________________
कुशालीपवंशकोश
स्थितिरिह सातत्यवती यदन्तिकं गम्यते प्रयोजनतः । तस्य स्थैर्यादिगुणव्यसनानि च चिन्तयेन्मतिमान ॥१४॥ खिन्नैरपि मोक्तव्यं न काटकृत्यं कदाचिदपि महदा । क्लेशजित पुरुपोऽपि हि पुरुषार्थफलं न चाप्नोनि ॥१५॥ उन्नतमनोरथानां सनस्चिना माननीयमपि करणम् । तद्विधिरनुमानवशाद् यतते सम्पत्सु सोद्योगः ॥१६॥ परुषं कर्म न कुर्यात भमावते सज्जनाय जातु च न । मथितादपि चन्दननः प्राय प्रादुर्भवयाग्नः ॥१७॥ सत्सङ्गतिविधेया शुभोपदेशप्रदा वयोवृद्धा' । वहुशास्त्रशुनकुशला निरन्तरं सेवनीयारले ||२८ इह परलोकविरुद्धं कुर्वाणं नरममित्यजेद् विबुधः। यो हन्ति निजं स कथं परमयति गरिष्ठमन्दति ॥१५॥ विद्यातप प्रयासै शौर्येण धनेन धर्मसदृशैश्च । अकुलीनोऽपि कुलीनो भवति नरस्तन्मणादेव ॥२०॥ नात्मानमतीवोच्चैःप्रयासत खलु गरीयम फुर्यात् । यदि तस्मादवपातो महते दु ग्वाय तद् भवति ॥२१॥ गतवस्तुनो न शोकः कार्य प्रतिपन्नकार्यपरिहारः । निश्चिन्तस्वापकतो निद्रामइगो न कर्तव्य ॥२२॥ दैविकमानुषदोषैर्भूय कार्य न जायतेऽवश्यम् । शान्त्या दैविकदोषान्निवारयेन्मानुषान् स्वधिया ॥२३॥ येषामयशो दौ स्थ्य कार्पण्यं मूर्खताऽतिपापत्वम् । नित्यक्लिष्टसरोगा मृतोपमास्तेऽपि जीवन्त ॥२४॥ दैन्या वृत्तिरनीहितमनोरथत्वं विरुद्धकरणं च । परवशताऽसन्तुष्टिनरक किमत परं तस्य ॥२५॥ सकलकुटुम्बः स्ववशः सन्तोषः स्वजनता च विस्यम् । इष्टमनोरथलब्धि स्वर्गे किमत.परं रम्यम् ॥२६॥ दुर्मन्त्रिणि निर्भीक. कृतघ्नतस्तूपकारबुद्धिपि । दुर्नयतो नयतेच्छु. स नेष्टसिद्धिं लभेत नरः ॥२७॥ वैरमकुर्वन बहुभिर्वद्याद् बहुसम्मते स्वयं स्वमतम् । सुमुखैर्भाव्यमवश्यं सर्वासु शुभक्रियासु बुधैः ॥२८॥ मायाविनामपि नृणां नि स्पृहता खलु फलप्रदा भवति । द्रोहप्रयोजनेन च कार्योसुकना स्क्त. सुजनै ॥२९॥ पात्रेषु न कर्तव्या मत्सरता जातुचित कुलीनेन । स्त्रज्ञातिकष्टमधिकं नोपेक्ष्य कार्यमेकत्यम् ॥३॥
