________________
૩૯૦
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૬-૬-૩૫
• • • • • •
• • • • • • • • • • • • • • • •
અમોઘ દેશના
(ગતાંકથી ચાલુ) નાહ્યા તેટલું પુણ્ય ન માનતા.
માણસને નામે તમે આખી રકમ ઉધારી હોય તે
જ માણસને નામે તમે પૈસા જમા કરો છો અને બીજા દર્શનોમાં અને આપણા દર્શનોમાં
પછી તને નામે બાકીના પૈસાની બાકી કાઢો છો, એક મહત્વનો તફાવત છે. આ તફાવત શું છે તે
અને એ બાકી કાઢીને એનું ખાતું આગળ ખેંચો ધ્યાનમાં લેજો. આ તફાવત બહુ જ સૂક્ષ્મ છે પરંતુ
છો, અને ૪૦ હજાર બાકી રહ્યા એમ હંમેશાં તે વિચારવા જેવો છે. બીજા દર્શની તરત કહી
યાદ રાખો છે. દેશે કે ભાઈ નાહ્યા તેટલું પુણ્ય, કર્યો તેટલો ધર્મ! જૈનશાસનને તો આ વાત જરાય માન્ય નથી. જૈન અહીં પણ બાકી ખેંચો શાસન તે સ્પષ્ટ રીતે કહે છે કે નાહ્યા તેટલું પુણ્ય એ જ પ્રમાણે આપણે તો અહીં પણ વર્તવાનું કે કર્યો તેટલો જ ધર્મ નથી પરંતુ જેટલું નથી કર્યું છે. જેઓ આત્માને જડ, જ્ઞાનહીન અને દ્રવ્યજ્ઞાન તેટલો અધર્મ છે, ન નાહ્યા તેટલું પાપ. બીજા માનતા હોય તેમને માટે એ હિસાબ ચાલી શકે શાસનોમાં જેટલો કરીએ એટલો ધર્મ છે ત્યાં થાય છે કે જેટલું મળ્યું તેટલો લાભ જેણે કાંઈ રકમ તેટલું કરવાનો કાયદો છે અહીં થાય તેટલું ધીરી જ નથી તેને દશ હજાર મળી આવે તો એ કરવાને કાયદો નથી અહીં તો પૂરેપૂરું કરવાનો એનો નફો ગણાય પરંતુ જેને લાખો ધીર્યા હોય કાયદો છે. આપણે આત્માને કેવા સ્વરૂપનો માનીએ અને દશ હજાર જ પાછા મેળવે તેણે તો દશ છીએ તેનો વિચાર કરજો. આત્માને આપણે
હજાર રૂપીયા નફો મેળવ્યો છે એવું ગણી શકાતું સામાન્ય માનતા નથી. તેને આપણે પૂર્ણ, શુદ્ધ, જ નથી. તે જ પ્રમાણે જેણે આત્માને સર્વજ્ઞ નથી સર્વજ્ઞ, વીતરાગ રૂપ માનીએ છીએ જો તેને એવો
માન્યો તેઓ જેટલું જ્ઞાન થાય એટલો લાભ એવું માન્યા પછી પણ તેના એ ગુણોની તેને પ્રાપ્તિ
ગણીને તે પ્રમાણે સંતોષ માની શકે છે પરંતુ કરાવી આપવાનો આપણો પ્રયત્ન ન હોય તો
જેમણે આત્માને સર્વજ્ઞ માન્યો છે તેમણે તો આપણા પ્રયત્નમાં જેટલી ન્યૂનતા હોય તેટલી જ
સર્વજ્ઞપણું મેળવવામાં એક રતિ બાકી રહી હોય આપણી મહાભયંકર ખામી જ છે. “ર્યો એટલો
ત્યાં સુધી અસંતોષ જ માનવાનો છે અને બાકી ધર્મ' એ સિદ્ધાંત તો દેખીતો અને હડહડતો જ જ ખેંચવાની છે. જેમ વ્યવહારમાં આવેલી રકમ જુઠો છે. ધારો કે તમોએ કોઈને રૂપીયા પચાસ
જમા કરીને બાકીનાની બાકી ખેંચો છો તેજ હજાર ધીર્યા છે. આ પચાસ હજારમાંથી નમોને
પ્રમાણે અહીં પણ જે મેળવ્યું હોય તેનું સ્મરણ ફક્ત ૧૦ હજાર પાછા મળ્યા અને તે ધણીએ
રાખી બાકી રહેલા માટે તમારે સતત્ અને દેવાળું કાઢી દીધું, તો શું આ સંયોગોમાં તમે આ એકધારો પ્રયત્ન કરવાનો છે. તમો જે ગુણો નથી દશ હજારને “દશ હજાર કમાયા” એમ ગણો મેળવી શક્યા તેની બાકી કાઢીને એ બાકી આગળ છો? તમે એ રૂપિયા જમા કરીને બાકીના રૂપિયાની બધી ખેંચતા તેનું કારણ એ છે કે તમે હજી તમારા બાકી કાઢો છો કે આ દશ હજાર મળ્યા તે વટાવી
લક્ષની પાછળ પડ્યા નથી અને લક્ષ તરફ તમારું મળ્યો ગણી વટાવ ખાતે જમા કરો છો ? જે જોઈએ તેટલું ધ્યાન ખેંચાયું જ નથી.