________________
૩૮
••••••••
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૭-૧૦-૧૯૩૫ કરવાના ચૈત્ય પરિપાટિ, સર્વ સાધુવંદન, વિગેરે અને તેને પાક્ષિક દિવસ તરીકે જાહેર કરતા, પણ કાર્યો જ્યારે તે તિથિએ કરવાના છે તો પછી તે શ્રીશીલાંકાચાર્ય મહારાજે તો ત્રણ ચોમાસીની તપસ્યાની શરૂઆતવાળી સૂર્યઉદયે કરીને સંયુક્ત પૂર્ણિમા લીધી અને ઉદિષ્ટા શબ્દથી કલ્યાણક તિથિ એવી તિથિ માનવી તે વ્યાજબી ગણાશે. કહી, તેથી પૂર્ણિમા કે અમાવાસ્યાએ પાક્ષિકનો પકખી ચોમાસિક અને સાંવત્સરિક દિવસ માનવાનો રહેતો નથી. વળી પૂર્ણિમા અને
જ અમાવાસ્યાએ પાક્ષિકનો દિવસ માનવાથી તે દિવસે પ્રતિક્રમણોનું તિથિ ને માસથી પ્રતિબદ્ધપણું
ઉપવાસ હોય અને આઠમ, ચૌદશ તિથિની આવી રીતે જો કે રાઈ અને દેવસિ અપેક્ષાએ તેને પહેલે દિવસે ચૌદશે પણ ઉપવાસ પડિકમણાને સૂર્યના ઉદય અને અસ્તની સાથે સંબંધ હોય તેથી પાક્ષિકન તપ એક ઉપવાસરૂપ ન રહે હોવાથી સૂર્યદિનની અપેક્ષાએજ તેમાં વધારો થાય પણ છટ્ર રૂપ થઈ જાય, અને છટ્ટ રૂપ તપસ્યા તો છે પણ પાક્ષિક પ્રતિક્રમણ પક્ષને અંત હોવાથી તે શાસકારોએ ચોમાસીને અંગેજ કહેલી છે. અર્થાત્ કેવળ પંદર તિથિઓના હિસાબનજ અનુસરે છે, તે ચોમાસીને અંગે છટ્ટ કહેવાથી જ પકખીને અંગ પાક્ષિક પ્રતિક્રમણમાં સૂર્ય, ચંદ્ર, ઋતુ, કમ કે ચૌદશેજ ઉપવાસ કરવો વ્યાજબી છે. અભિવર્ધિત એકે પક્ષનો હિસાબ રહેતો નથી.
" પકખી આદિ માટે તિથિની સંખ્યાનો હિસાબ પકખી પુનમની માનવી એ શાસ્ત્રસંમત નથી. ના
": નામ સાથે. શ્રીસૂત્રકતાંગ સૂત્રની ટીકામાં આચાર્ય એ પણ ધ્યાનમાં રાખવાનું છે કે બારે મહારાજ શીલાંકાચાર્યજી ફક્ત ચોમાસીની ત્રણ મહિનામાં ઘણા જ ઓછા પખવાડા બરાબર પંદર પર્ણિમાજ ગણાવે છે. એ ઉપરથી નક્કી થાય છે દિનના હોય છે. કેમકે કઈ પખવાડા તેર દિનના, કે પૂર્ણિમા કે અમાવાસ્યા એ પાક્ષિકના દિવસો નથી. 2
- કેઈ પખવાડા ચૌદ દિનના, કેઈ પખવાડા સોળ જો પાક્ષિકના દિવસો હોત તો શ્રીશીલાંકાચાર્યજી ;
દિવસના અને કઈ પખવાડા સત્તર દિનના હોય છે, બધી પૂર્ણિમાઓને પર્વ તરીકે લઈ પાક્ષિક અને !
1 છતાં તેમાં કંઈ નિયમિત પંદર દિવસે પકડી ચૌમાસિક દિવસ તરીકે ગણાવત અને ઉદિષ્ટા
પડિકમણાં થતાં નથી. શબ્દથી મહાકલ્યાણકની તિથિઓ ન લેતાં બીજી જગો પર લેવામાં આવી છે તેમ અમાવાસ્યા લેત (અનુસંધાન માટે જુઓ પેજ-૯૬)
.....
આ
વાત
શ્રી સિદ્ધચક્ર સાહિત્ય પ્રચારક સમિતિના પ્રકાશનો ૧. આગમોદ્ધારક ૧-૮-૦ ) ૩. આચારાંગસૂત્રવૃત્તિ પ્રથમ ભાગ ૨. સિદ્ધચક્રમાહાભ્ય ૧-૦-૦
૫-૦-૦ શ્રી સિદ્ધચક્ર સાહિત્ય પ્રચારક સમિતિ. C/o.૨૫-૨૭ ધનજી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ નં.૩
|