________________
5.
૫૫૪
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૨-૯-૧૯૩૫ છે. જમરૂખની ચીરી કાપીને તેને ખવાડીને તમે લઈને ગુણીને બાકી રાખવાનું જો કે અશક્ય છે તેનો સ્વાદ તેને ઓળખાવી શકો. તેની ગંધ પરંતુ આંધળાને જેમ કલ્પનાથી રૂપ, રસ, ગંધ આપીને તેને તમે સમજાવી શકો અને સ્પર્શ સમજાવી શકીએ છીએ તેમ અહીં કલ્પનાથી કરાવીને એ સ્પર્શને તમે ઓળખાવી શકો. તત્પશ્ચાત્ આપણે ગુણ અને ગુણીને છૂટા પાડી શકીએ તમે એને કહી શકો કે જેમાં અમુક પ્રકારનો રસ છીએ. હોય, અમુક પ્રકારની ગંધ હોય અને સ્પર્શથી
ગુણો કાઢી લેવા શકય છે કે? અમુક પ્રકારે જે વસ્તુ જાણી શકાય છે તે વસ્તુ તે જમરૂખ છે, જેમ તમે આંધળાને રૂપી પદાર્થોનો
આંધળો આંખે દેખી શકતો નથી, તેને ખ્યાલ આપી શકો છો તે પ્રમાણે તમે જે પદાર્થ આપણે મારી હલકાપણાને સમજાવી શકીએ છીએ, દેખો તે દ્વારા અરૂપી પદાર્થો સમજાવી શકો છો. તને કલ્પનાધારાએ જ અનેક ખ્યાલો આપી શકીએ ઉદાહરણ લઈ આ વાત વધારે સ્પષ્ટ કરીએ. ધારો
છીએ, તે જ પ્રમાણે આપણે પદાર્થમાંથી પણ તેનો કે તમે એક ટેબલ પર એક જમરૂખ મૂકો છો, એ
આશ્રય કરી રહેલા ગુણોને કલ્પના દ્વારાએ જમરૂખને તમે આંખો વડે જોઈ શકો છો. હવે હું
ખસેડી લઈ શકીએ છીએ. આજની વૈજ્ઞાનિક તમાને એમ કહ્યું કે ટેબલ પર પડેલા પદાર્થમાંથી શાવાથી જઆ પરિચિત છે તે તો એ વાત પણ ૩૫ કાઢી લો, રસ કાઢી લો. ગંધ કાઢી લો. સ્પર્શ માન્ય રાખશે કે વસ્તુમાંથી ગુણો કાઢી લેવાનું પણ કાઢી લો અને મૂળ વસ્તુ ટેબલ ઉપર રહેવા દો. કેટલેક અંશ બની શકે છે. દિવેલ જેવી દવાઓનો તો શું તમે આ વસ્તુને શક્ય બનાવી શકશો ? સ્વાદ અને વાસ ખરાબ હોય છે તેથી શ્રીમંતોને
માટે વિલાયતી મેડિકલ કંપનીઓ શુદ્ધ દિવેલ ગુણ અને ગુણી એક જ નથી.
બનાવે છે. દિવેલમાંથી સ્વાદ અને વાસ એ બંને મહાનુભાવો ! વિચાર કરજો કે મારી આ તેઓ કાઢી નાખીને જે શુદ્ધ દિવેલ તૈયાર કરે છે આજ્ઞાનું તમે કેવી રીતે પાલન કરી શકવાના હતા? તે શુદ્ધ દિવેલ વાસ અને સ્વાદ વગરનું હોવા છતાં મૂળ વસ્તુને ટેબલ પરથી ખસેડ્યા વિના જ મેં લગભગ દિવેલના જ બધા ગુણો આપે છે અને એ તમોને એ વસ્તુનો આશ્રય કરીને પહેલા તેના દિવેલ પીધાથી રેચ શુદ્ધાં લાગે છે ! જેમ ગુણો કાઢી નાખવાનું ફરમાન કર્યું છે. યાદ રાખજો દિવેલમાંથી વૈજ્ઞાનિક રીતે તમે બે ગુણો કાઢી કે જે ગુણો એ વસ્તુનો આશ્રય કરીને રહેલા છે નાખી શકો છો તે જ પ્રમાણે તમે કલ્પના કરીને તે મૂળ વસ્તુ લઈ લેવાનું મેં તમને ફરમાન કર્યું પદાર્થમાંથી સઘળા ગુણો કાઢી નાખેલા પણ કલ્પી નથી જ, પરંતુ એ વસ્તુમાં રહેલા ગુણો જ માત્ર શકો છો. કાઢી લેવાની આજ્ઞા મેં તમોને આપી છે. અહીં
ગુણોમાં પરિવર્તન અશક્ય નથી. તમારે યાદ રાખવાનું છે કે ગુણ અને ગુણી બંને જુદી ચીજ છે. ગુણ અને ગુણી બંને એક જ નથી, દિવેલની માફક જ બીજું ઉદાહરણ વીજળીનું છતાં હું તમોને ગુણ કાઢી લઈને માત્ર ગુણીને લો. વીજળીની ઉત્પત્તિ અગ્નિગ્રાહી પદાર્થોને અંગે રહેવા દેવાનું કહું છું તે વાત તમારાથી બની શકતી છે. વીજળી ઉત્પન્ન કર્યા પછી તેના બે પ્રવાહો નથી એનો અર્થ એ છે કે ગુણનો ત્યાગ કરીને એકત્ર કરો એટલે પ્રકાશ ઉત્પન્ન થાય છે. હવે એ ગણી રહી શકતો નથી તે જ પ્રમાણે ગુણીનો ત્યાગ સળગતી વીજળીની બત્તી પર તમે પાણી નાખશો કરીને ગુણ પણ રહી શકતા નથી. ગુણો કાઢી