________________
આચાર્ય શ્રીભ્રાતૃચ દ્રસૂરિગ્રન્થમાલા પુરતક ૪૦
૬૧
પણ અરૂપી તેને રૂપી જડ માધક થઈ શકે? હા, ચેતનદ્રવ્યને જડ કમ ઉપકાર તથા અપકાર કરી શકે છે. જેમ બ્રાજ્ઞી ઔષધીના પ્રયાગે જ્ઞાનગુણની વૃદ્ધિ અને મદિરાપાને જ્ઞાનગુણની હાનિ પ્રત્યક્ષ અનુભવાય છે. તેમ જીવને શુભ કર્મ ઉપકાર તથા અશુભક અપકાર કરેછે. બ્રાહ્મી ઔષધી અને મદિરા રૂપી તથા જડ છે, અને ચેતનનું જ્ઞાન ગુણ અરૂપી છે, છતાં જ્ઞાનગુણને ઉપકાર તથા આધક થાય છે. વૃદ્ધિ હાનિ કરે છે. અન્યસચેાગી જીવ કયારથી અનેલ છે ? તે માટે જુએ શ્રી આનંદઘનજી મહારાજકૃત શ્રી પદ્મપ્રભજિનેશ્વરના સ્તવનની ગાથા ૩ જી. कनकोपलवत पयडी पुरुषतणीरे, जोडी अनादि स्वभाव | अन्यसंयोगी जिहां लगि आतमारे, संसारी कहेवाय. पद्म०
અર્થાત્—અનાદિકાલથી સ્વભાવ-સંચાગ સંબધની પર પાએ કરી પ્રકૃતિ અને પુરૂષ-કમ અને જીવ, માટી અને સોનાની મા જોડાએલ છે. કહેલ છે કે— “ોને સ્વમાસિદ્ધેવિ, પાથવયં લીવ મેળો: 1 उपायेन भवत्येव, स्वर्णपाषाणयोरिव ॥ १ ॥
અર્થાત્–ચેતન અને જડના સંબંધ સ્વભાવસિદ્ધ છે સ્વર્ણ અને પત્થરની પેઠે, તેાપણ જીવ અને ક ઉપાયથી અવશ્ય જુદા થઈ શકે છે, જેમ ઉપાય સામગ્રીથી સેનું પત્થરથી જુદું પાડી શકાય છે. ઉપાય વિના જુદું પાડી શકાતું નથી. ઉપાય સત્ય હાવા જોઈએ, અને તે જ્ઞાનિઆના મતાવેલા ડાવા જોઈએ. અન્યસંચાગી-પુદ્ગલાન દી વિષયકષાયના અનુસંગી જ્યાંલગી આતમા ત્યાંલગી સંસારી
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com