________________
श्रीसिद्धाचलतीर्थ-चैत्यपरिपाटी
सं. विजयशीलचन्द्रसूरि
श्रीसिद्धाचल-सिद्धक्षेत्र तीर्थ युगयुगान्तरोथी जैनोनुं श्रेष्ठ अने पवित्र श्रद्धाकेन्द्र तथा यात्राधाम रह्यं छे. आ तीर्थ प्रत्ये गमन करवू, अहीं आवq, पर्वत चडवो, आ भूमिनी स्पर्शना तथा पूजा करवी, अहीं नानकडी पण प्रतिमा बेसाडवी, अहीं रहेल प्रतिमाओनां दर्शन-पूजन करवां, आ बधुं ज अत्यंत लाभदायक अने आत्महितकर मनायुं छे. ए ज कारणे आ तीर्थ विशे . अनेक ग्रन्थो, प्रकरणो, स्तोत्रो, रास-प्रबंधो,स्तवनो तथा चैत्यपरिपाटीओ रचायेल मळे छे. आ रचनाओ भक्तिप्रधान तो होय ज छे, उपरांत तेमां घणीवार ऐतिहासिक तथ्यो पण वणाई गयेलां जोवा मळे छे.
अहीं आवी ज एक गद्यात्मक कृति रजू थाय छे. कर्ताएं आ रचनाने कोई विशेष नाम नथी आप्युं, तेमणे तो आने 'फरमो' तरीके ज वर्णवी छे (पेरो. १४५), परंतु, आ समग्र रचनामां पालीताणा तथा शत्रुजय तीर्थमांनां देरासर-देरीओ तथा जिनबिंबोनुं सविगत वर्णन जे प्रकारे थयं छे ते जोतां तेने 'चैत्यपरिपाटी' गणवानुं सहेजे मन थई जाय तेम छे. तेथी ज अत्रेशीर्षकमां 'चैत्यपरिपाटी' एवं नाम आप्युं छे. अलबत्त, मांगरोलना. भंडारनी टीपमां आ प्रतने "सिद्धाचलजी- वर्णन" ए नामे नोंधेली छे.
__ आना कर्ता तेमज लेखक 'शा. मालजी नागजी कच्छी' कच्छप्रदेशना वतनी हशे, परंतु कया गामना हशे तेनो निर्देश तेमणे आप्यो नथी. पण तेओ अत्यंत श्रद्धासंपन्न, इतिहासनी शोधखोळ तथा नोंध करवानी दृष्टि तेम ज आवडतवाळा हशे, ते नक्की. ते विना, आटली बधी धीरजथी, एकेएक देरी तथा बिंब विशे तथा तेना निर्माता वगेरे विशे, आटली बधी माहिती एकत्र करवी, दिशाओनी अत्यंत चोकसाई राखवी वगेरे शक्य ज न बने. वळी, शिलालेखोनी लिपि उकेलवाना पण तेओ माहेर हशे.
आ फरमो तेमणे १९०८ वि.सं. मां लख्यो होवानुं तेमणे ज (पेरो० १४५) नोंध्युं छे. परंतु एम लागे छे के तेओ शत्रुजयना सांनिध्यमां लांबो
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
