________________
w
ભક્ત કી કેર
૩૮૯ અંતરયામી હૈ ! યા તુ મેરે ભાવાં કે નહીં જાનતા? જરૂર જાનતા છે. હાં, હાં, જરૂર જનતા હૈ. મનુષ્યન્મનુષ્ય કે દેખા દે સકતા હૈ, કભી કભી અપને ભી દેખે મેં ડાલ લેતા હૈ; પરંતુ ક્યા કઈ બુદ્ધિમાન સે બુદ્ધિમાન મનુષ્ય તુઝે ભી ભ્રાંતિ મેં ડાલ સકતા હૈ ? નહીં, કદાપિ નહીં. તેરે સામને કિસીકા બહુરૂપિયાપન નહીં ચલ સકતા. તૂ ખોટાખરા માન સમઝ લેતા હૈ. મનુષ્ય અપની અજ્ઞાનતા સે ચાહે જૈસા ભી અપનેકે સમઝ લે, પર અંત કે ઉસે અપને અસલી રંગ રૂપ મેં આના હી પડતા હૈ. ઉસ સમય વહ અપને મિથ્યાભિમાન, મૂર્ખતા ઔર આડંબર પર પછાતા હૈ, સિર પુનાતા હૈ, રોતા ઔર ચિલ્લાતા હૈ, પર ઉસે શાંતિ નહીં મિલતી.મિલે ભી કેસે ? શાંતિ કો ભંડાર છોડ કર અશાંતિ કા અગ્નિ મેં કુદ કર યા કોઈ શાંતિ લાભ કર સકા હૈ? શાંતિ તો તેરી ગોદ મેં હી પ્રાપ્ત હો સકતી હૈ.
- પિતા ! ક્યા ને તુઝે પાને કી કોશિશ નહીં કી? નહીં, કી ઔર અબ ભી કર રહા હું; લેકિન જૈસી ચાહિયે થી, વૈસી નહીં બન પડી ! મને અપને વિચાર સે બહુત હાથ પાંવ મારે, પરંતુ ગ સે નિકલ કર દલ–દલ મેં કંસ ગયા. જન્મ કે બંધુ-બાંધ કે છોડ કર, ધર્મ કે સાથિયે કો અપનાયા. કામ કે ભાગ કે ત્યાગ કર, ત્યાગ કે બેગ કે ગલે કી હાર બનાયા. રામ કે નામ કે છોડ કર કામ કે પીછે પડ ગયા ! પર હા, યહ સબ મેરી નિર્બલતા થી. બુદ્ધિ કી નિર્બલતા થી, ચરિત્ર કી નિર્બલતા થી ! મુઝે ઇન ઢકેસલેબજિયે સે બચને કી આવશ્યકતા થી. અબ ક્યા કરૂં? બહુત ગઈ, થોડી રહી! ઈતને મેં કયા હેગા? ક્યા બનેગા! ઉફ ! મેરા જીવન મેં હી ગયા! અબ?
યહ તૃષ્ણા કિસી–ન-કિસી રૂ૫ સે પીછે લગી રહી, ચિત્ત શાંત ન હુઆ, હૃદય કી ગાંઠ ન ખુલી. સંસ્કાર ઔર આયે દિન કે બુરે-ભલે કામ કી વાસનાઓ સે યથાર્થ સફલતા ન હુઇ. ભિક્ષુઓ કા બાના ધારણ કરતે હુએ ભી પુરાની બુન ગઈ. ઝાંપડે મેં રહતે હુએ મહાં કી વાસના બની હી રહી. પર્ણકુટીર બનવાતે હુએ ભી “આનંદ ભવન’ કી ચાહના રહી, તપોવન કી પવિત્ર પંચવટી ન બન સકી. ભીખ કી ઝોલી ગલે મેં ડાલે હુએ ભી મેરા શાહી દિમાગ બના રહા. નમ્રતા, વિનયશીલતા, ગરીબીને કા ભાવ હદય મેં ન ઠહરા ! અમીર, દરબારિયે, મહંતે ઔર ગદીદાર કે દ્વાર ખટખટાએ; પરંતુ ઉન ઉંચી દુકાને મેં પીકા છે પકવાન્ન નિકલા. ઇન મઠધારિયાં કે આગે ઝોલી લાતે હુએ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com