________________
88
Gayatri Rath
SAMBODHI
9.
i) na samayikatvācchabdārtha sampratyayasya, Nyā. Sū. 2.1.55. ii) kaḥ punarayam samayah, asya sabdasyedamarthajātamabhidheyamiti
abhidhānābhidheya-niyamaniyoga : Nyāya. Bhāsya on sūtra - 2.1.55. Kim sambandhamätrena, sabdasya hi nijamsamarthyam..... tadarthapratyayopapattih : Nyaya. Kundali, Sridhara, Vizinagaram s anskrit Series-4, Banaras, p. 518. "शक्तिश्च पदेन सह पदार्थस्य सम्बन्धः", Nyaya Siddhanta Muktavali on Sabdakhanda, 81 kārika i) să cāsmācchabdādayamartha bodhavya itīsvarecchārūpāh, Ibid. ii) idam padamimamartham bodhayati iti asmācchabdadāyamartho
bodhavya iti vecchah, sanketarupavrttih saktih, Ibid, p - 5. iii) iśvarasanketah saktih, ibid. VP.II 439, 440 : अन्वाख्यानाय यो भेदः प्रतिपत्तिनिबन्धम् । साकांक्षावयव भेदे तेनान्यदुपवर्ण्यते ॥ अनेकशक्तेरेकस्य प्रविभागोऽनगम्यते । एकार्थत्वम् हि वाक्यस्य मात्रयापि प्रतीयते ॥ Navyāstu īśvarecchã na saktih kintvicchaiva tenädhunikasamketite pi saktirastu eva ityahuh, Nya. Si. Muk., P. 266. op.cit., p.282f. : saktam padam, taccaturvidhānam, kvacid yaugikam kvacid süddhaṁ kavcid yogarūdha kvacid yaugika-rūdham. avayavasaktih yogah : Tar. Dip., p. 51. samudāyaśaktih rūdhiḥ, Ibid yogena sahitārūdhiḥiti, Nilakantha 4.31. "शक्तिस्त्रिधा रूढ़ियोगो योगरूढिश्च"- मञ्जुषा, शक्तिनिरूपणम् sakrigraham vyökaranopamana \ kesāptavākyāt vyavahāratasca || vākyasyaśeșā vivrter vadanti sannidhyatah siddhapadasya vrddhah || Nya.Si.Muk., p. 266. vasante sarvaśasyāņām jāyate patraśātanam modamānāsca tisthanti yavah kanisasalinah || Ibid Sabdakhanda, p. 275. आम्नायर्शब्दनभ्यासे के चिदाहरनर्थकान् । स्वरूपमात्रवृत्तिश्च परेषां प्रतिपादने ।
अभिधान क्रियायोगादर्थस्य प्रतिपादकान् । नियोगभेदान् मन्यन्ते नानेवैकत्वदर्शिनः ॥ VP.II. 407-08 क्रियाव्यवेत: संबन्धो दृष्टः करणकर्मणोः । अभिधानियमस्तस्मादभिधानाभिधेययोः ॥
11.
12.
14.
15.
*18.