Page Text
________________
૫૫૧
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૫-૧૦-૧૯૩૬ તમારા હિસાબે સ્વયંસંબુધ્ધ સિધ્ધો જિનેશ્વર સિવાય ઉપર કહેલી હકીકત શંકાનું સ્થાન થાય તેમ નથી. હોય જ નહિ, માટે માનવું જ પડશે કે સ્વયંસંબુદ્ધ શ્રીજિનેશ્વર મહારાજા આધઉપદેશકો જ સિધ્ધો જિનસિદ્ધ સિવાય પણ હોવા જ જોઈએ અને ?
કેમ? નન્દી સૂત્રની ચૂર્ણિમાં પણ સ્વયંબુદ્ધ બે પ્રકારના જણાવી જિન અને અજિનને પણ સ્વયંસંબુદ્ધ તરીકે
જે જીવો અનાદિકાલથી આત્માની જણાવે છે, એટલે જિનેશ્વર ભગવાનના સિવાય પણ
ઉત્તમતાવાળા તથા ભવ્યત્વથી હોય છે અને જે
જીવોના સમ્યકત્વલાભ પછી ભવોની ગણતરી થાય મત્યાદિ જ્ઞાનવાળા સ્વયંસંબુદ્ધ થતા હોવાથી તેઓ
છે. જો કે અન્ય જીવોને સમ્યકત્વ મળે છે ત્યારથી પણ ઉપદેશના આદ્યપ્રવર્તક કેમ ન બને ? આ બધી
સંસારના શેષપણાનો તો હિસાબ થાય જ છે. શંકાના સમાધાનમાં સમજવાનું કે ભગવાન જિનેશ્વર
ત્રિલોકનાથ તીર્થકર મહારાજ પણે થવાવાળા જીવો દેવો સિવાય કોઈ અન્ય જીવ સામાન્ય રીતે જીવોના
શ્રીજિનેન્દ્ર પ્રભુની અશાતના વગેરેનું કાર્ય કે જે જીવને ઉદ્ધારની ભાવનાવાળો હોતો જ નથી અને તેથી
અનંત ભવ રખડાવનાર થાય તે મુખ્યતાએ બીજા જીવો મતિ આદિ જ્ઞાનવાળા અને સ્વયંસંબુદ્ધ
કરવાવાળા ન હોય. કહેવાની મતલબ એ કે ભગવાન હોય તો ઉપદેશના આદ્યપ્રવર્તક બની શકે જ નહિ.
તીર્થકર મહારાજાના જીવો સમ્યકત્વ પામ્યા પછી એક વાત આ જગ્યા પર ધ્યાનમાં રાખવાની જરૂર સંખ્યાત કે અસંખ્યાત કાલજ પ્રતિપાતવાળા હોય પણ છે કે શ્રીભગવતીજી સૂત્રમાં અશ્રુત્વા કેવલીને એક ના
અનન્તકાલ પ્રતિપાતવાળા ન હોય તે સ્વાભાવિક પ્રશ્નોત્તર કહેવાનો કલ્પ હોય છે અને ધમોપદેશ જ એવી સ્થિતિ ધારણ કરનારા હોય કે જેથી તેઓને દેવાનો કે પ્રવ્રયા આપવાનો પણ કલ્પ નથી એમ આ
આદ્યસમ્યકત્વ પામ્યા પછી અનન્તકાલ પ્રતિપાત ન સ્પષ્ટ જણાવે છે તે સામાન્ય જીવોને ઉપદેશકના હોય અને તેથી જ આદ્યસમ્યકત્વથી ભગવાન આદ્ય પુરુષ કે ઉપદેશના આદ્યપ્રવર્તક બની શકે જિનેશ્વરોના ભવોની ગણતરી થાય છે, નિર્યુક્તકાર નહિ. વળી તીર્થની સ્થાપના કરવાનું ભાગ્ય ભગવાન ભગવાન ભદ્રબાહુ સ્વામીજી પણ સમૃત્ત પઢિમામો તીર્થકરોનું જ હોય છે તેથી ત્રિલોકનાથ તીર્થકર એમ સમ્યકત્વનો જે આદિ લાભ થયો ત્યાંથી જ ભગવાન જે આઘઉપદેશક કે આઘઉપદેશપ્રવર્તક ભવની ગણતરી સ્પષ્ટ જણાવે છે. તેવા જીવો સર્વકાલ બની શકે. આ વાત એટલા ઉપરથી પણ સમજાશે ઉત્તમતાવાળા હોય છે. અર્થાત્ અન્યજીવો, કે શાસ્ત્રકાર ભગવાનોએ સ્વયંબુદ્ધ સિદ્ધ અને ચરમશરીરી હોય અને તે ભવમાં જ મોક્ષ પ્રાપ્તિ પ્રત્યેકબુધ્ધ સિધ્ધ એવા ભેદો રાખ્યા પણ સ્વયંબુદ્ધ કરનારા હોય છતાં તેઓ આખા ભવમાં ઉત્તમતાવાળા બોધિત સિદ્ધ અને પ્રત્યેકબુદ્ધ બોધિતસિદ્ધ એવો હોય એવો નિયમ બંધાય નહિં પણ ત્રિલોકનાથ સોલમો અને સત્તરમો ભેદ શ્રીસિદ્ધ મહારાજના તીર્થકર ભગવાન સાવદ્યનો ત્યાગ ન ર્યો હોય તેવી ભેદો જણાવ્યા નહિં. જો પ્રત્યેકબુદ્ધ અને સ્વયંબુદ્ધ સામાન્ય ગૃહસ્થાવસ્થામાં પણ જન્મથી જ જો ઉપદેશકના આદિભૂત કે ઉપદેશના આદ્યપ્રવર્તક ઉત્તમતાવાળા જ હોય. આથી જ અશુદ્ધ પણ હોત તો સિદ્ધના પંદર ભેદો કહેત નહિ અને ઉત્તમરની સરખાવટ શુદ્ધ એવું અધમ રન કરી શાસ્ત્રકારો પંદર ભેદ જ સિધ્ધોના જણાવે છે તેથી શકે નહિં એમ કહેવાય છે. (સંપૂર્ણ)
| SR No. | 520954 |
| Book Title | Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ashoksagarsuri |
| Publisher | Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 696 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Siddhachakra, & India |
| File Size | 26 MB |