________________
vvvvvv
v
v
//w
www
w
w ,
,5
v
/vv' v vvvvv v * - V * - *
-
- - * * * * * *
* *
*
*
* * *
દેશદ્રાહી દેશભક્ત ४३-देशद्रोही देशभक्त
(લેખક:-શ્રી. ગિરિજાદત્ત શુક્લ)
અસહયોગ-આન્દોલન કે પ્રચાર કે લિયે મહાત્મા ગાંધી દૌરા કર રહે થે. ઉનકે સાથ કુછ મુસલમાન ઔર કુછ હિંદૂ નેતા ભી થે. વે જહાં કહીં જાતે થે વહીં જનતા મેં સનસની ફેલ જાતી થી ઔર બહુતસે વિદ્યાર્થી સ્કૂલ ઔર કાલેજો સે અસક્યોગ કર ઐતે થે. આજ કાનપુર મેં ઉનકા વ્યાખ્યાન સુનને કે લિયે સભાલ પર બહુત બડી ભીડ ઇકઠ્ઠી હુઈ થી. ડી. એ. વી. કાલેજ કે બેડિગ હાઉસ કે પ્રાયઃ સભી લડકે બહુત ઉત્સાહપૂર્વક ઇસ સભા મેં સમ્મિલિત હુએ થે. યદિ રાધવશરણ ભી આ ગયા હતા તો હમેં “પ્રાયઃ” શબ્દ કા પ્રયોગ કરને કી આવશ્યકતા ન પડતી. લેકિન વહ લડકાં કે જાને કા સમય છેને કે બહુત પહલે હી અપની પુસ્તકે લે કર યા જાને કહાં ખિસક ગયા થા. લડકે તાડ ગયે કિ સભા મેં ન જાને કે લિયે રાઘવ કહીં ઔર જગહ ચલા ગયા હૈ. બોડિગ સે સભાસ્થલ કે રાસ્તેભર સભી વિવાથી રાધવશરણ કી નિંદા કરતે રહે-કિતના નીચ આદમી હૈ, મહાત્માજી કા દર્શન તક નહીં કરને આયા, અંગ્રેજ-પ્રોફેસરે કી ચાપલૂસી કરને કે કહ દો તો ઉસકી છવા ન થકે. રામદીન ને કહા “હમ સભી તો ઘર સે પઢને કે લિયે આયે હૈં. કુછ રાધવશરણુ હી તો અકેલે ઐસે નહીં હૈ જિન્હોંને પઢને કા ઠેકા લે લિયા હે.” સર્વ સંમતિ સે યહ માન લિયા ગયા કિ રાધવશરણ નીચ ઔર દેશદ્રોહી હૈ. - વ્યાખ્યાન દે ચુકને કે બાદ મહાત્માજી ને ઉન લોગોં સે હાથ ઉઠાને કે કહા જિહેને અસહયોગી હેના નિશ્ચિત કર લિયા હે. રામદીન ને ભી હાથ ઉઠા દિયા, ઉસકે સાથિયે કે બડા આશ્ચર્ય હુઆ. રજીસ્ટર મેં ઉસકા નામ લિખ લિયા ગયા. ઉસકે મિત્ર બડી ધૂમધામ કે સાથ ઉસે બોડિગ મેં લાયે.
રાધવશરણ અપના કમરા બંદ કર કે અંગ્રેજી યાદ કર રહા થા. જબ શેર-ગુલ સુનાઈ પડા તો ઇસ ભય સે કિ કહીં લડકે આ કર તંગ ન કરે વહ ભી રામદીન કે સ્વાર્થત્યાગ કી ભૂરિ ભૂરિ પ્રશંસા કરનેવાલી મંડલી મેં સંમિલિત હે ગયા. ઉસે દેખ કર સબને ઉસે બનાના શુરૂ કર દિયા.
એક ને કહા “રાધવશરણુ! યુનિવર્સિટી મેં ઈસ સાલ તુમહીં ફસ્ટ આગે કયા ?”
દૂસરે ને કહા, “તહસીલદાર સાહબ કા લડકા હૈ, ક્યા ડિટી
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com