________________
સ્વામી ઝામદાસ
૧૦૩ દેહા બેલત તેતરિ બિન સુનિ, માતુ પિતહિં સુખ ભૂરિ; વિહંસિ લેત તેહિ અંગભરિ, જે જોગિન્હ કહ દૂરિ.
વેદાન્ત જૈસે ગૂઢ વિષય પર આપકી સરલ ઔર સીધી સાદી રચના કા નમૂના દેખિયે
ચાપાઈ નિર્વિકાર નિખિલાતમ રામા, નિષ્ક્રિય નિપ્રપંચ નિષ્કામા. અચલ અથિર અનિચ્છ અનસોચા, સંગ્રહ ત્યાગ ન રોચ અરોચા. આનંદ રૂ૫ અચલ અવિનાશી, માયાસૃષ્ટક સકલ પ્રકાશી. યદ્યપિ દામ મહું નહિં અહિભાસા, યદ્યપિ જાને બિનુ બિશ્વાસા. તેહિ વિધિ રામ રૂપ હનુમાના, જનહિં જન વિભ્રમ અવસાના. શનિ કહિ વિપુલ કથા બદેહી, બેલે ગિરિજા પ્રભુ તબ તેહી. આતમ ઇસ જીવ જિજ્ઞાસી, જાનિ સુજન સુચિ આપુ પ્રકાશી. સુનું કપિ તત્વ સુનાવણું તેહી, જાતે અજ અખંડ મહિં જેહી.
દોહા આતમ ઈશ અનાતમા, ચિદાભાસ સોઈ જીવ; પરમાતમા વિચારિ સોઈ, સુદ્ધ ચેતનાતીવ.
- ચોપાઈ એક અખંડ નિરખુ ત્રય ભેદા, સુનું કપિ કહઉં કહત જસ વેદા. જિમિ અકાશ એક ત્રિવિધ દેખાઈ, વારિ ઉપાધિ પાવ સુનુ ભાઈ. મહા ગગન અરુ થલ અવછિન્ના, પુનિ પ્રતિબિંબ બિલોકહું ભિન્ના. પૂરન બ્રહ્મ વિશુદ્ધ કપીશા, બુદ્ધિ ઉપહિત ચેતન એક ઇસા. બિમ્બ સ્થાન છવ કહે જેઉં, માયા જલ બિનુ દઉ તંહ ગોઉ. ચેતનબિંબ સહિત મતિ જોઈ સો આભાસ બુદ્ધિ હિય હે. તેહિ ગત કતું કરે વ્યવહારૂ, ભ્રમ તે અબુધ સાક્ષિ પર ધારું. અવિચ્છિન્ન અવિકાર અનૂપા, જે ન જાન કપિવર પર રૂપા.
- હા કરહિં તથા અભ્યાસ બસ, અબુધ જીવતાપ; નિત્ય સત્ય અવ્યય અખિલ, આદિ બાદિ કર એપ.
પાઠક! સ્વામીજી કી સંસ્કૃત રચના કી બાનગી દેખિયે– रामो माता मत्पिता रामचंद्रो रामो भ्राता मत्सखा रामभद्रः। रामः स्वामी राम एवार्थ दाता रामादन्यं नैव जाने न जाने । रामःसेव्यो वन्दनीयोऽपि रामो, रामो नित्यमहशैश्चिन्तनीयः ।
रामो ज्ञानं ध्यानगम्योऽपि रामो, रामादन्यं नैव जाने न जाने ॥ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
