Page Text
________________ પધારો સાહેબજી 74 પધારો સાહેબજી શ્રાવકને લાભ છે, માટે સચિત્ત-સંસક્ત સિવાયના દ્રવ્યોની વિનંતી અવશ્ય કરવી. પ્રશ્ન : સાધુ ભગવંતો પોતાના માટે જ બનાવેલ વસ્તુ વહોરે નહીં. તો કોઈ મહાત્મા અમને કોઈ વસ્તુ બનાવવાની સૂચના કરે, તો શું કરવું? અમે તેવી વસ્તુ બનાવીને વહોરાવીએ, તો અમને લાભ થાય કે નુકશાન? મહાત્માએ સૂચના ન કરી હોય, પણ મહાત્મા આસપાસના બિલ્ડીંગમાં પધાર્યા છે એવી ખબર પડે, કે પધારવાની સંભાવનાથી ભક્તિ માટે ખાસ દ્રવ્યો બનાવીને વહોરાવીએ, તો અમને લાભ થાય કે નુકશાન? ઉત્તર : પહેલી વાત એ સમજી રાખો કે પરમાત્માના શાસનમાં ઉત્સર્ગ અને અપવાદ એમ બે પ્રકારના માર્ગ છે. પોતાના માટે જ બનાવેલ વસ્તુ ન વહોરવી એ સાધુ ભગવંતો માટે ઉત્સર્ગ માર્ગ છે; તેમ, કોઇ વિશેષ કારણ હોય તો, તેવી દોષિત ગોચરી વહોરવી, તે અપવાદ માર્ગ છે; ભગવાનની આજ્ઞા છે. તેવું કરનાર સાધુ ભગવંત પણ કર્મની નિર્જરા જ કરે છે; યાવતુ કેવળજ્ઞાન પણ પામી શકે છે. તે કારણો અનેક પ્રકારના હોઈ શકે છે, જેમકે - 1. બિમાર સાધુ માટે વિશિષ્ટ દ્રવ્યો જરૂરી હોય. 2. વૃદ્ધ સાધુને અમુક જ દ્રવ્યો માફક આવતાં હોય, બીજાં ન પચતાં હોય. 3. આચાર્ય ઉપાધ્યાય પ્રવચનકાર વાચનાદાતા સંઘના સુકાની એવા મહાત્માને આરોગ્ય સાચવવા અમુક જ દ્રવ્યો વાપરવા જરૂરી હોય. 4. માસક્ષમણાદિ વિશિષ્ટ તપશ્ચર્યાના પારણામાં અમુક જ દ્રવ્યો પચી શકે. 5. સમુદાય મોટો હોય, ઘરો ઓછાં હોય. 6. વિહારના ક્ષેત્રોમાં ઘરો જ ન હોય. 7. બાળમુનિ માટે ખાસ દ્રવ્ય જરૂરી બન્યું હોય. 8. સાંજના સમયસર ગોચરી મળતી ન હોય. 9. વરસાદ ચાલુ હોવાના | આવવાની સંભાવનાના કારણે નજીકના ઘરોમાંથી જ ગોચરી વહોરવી પડે તેમ હોય. આવાં અને બીજો યોગ્ય કારણે મહાત્મા પોતાના માટે જ બનાવ્યું છે તેવું જાણવા છતાં વહોરે કે વિવેકી શ્રાવકોને ઉપયોગ આપે, ધ્યાન દોરે તે સંભવિત છે. તેવા વખતે વહોરનાર- વહોરાવનાર બંનેને એકાંતે માત્ર લાભ છે, નુકસાન જરા પણ નથી. એટલે તેવા અવસરે શ્રાવકે અપાર ભક્તિભાવથી વહોરાવવું જ જોઇએ. બીજું એ પણ સમજવું કે કદાચ સાધુ તેવા કોઈ યોગ્ય કારણ વિના જ દોષિત ગોચરી વાપરી રહ્યા હોય (યાદ રાખજો કે કારણ હોવાની સંભાવના શક્ય છે જ, પણ માની લઇએ કે કારણ નથી જ, તેની તમને ખાતરી છે) તો તેમને દોષ લાગે છે; પણ દોષ લાગે એટલા માત્રથી કંઇ તેઓ સાધુ મટી જતા નથી. દોષશુદ્ધિનો આલોચના-પ્રાયશ્ચિત્તનો માર્ગ પણ જ્ઞાનીઓએ બતાવેલો છે જ. શાસ્ત્રકારોએ નિર્દોષ ગોચરી એ સાધુનો ઉત્તરગુણ બતાવ્યો છે. જેના મૂળગુણ (મહાવ્રતો) સુરક્ષિત છે, તેવા સાધુના ઉત્તરગુણમાં ખામી હોય અને તેમાં સાપેક્ષભાવ જીવતો હોય, પ્રાયશ્ચિત્તાદિવિધિનું પાલન કરતા હોય તો તેમાં અતિચાર લાગે છે, પણ સાધુપણું નાશ પામતું નથી. હવે તમારો પ્રશ્ન જે છે કે શ્રાવકને દોષિત વહોરાવવામાં લાભ કે નુકસાન ? તો તે અંગે જણાવવાનું કે૧. નિર્દોષ ગોચરી વહોરાવનારને અને યોગ્ય કારણસર દોષિત પણ વહોરાવનારને એકાંત વિશિષ્ટ લાભ-પુણ્યબંધ અને કર્મનિર્જરા જ થાય 2. જેને ખબર જ નથી કે સાધુ ભગવંતોને પોતાને માટે બનાવેલું ન કહ્યું, તેવા (અજૈનો કે તેના જેવા અજ્ઞાની જૈનો) ભક્તિથી દોષિત વહોરાવે, તો તેમાં તેમને શાસ્ત્રષ્ટિએ વિચારતાં વધારે લાભ અને ઓછું નુકશાન થાય છે, કારણ કે તેમની પાસે વિશિષ્ટ વિવેક નથી. 3. તે સિવાયના જીવો માટે શાસ્ત્રકારોએ તેમના પરિણામના આધારે લાભ - નુકસાન બતાવ્યાં છે. તે વિષય અતિગહન છે; જિજ્ઞાસુઓએ ગીતાર્થ ગુરુભગવંતો પાસે સમજવું. શ્રાવક ચારે દિશામાં ' કોઈ સાધુ ભગવંતો આવી રહ્યા છે?' તે જોઈને પછી જમે. (ઉપ) કોઈ પુણ્યશાળીના ઘરે જ, દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રરૂપ રત્નો, સાધુનું રૂપ ધરીને આહાર લેવા આવે છે. (પુષ્ય.)
| SR No. | 035333 |
| Book Title | Padharo Sahebji |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmratnavijay |
| Publisher | Manav Kalyan Samstha |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 49 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 3 MB |