________________
હાડ
૪૯૦
કેક પ
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૪-૮-૧૯૩૫
- 1 કપ
સુખદુઃખ સમીક્ષા
(અનુસંધાન પાના ૪૩૦ ચાલુ) એ ઉગ્ર તપશ્ચર્યા !
થયું અને અસુરો ધણી વિનાના ઢોર જેવા બની તામલિતાપસની તપસ્યાનો મર્મ અને એની ગયા ! પોતાની સ્થિતિ ધણી વિનાની થઈ છે એ કઠિનતા તમારા ખ્યાલમાં લાવવા પડે એવું નથી. જાણીને અસુરોને ભારે શોક થયો અને તેમણે સેંકડો નહિ પણ હજારો વર્ષ સુધી છઠની તપસ્યા અસુર દેવોએ અને અસુર દેવીઓએ મળીને તેણે કરી હતી. બરાબર સાઠ હજાર વર્ષ સુધી તેણે વિચાર કર્યો કે આપણે આપણો માલિક તો કોઈ છઠનું તપ કર્યું હતું એટલા ઉપરથી જ તેના તપની શોધી કાઢવો જ જોઈએ! દેવતા, દેવીઓ વિચાર ગહનતા આંકવાની નથી, પરંતુ તેના તપની કરે છે કે આપણો માલિક હોવો જ જોઈએ ! પણ કઠિનતા પણ તમારે જોવાની છે. આપણી માફક
હવે અહીં કોણ જન્મ ધારણ કરે? અહીં તો પારણાઅતરવાયણા કરતો નહતો. તામલિતાપસે
તપસ્વી હોય તે જ ઉપજી શકે છે, બીજાઓ ઉપજી છઠની તપસ્યા કરી હતી, એ તપસ્યા આપણાં
શકે નહિ. આવો વિચાર કરીને અસુરકુમારના કરતાં બહુ કઠણ હતી. પારણાને દિવસે તે એક જ
સામાનિક દેવદેવીઓ તામલિતાપસ પાસે આવ્યા. પાત્ર લઈ નીકળતો, અરણ્યમાં ભિક્ષા માગતો અને જે કાંઈ ભિક્ષાન્ન મળતું હતું તે નદીએ લઈ
ત્યાં આવીને તેમણે તામલિ પાસે નાટ્ય ભજવ્યું જતો! નદી પર લઈ ગયા પછી તે તાપસ એ
અને છેવટે વિનંતિ કરી કે સાહેબ! અમારા સ્વામી અન્નને એકવીસવાર પાણીએ ધોઈ નાખતો હતો.
થાઓ, અસુરેન્દ્ર તરીકે અવતાર ધારણ કરો. એકવીસવાર પાણીએ જે અન્ન ધોવાઈ જાય છે મિથ્યાત્વી પણ અડગ રહ્યો તેમાં શું તત્વ કે સત્વ બાકી રહે છે તે તો તમે પોતે
તાલિતાપસને કોઈ સમ્યકત્વવાળો કહેતા પણ વિચારી શકો છો! હવે આ રીતનું સત્વહીન
નથી, તેને કોઈ તીર્થકર કહેતા નથી અને તેને કોઈ બનેલું અન્ન તે ખાતો હતો!! એટલી તપસ્યાથી
ગણધર પણ કહેતું નથી, તે ખુલ્લંખુલ્લો મિથ્યાત્વી સમ્યકત્વવાળા આઠ મોક્ષે જાય, આવી ઘોર
છે. એવા મિથ્યાત્વીની આગળ પેલા અસુરો તપસ્યા તામલિતાપસ કરી. અસુરેન્દ્ર તરીકે અવતાર લો!
આવીને પ્રાર્થના કરે છે, તેને પોતાના નાથ થવા
વિનવે છે. વિનંતિ કરનારા અસુરો છે. બીજી આ પ્રમાણે તામલિતાપસે સાઠ હજાર વર્ષ
બાજુએ વિનંતિ સાંભળનારો તે મિથ્યાત્વી છે, સુધી તપસ્યા કરી હતી. આ ઉગ્ર તપસ્યા પછી
પરંતુ જગતમાં નિયમ છે કે લેવા આવે તે ગરજાળુ તણ અણઘણ વ્રત આદર્યું હતું. એ બાજુએ આ
થાય! આ બુદ્ધિએ તે નિયાણું કરવાનું કહે છે, સ્થિતિ છે, ત્યારે બીજી બાજુએ હવે બીજા જ
પરંતુ એમાં ઠગાવાનું છે. બાજુ પર એક મુનિ બનાવ બને છે તે જુઓ. બીજી બાજુએ એમ બન્યું ધર્મદેશના આપે છે. કે અસુર દેવતાઓના અધીશ અસુરેન્દ્ર તેનું ચ્યવન