________________
(F)आधुनिकWHOकीशोधकेपहलेआत्महत्याकोक्यासमझाजाताथा?
जर्मनदार्शनिकफ्रॉयडकेअनुसार,आत्महत्याकीइच्छापरेशानीसेबचनेकाएकउपायहै।यहएकतरहकापलायन
इसकेनिम्नकारणमानेजातेथे:
• ईर्ष्याऔरजलनकेअसहनीयहोजानेसे, • अहंकारपरगहरीचोटलगनेसे,
क्रोधऔरमोहभंगहोनेसे, • अहमकेअमर्यादितअनुशासनहीनहोजानेसे,
असफलताकादोषअसहनीयहोजानेसे, • उद्वेगभावअसहनीयहोजानेसे • यहसोचखोदेनेसेकिसमयसाथपरिस्थितियाँस्वयंबदलजातीहैं।
**परिशिष्ट-1
(G)बीफ्रेंडर्सवर्डवाइड(BWW**)संस्था:
यहसंस्थाविश्वके50देशोंमेंफैलेअपनेकेन्द्रोंकेमाध्यमसेआत्महत्याकेनिवारणकाकामकरतीहै।WHOकेसाथ कीगयीअंतर्राष्ट्रीयशोधकेआधारपर(इसशोधकेमुख्यबिंदुउपरोक्तमेंदिएगएहैं।)मानाजाताहैकिआत्महत्या कोरोकनासम्भवहै।
आत्महत्याकीसोचरखनेवालोंकीमानसिकताकोध्यानमेंरखतेहए,उन्होंनेएकबहुतहीविशिष्टऔरकारगरप्रणा लीविकसितकीहै।अपनेसभीस्वयंसेवकोंकोएकहीमानकपरइसप्रणालीकागहनप्रशिक्षणदियाजाताहै।यहसि खायाजाताहैकिआत्महत्याकीसोचरखनेवाले,स्वयंसेवकोंसेक्याक्याचाहतेहैं औरक्याक्यानहींचाहतेहैं।उनको भावनात्मकसहयोगदेनेकीस्किल(skill)मेंसक्षमऔरविशेषज्ञबनायाजाताहैं।वेउनलोगोंकीसमस्याकोगंभीर तासे,सम्मानऔरगोपनीयताकेस तेहैं।उनपरनतोकोईटिप्पणीकरतेहैं औरनअपनीकोईभीबातउनपरथो पतेहैं।नहीउनकोअपनीकोईरायदेतेहैं।यहपद्धतिलिसनिंगथेरेपीकेनामसेप्रसिद्धहोगयीहै।जिसप्रकारप्रेसरकुकरपरसेउसकावेटहटानेसेउसकेभीतरकादबावख़त्महोजाता है,उसीप्रकारउसव्यक्तिकीपूरीबातेंअव्याबाधढंगसेसुनलेनेसेतथाउसकीभावनाओंकोसमझनेसे,उसकामान सिकदबावकमहोजाताहै।वहफिरखुददुविधाकीस्थितिसेबाहरआजातेहै।व्यक्तिस्वयंअपनानिर्णयलेनेमेंसक्ष