ તો પરિણામે મકાન જ બેસી જાય? અધિષ્ઠાતા થવાનો અર્થ પાકી ઈમારત શી રીતે થાય?
હવે સત્યને આપણે અધિષ્ઠાતા તરીકે માન્ય જેમ બાવળનાં વૃક્ષો એ અન્ય વૃક્ષો સાથે રાખીએ છીએ અને સત્યને સ્વરૂપ તરીકે માન્ય વૃક્ષો સ્વરૂપે સરખાં છે. તેનું લાકડું એ લાકડા સ્વરૂપે રાખતા નથી એનું શું કારણ છે તે તપાસો! અહીં સમાન છે, પરંતુ તે છતાં જેમ તે લાકડું લાંબો કાળ ધ્યાનમાં રાખવાની મુખ્ય વાત એ છે કે અધિષ્ઠાતા ટકી શકતું જ નથી તેજ પ્રમાણે મોક્ષની ઇચ્છા વિના થનારો હંમેશાં સ્વરૂપ ઉપર આધાર રાખે છે. દેવતા
| SR No. | 520956 |
| Book Title | Siddhachakra Varsh 06 - Pakshik From 1937 to 1938 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ashoksagarsuri |
| Publisher | Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 674 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Siddhachakra, & India |
| File Size | 20 MB |