Sambodhi 1982 Vol 11

SR No.: 520761
Original Sutra Author: N/A
Author: Dalsukh Malvania, H C Bhayani, Nagin J Shah
Publisher: L D Indology Ahmedabad
Publication Year: 1982
Total Pages: 502
Language: English, Sanskrit, Prakrit, Gujarati
Classification: Magazine, India_Sambodhi, & India
File Size: 11 MB

Page 421

महाकवि कालिदास-विरचित
पुनः किं कुर्वती ? करेण हस्तेन तामेकवेणी असकृद् वारंवारन }सारयन्ती । {'तो' 'का'} यां(या) वेणी आदौ प्रथमविहदिवसे बद्धा रचिता । किं कृत्वा ? {शिरवा}634 दाम हित्वा चूडाशेखरमपास्य सा(या) वेणी सा(शा)पस्यान्ते 6 35 विगलितशुचा गतशोकेन मया(यो)द्वष्टनीया [मोचनीया]636 । कीदृशी १ स्पशे (शक्लिष्टां कठोरां ताम् । पुनः कीदृशीं ? कठिनविषमाम् । कस्मात् ? गण्डाभोगात् । कठिना चासो विषमा च कठिनविषमा । कीदृशेन करेण ? अयमितनखेन असंस्कारयुतेन ॥९७॥
पादानिन्दोरमृतशिशिराञ्जालमार्गप्रविष्टा. पूर्वप्रीत्या गतमभिमुखं संनिवृत्तं तथैव । चक्षुः खेदात्सलिलगुरुभिः पक्ष्मभिच्छादयन्ती सानेऽझीव स्थलकमलिनी न प्रबुद्धां न सुप्ताम् ॥९८॥
पुनः सा किं कुर्वन्ती ? खेदात् चक्षुर्नेत्र पश्मभिलेमिभिः च्छादयन्ती । कीदृशैः पक्ष्मभिः? सलिलगुरुभिः सन्मुख गत विसृतम्। ततेो मद्विरहेणोद्वेगकारित्वात्तथैव सन्निवृत्तं यद्वदेवरभसाभू(दग)तं तद्वदेव प्रत्यावृक्ष(त्त)मित्यर्थः । कीदृशान् अमृतशि[शि]रान् 637 ? पीयूषशीतलान् । पुनः कीदृशान् ? जालमार्ग (ग)प्रविष्टान् 638 । सा केव स्थलकमलिनीव । यथा स्थलकमलिनी साऽभ्रेऽभयुक्ते अह्नि दिने [न प्रबुद्धा]63 9 न विकसिता भवति, न सुप्ता न संकुचिता भवति ॥९८॥ .
सा संन्यस्ताभरणमबली पेलवं धारयन्ती शय्योत्सगे निहितमसकृदुःखदुःखेन गात्रम् । त्वामध्यन नवजलमयं मेचियिष्यत्यवश्यं प्रायः सर्वो भवति करुणावृत्तिरान्तिरात्मा ॥९९॥
हे जीमूत ! सा अबला अवस्य(श्य)64 0 निश्चितं, त्वामपि नवजलमयं अश्र (सं)641 मोचयिष्यति इत} त्याजयिष्यतीति भावः । सा किं कुर्वन्ती ? स(श)य्योत्सङ्गे निहितं स्थापितं गात्र शरीर असकृद्वारंवार दुःख दुःखेन 643 धारयन्ती । कीदृशं शरीरं ? पेलवं सुकुमार कृश वा । अत एव सन्यस्ताभरणं मुक्तमण्डल (नम्)644 । युक्तो[s]यमर्थः । प्रायो बाहत्येन सव:) को[s]वि आर्द्रान्तरात्मा आदचित्त (तः) 45 करुणावृत्ति(त्तिः)64 कृपाशीलो 647 भवति ।।९९॥
जाने सख्यास्तव मयि मनः सम्भृतस्नेहमस्मादित्थंभूतां प्रथमविरहे तामहं सर्कयामि । वाचालं मां न खलु सुभगमन्यभावः करोति प्रत्यक्ष ते निखिलमचिराभ्रातरुक्तं मया स्यात ॥१०॥
हे भ्रात्रातः), अहमेव जाने तव सरव्यो भवतो भ्रातृजायायाः मनश्चित्त मयि विषये [सम्भृतस्नेहम्]648 । सम्भृत: स्नेहः मत्प्रीतिः वर्तते [यस्मिन् ।] अतो अस्वात्कारणादित्थंभूतां ई (इ)डग्विधां वर्णितस्वरूपां दशमावस्थां प्राप्तां प्रथमविरहेऽहं तक यामि विचारयामि । खलु