Page Text
________________
ગીધ દયાનંદ
૧૫૧ ચલ રહી હૈ, વહ ભી કુછ કમ હાનિકારક નહીં હૈ. થેડી-સી પદાર્થવિદ્યા ૫ઢ કર કિસી વિશ્વવિદ્યાલય કી ડિગ્રી લે લેને સે હી વિશ્વ-બ્રહ્માંડ કે સભી સૂકમ નિયમે ઔર શક્તિ કા સમ્યફ જ્ઞાન નહીં હે જાતા. ઇસકે વિપરીત, આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ કે લિયે જિસ નમ્રતા ઔર શ્રદ્ધા કી આવશ્યકતા હૈ, વહ નષ્ટ હો જાતી હૈ. ઋષિ દયાનંદ કી જીવન સંબંધી ઘટનાઓ કે એકત્ર કરને કે લિયે જિસ સમય આર્ય સમાજ કી ઓર સે ઉદ્યોગ હુઆ થા, ઉસ સમય અનેક ઐસી ઘટનાયે વૃદ્ધ પુરુષ ને સુનાઈ થી, જિનકા સંબંધ ઋષિ કે ગબલ સે થા; મગર ચૂકિ વે ઉપર સે અસંભવ પ્રતીત હોતે થી, ઇસ લિયે ઋષિચરિત કે લેખકો ને ઉન્હેં છેડ દિયા, તાકિ લોગ ઉહેં બેહૂદા કહ કર ઉનકે આચાર્ય શ્રી હંસી ન ઉડાને લગ જાયે. પરંતુ ઐસા કરના ઉનકી અનુચિત ઔર અનધિકાર ચેષ્ટા થી. વે સ્વયં યોગવિદ્યા સે કેરે થે. ઉન્હેં ખયાલ હેના ચાહિયે થા કિ જે ચીજ આજ અસંભવ સમઝી જાતી હૈ, હો સકતા હૈ, કલ વહી સંભવ સિદ્ધ હે જાય. ઉસકે સંભવ યા અસંભવ હને કા નિશ્ચય કરને કા ઉનકે કેઈ અધિકાર નહીં. ઉન લોગે કી ઇસ અસાવધાનતા સે ઋષિજીવન કી અનેક ઘટનાર્થે સદા કે લિયે સંસાર સે છિપ ગઈ. આગે હમ ઋષિજીવન કી યોગ સંબંધી કુછ ઘટનામેં દેતે હૈ. ઇનમેં સે કુછ તે ઉનકે પે જીવનચરિતે મેં મિલતી હૈ, ઔર કુછ ઐસી હૈ, જિનકે ઉનકે ચરિતલેખક અસંભવ સમઝ કર, હંસી હોને કે ડર સે, છોડ ગયે હૈં. હમેં આશા હૈ કિ અભ્યાસી ઔર જિજ્ઞાસુ સજજન ઇનસે લાભ ઉઠા સકૅગે.
(૧) કર્ણવાસ કી બાત હૈ. માઘ કા મહિના થા. એક દિન પ્રાતઃકાલ અત્યંત શીતલ પછિયાવ (હવા) બડે વેગ સે ડેલ રહી થી. સ્વામીજી મહારાજ સ્નાન-ધ્યાન સે નિવૃત્ત હે કર કુટિયા સે બાહર પદ્માસન સે શઠે થે, આર દર્શને કે આયે હુયે ઠાકુર લોગ શ્રીમુખ કે વચન શ્રવણ કર રહે થે. યદ્યપિ વે સંપન્ન લોગ ઈ
ઔર ઊન કે વસ્ત્ર પહને હુયે થે, પરંતુ પાલા પડને સે ઉનકે અંગ ઠિપ્પર રહે થે. તન કાંપતે થે; નાક સે ઔર આંખ સે ભી પાની નિકલ રહા થા, હાથ-પૈર સુન હુયે જાતે થે. પરંતુ ઋષિ દયાનંદ નિશ્ચલ ભાવ સે ઉપદેશકાર્ય મેં સંલગ્ન થે–અકંપ થે.
ઉસ સમય ઠાકુર ગોપાલસિંહજી ને હાથ જોડ કર પૂછા– “ભગવન, ઘોર પાલે કે કારણ હમારે દાંત બજ રહે હૈ, પરંતુ શ્રીમહારાજ પર ઇસ મહાશીત કા કિંચિત ભી પ્રભાવ દિખાઈ નહીં દેતા. ઇસકા ક્યા કારણ હૈ? સ્વામીજી ને મુસકિરા કર કહાબ્રહ્મચર્ય ઔર યોગાભ્યાસ હી ઇસકા કારણ હૈ. ઠાકુર ને કહાયહ હમ કેસે જાને ? ઉસ સમય સ્વામીજી ને અપને હાથે કે
www.umaragyanbhandar.com
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
| SR No. | 035270 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Akhandanand Bhikshu |
| Publisher | Sastu Sahitya Vardhak Karyalay |
| Publication Year | 1931 |
| Total Pages | 640 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 43 MB |