________________
wwuuuuuuuuuuuuuuuuwwww
w
દેશદ્રોહી દેશભક્ત આપ હી કે હાથ મેં હૈ.”
રાઘ૦–– કૈસે? રામ –-આપ હી કી ઇજલાસ મેં તો મેરા એક મુકદમા હૈ, રાઘ---કેસા ?
રામ –યહાં કી પ્રાંતીય કોંગ્રેસ કમિટિ ને મુઝ પર ગબન કી નાલિશ કી હૈ, અનેક પત્ર દ્વારા ઉસને મુઝે બદનામ ભી કર દિયા હૈ.
રાઘ–યહ તે બડી નીચતા કી બાત હૈ. અવૈતનિક દેશસેવકે કી સેવા કા ક્યા યહી પુરસ્કાર હૈ? અપને સ્વાર્થ ત્યાગી દેશભકોં કા આદર ક્યા યહ દેશ ઈસી પ્રકાર કરેગા?
રામ –મેરી કુછ સહાયતા કીજિયેગા ?
રાઘ–ભલા ઇસકે કહને કી ભી જરૂરત હૈ ? આખિર બાત યા હૈ ?
રામ –બાત યહ હૈ કિ યહાં કે કુછ લોગ ઈષ્ય ઔર ઠેષ કે વશીભૂત હે કર મુઝે હાનિ પહુંચાને કા ઉદ્યોગ કર રહે હૈ.
રાઘ૦–ઔર કુછ નહીં ?
રામદીન ને દબી જબાન સે કહા “ઔર કુછ નહીં.” રાઘવ. શરણ કે રામદીન કા યહ ઘેર પતન અસહ્ય હો ગયા, કિંતુ અપને ભાવ કે દબાયે રખ કર વહ થોડી દેર તક ચુપ રહા. રામદીન ને ફિર કહા “આપકે ઉપર મેરા થોડા સા અધિકાર હૈ, ઈસીસે ઈસ સમય આપણે વિશેષ સહાયતા કી આશા કરતા દૂ. રાઘવ શરણ ને ઉત્તર દિયા “મૈં આપકી સહાયતા કરને કા ઉદ્યોગ અવશ્ય હી કરંગા.” યહ કહ કર વહ કસી સે ઉઠ, ખડા હુઆ, ઔર વિદા લે કર વિશ્રામભવન મેં ચલા ગયા. રામદીન ભી અપને સ્થાન કો રવાના હો ગયા.
દૂસરે દિન સે મુકદ્દમા શુરૂ હુઆ. રામદીન કી ઓર સે એક બૅરિસ્ટર સાહબ ઇલાહાબાદ સે આયે થે. દેશને પક્ષો કી બાહસ સમાપ્ત હોને પર ઈન્ટ મેજિસ્ટ્રેટ ને રામદીન કે દ વર્ષ કી કડી કેદ સુનાતે હુયે અપને ફૈસલે મેં નિગ્નલિખિત બાતેં ભી કહીં:
યહ બડે ખેદ કી બાત હૈ કિ જિન લોગ સે સ્વાર્થસાર, દેશભક્તિ ઔર સદાચાર કી આશા કી જાતી હૈ યે હી સાર્વજનિક સંસ્થાઓ મેં પ્રવેશ કર કે નીચ સે નીચ શ્રેણું કે સ્વાર્થ કી ઉપાસના મેં રત હોતે ઔર દેશદ્રોહ કરતે હૈં. કાર્યકર્તાઓ કી યહ સ્થિતિ કિસી ભી દેશ કે લિયે શોચનીય હૈ; કિંતુ ભારતવર્ષ મેં તે ઉસસે બહુત બડી હાનિ કી સંભાવના છે. વર્તમાન અપરાધી ઉચ્ચ કેટી કા શિક્ષા પ્રાપ્ત હૈ ઔર ઇસી કારણ કિસી ની પ્રકાર કી સહાનુભૂતિ કા પાત્ર નહીં હૈ.
(“સરસ્વતીના એક અંકમાંથી)
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com