SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 473
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ • • • • • • • • • • • • • ૩૮૭ શ્રી સિદ્ધચક્ર તા. ૧૬-૬-૩પ પુત્રની પ્રાપ્તિ જૈન શાસ્ત્રકારોએ ઇષ્ટ ગણી નથી. ઉચિત નથી. વળી પુત્રે દીધેલા પિંડથી મરી ગયેલા માતપિતાની શ્રુતિનું બલવત્તરપણું હોવાથી અનિયમ સદ્ગતિ થાય તેમ પણ માનેલું નથી. અર્થાત્ અપુત્રને સદ્ગતિ ન થાય એમ કોઈ પ્રકારે જો કે અન્ય મતાવલંબીઓમાં શ્રુતિદ્વારાએ શાસ્ત્રકારોએ માનેલ નથી અને તેથી જ આશ્રમના જે દિવસે સંસારથી વિરતપણું આત્માને થાય. તે નિયમને ધર્મની કક્ષામાં કોઈપણ પ્રકારે ગણેલ જ દિવસે કોઈપણ આશ્રમમાં તે રહેલો હોય તો નથી, એટલું જ નહિ પણ જૈનશાસ્ત્રકારોએ તો પણ તેને પ્રવ્રજ્યા અંગીકાર કરી લેવી જ જોઈએ. માતાપિતા, સ્ત્રી, પુત્ર વિગેરે સર્વ દુર્ગતિના કારણ આવી રીતે શ્રુતિનો ચોખ્ખો મત છતાં માત્ર તરીકે મનાવી ભવસમુદ્રમાં ડુબાડનાર તરીકે ઋતિકારોએ જ આશ્રમના નિયમને બાંધી લોકોને માનેલા છે. તેથી આશ્રમની વ્યવસ્થામાં માન્યતા પાપમાર્ગમાં કર્મોદય અને દુર્બુદ્ધિથી પ્રવર્તી રહેલા ન રાખે તે સ્વાભાવિક છે. હતા તેમને વધારે મજબુત કર્યા પણ તે લોકોના મત પ્રમાણે જ શ્રુતિ અને સ્મૃતિના પ્રસંગમાં આયુષ્યનાઅનિચમે આશ્રમનાનિચમની વ્યર્થતા શ્રુતિનો આધાર બલવત્તર ગણાતો હોવાથી કોઈ વળી મનુષ્યગતિમાં તો શું પણ મનુષ્ય અને પ્રકારે આશ્રમનો નિયમ નિયમિત છે એમ માની તિર્યંચ બન્નની ગતિમાં છંદગીનો અંત આવવાનો શકાય તેમ નથી. જો કે કોઈ ગાયકવાડ જેવી જ્યાં નિયમિત નિયમ નથી ત્યાં સો વર્ષનું જીંદગી શ્રદ્ધાથી છૂટેલી અને જડવાદમાં જકડાયેલી અને નિયમિત માની લેવી અને તે પ્રમાણે માત્ર કલ્પના કેવળ વિષયવાસનાના વમળમાં છેતી રહેતી, કરી લીધેલી ઉંમરના વિભાગો પાડી આશ્રમની ગૃહસ્થપણામાં મોજ માનતી, ત્યાગી અવસ્થાને વ્યવસ્થા બાંધવી તે કોઈપણ પ્રકારે સમજુ મનુષ્યને કષ્ટમય ગણતી સરકાર કદાચ તેવો અવિવેકભર્યો લાયકનું ગણી શકાય જ નહિ. અને આસ્તિકને ન છાજતો એવો પ્રતિબંધ કરે, અધિકના નિષેધ માટે પણ નિયમ યોગ્ય નથી પણ ઋતિકાર કે જેઓ મહર્ષિ તરીકે ગણાય તેવઓ જો આશ્રમનો નિયમ બાંધી પવિત્ર પ્રવ્રજ્યા જો કદાચ આશ્રમની વ્યવસ્થાનો અર્થ એ આશ્રમને અર્થપત્તિથી પણ દૂર ધકેલવાનું કરે તો કરવામાં આવે કે તે તે સંખ્યાના વર્ષો કરતાં વધારે તે આર્ય લોકોને માટે તેઓ અક્ષમ્ય જ છે. વર્ષ તે તે આશ્રમમાં રહેવું ન જોઈએ એવા નિષેધની મુખ્યતાએ આશ્રમના નિયમનો અર્થ સ્મૃતિવાક્યોનો ફલિતાર્થ કરવામાં આવે તો સામાન્ય દૃષ્ટિએ તેમાં વિરોધ આ વાત તો જાણીતી છે કે ઋતિકારોના જેવું નહિ જણાય પણ તત્વદૃષ્ટિએ તો તે અર્થની આશ્રમના નિયમિત નિયમને જણાવનારાં વાક્યો અપેક્ષાએ પણ આશ્રમની વ્યવસ્થા વ્યાજબી નથી, પાપની પ્રવૃતિ કરનારાઓને તો બાધ કરનારાં કેમકે અધિકતા નિષેધનું વિધાન કરતાં પણ તે તે થવાનાંજ નથી, કેમકે એ ઋતિકારના વાક્યો મુદતનું વિધાન અર્થપત્તિએ થઈ જાય છે, અને પ્રમાણે પણ ગાયકવાડની સરકાર પોતાના રાજાને પાપમય ગૃહસ્થાશ્રમનું વિધાન કરવું તે આત્માના તે ઉંમરના નિયમ પ્રમાણે વતી. વાનપ્રસ્થાશ્રમ સ્વસ્વભાવને પ્રગટ કરનાર અને તરૂપ એવો લેવાની ફરજ પાડી શકે તેમ નથી, પણ માત્ર તે પવિત્ર આશ્રમ એક ક્ષણ પણ રોકવો તે કરૂણાના ઋતિકારોના વાક્યોને નામે તે ગતાગમ વગરની આકર એવા હિતકર પુરુષોને કોઈપણ પ્રકારે ગાયકવાડી સરકારની માફક પાપપરાયણ લોકો
SR No.520953
Book TitleSiddhachakra Varsh 03 - Pakshik From 1934 to 1935
Original Sutra AuthorN/A
AuthorAshoksagarsuri
PublisherSiddhachakra Masik Punarmudran Samiti
Publication Year2001
Total Pages696
LanguageGujarati
ClassificationMagazine, India_Siddhachakra, & India
File Size25 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy