________________
સશયાત્મા વિનશ્યતિ
૫૬૩
જાકે પ્રિય ન રામ હૈદેહી,
તજિયે તાહિ કાટિ વેરીસમ જપિ પરમ સનેહી.
અબ એક બાર વિચાર કર કે દેખિયે, કિ વમાન શિક્ષાપ્રણાલી હમારા ક્રિસ પ્રકાર સનાશ કર રહી હૈ ! બિના હી કારણુ ખાદ્ય વસ્તુઓ કે લિયે હમારે લાભ કી માત્રા જિતની ખઢી જા રહી હૈ, ઉતને હી પરિમાણુ મેં હમ ભગવાન કા ભૌ ભૂલે જા રહે હૈ, બુદ્ધિમાન પુરુષ ઇસ બાત કા સહેજ હી સમગ્ર સદેંગે કિ યહ દેશ ઔર દેશવાસિયેમાં કે લિયે કદાપિ સૌભાગ્ય કે લક્ષણ નહીં હૈ. અંગ્રેજી શિક્ષા કા હી યહુ પરિણામ હૈ કિ હમ અપને ધર્મોવિશ્વાસ કા ખાખડે હૈ, એવં ઇસીલિયે અમૃત કે બદલે મે' જહર ખરીદ કર આજ હમ મહામૃત્યુ કા આલિંગન કરને જા રહે હૈ'. આજ હમ શિક્ષિત કહલાનેવાલે વ્યક્તિ પરમાતત્ત્વ કા ઔર ભગવાન કા, દેવતા કા ઔર મંત્રાં કે સંશય કી દૃષ્ટિ સે દેખના સીખ ગયે હૈં. ભગવાન પર અબ ઉતને જોર સે વિશ્વાસ નહી કર પાતે, માના ઉસકે ઔર હમારે બીચ મેં ન જાને એક ક્રેસા વ્યવધાન આ ગયા હૈ. આજ ભગવાન કૈા અનાયાસ હી સ્વીકાર કરને કા સાહસ હમારે હૃદય મેં નહીં હૈ. ઉનકે સાથ હમારા ખાનપાન કે સમાન હી જો એક સહજ ઔર સત્ય સબંધ થા, વહુ માનાં કહી ટૂટ ગયા હૈ! ઉસે જોને કી ઇચ્છા હૈને પર ભી પહલે કી તરહ ઉસે હમ નહી જોડ પાતે. યહી કારણ હૈ કિ આજ હમારી હૃદયવીણા સે કૈવલ ખેસૂરા સૂર હી ખજ ઉઠતા હૈ! હા, આઋષિયોં કિ સતાન! તુમ્હારે પૂર્વપિતામહાં ને જિન પ્રભુ ક્રા પ્રદીપ્ત સૂ` કે સમાન અપની અપની હ્રદય ચુકા મેં દેખા થા, એવ ઇસ વિરાટ્ બ્રહ્માંડ કે ઉન્હીકી મહિમા કા પ્રકાશ જાન જો હાથ ઉઠા કર સરલ શિશુ કી ભાંતિ યહ ગા ડે થે કિ વેામેä પુરુષ માત્તમચિવળ સમયઃ પસ્તાત્' જો ગાન આજ ભી ભારત કે આકાશ મેં, વાયુમંડલ મે, અંતરિક્ષ મેં પ્રતિધ્વનિત ઢા રહા હૈ, ઔર આજ હમ ઉન્હીં વંશજ હા કર અપને હૃદયાકાશ મેં ઉસ અમૃતવાણી કા નહીં સુન પાતે! યહ ક્યા કમ દુઃખ કા વિષય હૈ?
ઘરાયામા વિચાત !' આજ હમ સબ વિષયાં મેં સમ્રુદ્ધયુક્ત હા કર તા વિનાશ કી ઓર અગ્રસર નહીં હૈા રહે હૈ ? સંશયાત્મા કે લિયે ન પહલેાક હૈ, ન પરલેાક હૈ ઔર ન કાઇ સુખ હી હૈ. ઇસીલિયે ક્યા હમ ભી ચિરદુઃખી હેા કર દિન કાઢ રહે હૈ? જો ભગવાન કા નહીં માનતા, વહુ. મૃત્યુ કે અનંતર લોકલોકાંતરાં મેં ભી સ્થિર હા કર નહીં ઠહર સકતા. વહુ બવંડર મે
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com