________________
૭૬
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૬-૧૧-૧૯૩૫ કરનારા એટલ મૂકવલી અથવા અંતકૃતિકેવલી લાપશમથી તે સર્વ ગણધરો ઉત્કૃષ્ટ શ્રુતજ્ઞાની થાય થઈનેજ મોક્ષ સાધે છે.
છે અને ચૌદ પૂર્વ તથા બાર અંગની રચના કરે ગણધરપદને પામનારા જીવોની સ્થિતિ
ઝિલ છે અને એવી રીતે કરેલી રચનાજ શાસનની પ્રવૃત્તિ
સુધી સંખ્યાતા કે અસંખ્યાતા પ્રાણીઓને પણ તવા મૂક કેવલીના જીવો કરતાં કેટલાક સંસારસમુદ્રથી તારનારી બને છે, છતાં પણ આ સમ્યગ્દષ્ટિ જીવો ઘણી શુદ્ધ પરિણતિવાળા હોય છે
જીવો જો કે પૂર્વે જણાવલા મૂક કવલીની અપેક્ષાએ અને તેથી તેઓ એવા વિચારવાળા હોય છે કે ચઢિયાતા હોઈને ઉત્તમ હોવા છતાં આગળ ચંદનાદિ સુગંધી વસ્તુઓ જ પોતાની પાસે આવલાન જણાવીશું તેવા ઉત્તમોત્તમ જીવોની અપેક્ષાએ તો પણ સુગંધ અર્પણ ન કરે, તો ખરેખર તેમના ઉતરતી પંક્તિના હાઈ મધ
ઉતરતી પંકિતના હોઈ મધ્યમ પંક્તિમાંજ ગણાય. ચંદનાદિપણાને લાંછન લાગે, તેવી રીતે સમ્યગ્દષ્ટિ જીવ સંસારથી વિરક્ત બનેલો હોય, તે અન્ય જીવોને સ્વ, સંબંધી અને અન્યને તારવાની તો શું પણ પોતાના સંબંધમાં આવનારા માતપિતા, ભાવનાવાળા તીર્થકરો સ્ત્રી, પુત્ર, પુત્રી, ભગિની, વેપારી. આડતિયો, નાકર, પણ આવા ગણધરાદિ ભગવાનના જીવો ચાકર, મિત્ર, કુટુંબી વિગેરેને જો આરંભ, પરિગ્રહ કરતાં પણ જે જીવો પહેલા મવમાં પોતાના આત્માને, અને વિષયકક્ષાયના હયપણાને સમજાવ નહિ કે તેના પોતાના સંબંધવાળા આત્માને અને યાવત્ જગતના ત્યાગ કરાવે નહિ તો ખરેખર તે ઉચ્ચ સર્વ આત્માઓને આરંભ, પરિગ્રહ અને વિયય, સમ્યગ્દષ્ટિપણાના સમ્યગ્દર્શનને તે શોભતું જ નથી,
કપાયથી દૂર રહેવાપણું સમજાવનારા અથવા દૂર માટે મારે આખા જગતને ઉદ્ધરવાનું ન બને તોપણ
રાખવાની ભાવનાવાળા જીવાજ તીર્થંકર નામકર્મ મારા ઉપર જણાવેલા સમસ્ત સંબંધીઓનો તો ઉદ્ધાર
ઉપાર્જન કરે છે. જો કે સામાન્ય રીતે શાસ્ત્રકારો કરવો જોઈએ. આવી ભાવનાથી તે મહાપુરુષ છે
વીસસ્થાનકની આરાધનાથી જિનનામકર્મના બંધ ઘણાજ દોરાએલા હોય છે અને આજ ભાવનાનું
ના થવાનો જણાવે છે, પણ તેજ વીસસ્થાનકની આરાધના તત્ત્વ હૃદયમાં ઉતારીશું ત્યારે કૃષ્ણ મહારાજ
મોક્ષપદને દેવાવાળી છતાં તીર્થકર નામકર્મને વિગેરેએ પોતાના કુટુંબ અને સંબંધી મનુષ્યોને
બંધાવનારી તો ત્યારેજ થાય કે પૂર્વે જણાવ્યા પ્રમાણે આરંભ, પરિગ્રહ અને વિષય, કષાયના ત્યાગ તરફ
સ્વ, સંબંધી, અને જગતના સર્વ જીવોના ઉદ્ધારની કેમ દોર્યા, શ્રીઆર્યરક્ષિતસૂરિજી વિગેરેએ પોતાના
ભાવનાવાળો તે વીસસ્થાનકને આરાધવાવાળ આખા કુટુંબોને પ્રવ્રજ્યાને માર્ગે કેમ જોડ્યા એ
. આત્મા થયો હોય (માત્ર અન્યને તારવાની વાતો કરે, સર્વનું તત્ત્વ મગજમાં ઉતારી શકાશે. આવા સંબંધી તારવાવાળા જીવા ગણધરનામકર્મને બાંધી શકે છે પોતાન તારવાની ભાવના ન રહે, અથવા કુટુંબને અને તે ગણધર નામકમના ઉદય જે ભવમાં થાય તારવી તયાર ન થાય પણ ઉલટા વિદન કરનાર થાય છે, તે ભવમાં તે મહાપુરુષો એટલા બધા ઉત્તમ
બધા ઉત્તમ તેઓને કઈ કોટીમાં ગણવા તે જ્ઞાની જાણે.) હોય છે કે માત્ર જિનેશ્વર મહારાજના મુખારવિંદથી જિનેશ્વરોને વીસસ્થાનકની આરાધના જરૂરી પાત વિ તત્ત્વમ્ એમ ત્રણ વખત પ્રદક્ષિણા કરીને કે જગન્નારણની ભાવના ત્રણ વખત પૂછેલા પ્રશ્નના ઉત્તરમાં ૩પન્નેરૂ વા,
જો કે તીર્થકર નામકર્મની નિકાચના વિરામે ઘી, ધુ વા, એવા માત્ર ત્રણ પદોથી
તીર્થકરપણાના ભાવથી પાછલા ત્રીજે ભવેજ હોય એટલો બધો ક્ષયોપશમ પ્રાપ્ત કરી લે છે કે જે