________________
bbv> <dĂસ્તૂરી રોટરી કરead [૧૦૭]
Chastity is life and sensuality is death.
સદાચાર એ જ જીવન છે, અને દુરાચાર એ જ મરણ છે.
છતાં પણ ધર્મના સિદ્ધાંત માટે અગર સમાજના હિત માટે તદ્દન બેદરકાર વ્યક્તિએ આવી કુપ્રથાને દાખલ કરવાનું સાહસ ખેડે, તે પહેલાં તેમણે ઉપરોક્ત દર્શાવેલાં નુકસાને ઉત્પન્ન કરનારા નીચેના પ્રશ્નો ઉપર પણ વિચાર કરવા જરૂરી છે.
૧. ખાર વષઁથી લઈ તે ખાવન વર્ષ સુધીની ઉમ્મરવાળી સ્ત્રીઓમાં કેટલી ઉમ્મરવાળી સ્ત્રીઓને કેટલી વખત પુનઃલગ્નની છૂટ આપવી ?
૨. નિયત કરેલી મર્યાદાથી એકાદુ વ વધારે ઉમ્મર ધરાવતી સ્ત્રી તેમ કરવા આગ્રહ કરશે તે શું કરશે ?
૩. બાળવિધવા હોય, પરંતુ સ'તિત હોય તે તેને છૂટ આપવી કે કેમ ? સંતતિ હાય એટલે વિષય વિકારની શાંતિ થઈ જાય છે એમ કદી માનશે નહીં. વિષયેાની શાંતિ, તેનાથી ભવિષ્યમાં ભગવવા પડતા, વિપાકનું જ્ઞાન, ભવભીરુતા અને ખાનદાની ઉપર નિભર છે. તેના સબંધ માત્ર વય સાથે જ હેાય છે એમ નથી. ૪. કદાચ એકાદ પુત્ર અગર પુત્રીવાળી ખાળવિધવાને તેમ તે તે સંતતિને મૂળ પતિને ત્યાં રાખવી કે ખીન્ત પતિને ત્યાં લઈ જવી ?
કરવાની છૂટ આપે,
૫. બંને પક્ષવાળા તે સંતિતને સાચવવાની ના પાડે અને તેથી તમે તેને પુન`ગ્ન કરતાં અટકાવા. પરંતુ વિષયને આધીન બનેલી તે સ્ત્રી કદાચ તે સંતતિના જાનને જોખમમાં મૂકવાનું સાહસ ખેડે, તે તે હિંસા રોકવા માટે તમે શુ વ્યવસ્થા કરી શકે એમ છે ? જો તે માટે તમે કાંઇ ન કરી શકે, તેા ગર્ભપાત આદિ હિંસાના ભયથી પુનર્લગ્નની હિમાયત કરી છે, તે તે હેતુ તે અત્રે પાર પાડી શકાતા નથી.
૬. વળી તે બાળવિધવાને પરણવાની તમન્નાવાળા પ્રથમ પેાતાના સ્વાર્થ સાધવા ખાતર તેને સાચવી લેવાની શરત પણ કરે, પર ંતુ પાછળથી તેના ઉપર અનેક પ્રકારના ઝુલમેા ગુન્તરે, તેવા પ્રસંગે તમે જેમ આળવિધવાના હિત માટે પ્રયત્ન સેવ્યેા છે, તે જ મુજબ તે સ ંતતિના હિત માટે બનતું કરવા બાહેધરી આપેા છે ખરા ?
૭. શાસ્ત્રમાં પુરુષા કરતાં સ્ત્રીઓની સંખ્યા ઘણી બતાવવામાં આવી છે. જ્યારે વિધવા સ્ત્રીએ જ ખીજી વખત પરણવાનુ શરૂ કરશે, તે કુવારી કન્યાઓને પરણવાના કેડ કેવી રીતે પૂરા થશે ?
શ્રી આર્ય કલ્યાણૌતમ સ્મૃતિગ્રંથ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org