________________
૧૫૪
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૮-૧-૧૯૩૬
જે ઉપધાનની તપસ્યાK
(ગતાંકથી ચાલુ)
વેયાવચ્ચનું અપ્રતિપાતિપણું
વેયાવચ્ચવાળાની વ્યાપક બુદ્ધિ ધ્યાન રાખવું જોઇએ કે શાસ્ત્રકારો જ્ઞાન અને વળી એ પણ ધ્યાનમાં રાખવું કે વંદનાદિ ચારિત્રના ગુણને પ્રતિપાતિ ગણાવી માત્ર વૈયાવચ્ચના વિનય કરવાવાળો મહાપુરુષ પોતાથી ન્યૂન કે ગુણને અપ્રતિપાતિ તરીકે ગણાવે છે, અર્થાત્ સમગુણવાળાને આરાધ્યતા કોટિમાં લઈ શકતો નથી વૈયાવચ્ચથી થએલી નિર્જરા ફરી તેવા બંધને ન થવા પણ તૈયાવચ્ચ કરનારો મહાપુરુષ તો ન્યૂનગુણ, દે અથવા તો યાવચ્ચથી થએલું પુણ્યોપાર્જન પ્રદેશ સમગુણ અને અધિકગુણ એવા સવ સાધુઆન અંગે માત્રથી ભોગવાઈને તૂટી જાય નહિ, પરંતુ તે પુણ્ય આરાધ્યતાબુદ્ધિપૂર્વક વેયાવચ્ચમાં પ્રવર્તવાવાળો જરૂર રસથકી ભોગવવામાં આવે.
હોવાથી સર્વ ક્ષેત્રના, સર્વ કાળના સર્વ
સાધુમહાત્માઓની આરાધના કરવાવાળો થાય તે એકની પૂજાથી સર્વની પૂજા કેમ ?
સહેજે સમજી શકાય તેમ છે. તેવી રીતે * એમ કહીએ તો ચાલે કે વૈયાવચ્ચને માટે સાધુમહાત્માએ વૈયાવચ્ચને માટે ઉપર જણાવેલી થતી સદબુદ્ધિ દરેક સામાન્ય કે વિષશગુણી પુરુષો હકીકત ધ્યાનમાં લઈ પ્રવર્તવાનું છે. તરફ સતત આરાધ્યતા બુદ્ધિવાળી હોય છે અને તેથી પોષધવાળાનું વેયાવચ્ચ તેવી બુદ્ધિવાળો પુરુષ પોતાની સદબુદ્ધિને લીધે
તેવી રીતે ઉપધાન વહન કરનારાઓએ પણ સમગ્ર ક્ષેત્રના સમગ્ર સાધુ તરફ ઈર્ષ્યા અને
સર્વક્ષેત્ર અને સર્વકાળના પૌષધવાળાઓની ભક્તિ ઉદાસીનતાનો ભાવ સર્વથા ત્યાગ કરી આરાધ્યતા
થવાનું ધ્યાનમાં લઈ પોતપોતાની શક્તિ અને ભાવને જ ધારણ કરનારો થાય છે અને તેથી
સમજણ પ્રમાણે પૌષધવાળાના વેયાવચ્ચમાં તત્પર વૈયાવચ્ચના પ્રસંગમાં શાસ્ત્રકારો પણ સ્પષ્ટપણે રહેવું જ જોઇએ. ઉપધાનમાં પ્રવેશ કરનારા જણાવે છે કે અમિ પૃથમ સત્રે તે પૂરવા હાનિ પૌષધવાળાઓનું વેયાવચ્ચ જેવું ઉપયોગી છે, તેવું અર્થાત આરાધ્યતાની બુદ્ધિ રાખીને વૈયાવચ્ચ જ બલ્ક તેથી પણ વધારે ઉપયોગી શાંતિથી અને કરનાર સાધુ, કોઇ પણ વ્યક્તિની વૈયાવચ્ચ કરે સમજણપૂર્વક સર્વ પૌષધવાળાને ક્રિયા કરાવવી અને તોપણ તેની બુદ્ધિ સર્વ સામાન્યને વિશેષ ગુણીઓ ઉપધાનની ક્રિયા તથા તેની આરાધનાની સમજણ તરફ આરાધ્યતાવાળી હોવાથી તે વૈયાવચ્ચ આપવી એ જરૂરી છે. કરવાવાળો મહાપુરુષ સર્વ સાધુની આરાધનાવાળો દરેક ક્ષેત્રમાં સામાન્ય રીતે પર્વના દિવસોમાં છે અને તેથી જ તેવા મહાપુરુષને વૈયાવચ્ચથી પૌષધો થાય છે, પણ તે પૌષધમાં ઘણા ભાગે કુટુંબોના થએલો લાભ અપ્રતિપાતિ હોય તે સ્વાભાવિક છે. કુટુંબો સમુદાયે હોય છે, અને તેથી તેમાં જે કોઈને પણ