________________
आगम (४०)
[भाग-३०] "आवश्यक"- मूलसूत्र-१/३ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययन [४], मूलं [.] / [गाथा-], नियुक्ति : [१२७३...] भाष्यं [२०६...],
प्रतिक
आवश्यक हारिभ- द्रीया
प्रत
सूत्रांक
॥६४८॥
दोच्चावि एरिसश्चिय बहिया गामाझ्याण णवरं तु । उक्कुडलगंडसाई इंडाइतिउच ठाइत्ता ॥८॥ तच्चाएवि एवं णवरं ठाणं तु तस्स गोदोही । वीरासणमहवावी ठाइज व अंबज्जोया ॥९॥ एमेव अहोराई छई भत्तं अपाणयं णवरं ।। गामणयराण बहिया वग्धारियपाणिए ठाणं ॥ १०॥ एमेव एगराई अहमभत्तेण ठाण बाहिरओ। ईसीपन्भारगए अणि-M मिसनयणेगदिहीए ॥३॥ साहु दोवि पाए वग्धारियपाणि ठायई ठाणं । वाघारि लंवियभुओ सेस दसासु जहा भणियं ॥४ । त्रयोदशभिः क्रियास्थानः प्रतिषिद्धकरणादिना प्रकारेण हेतुभूतैर्योऽतिचारः कृत इति, क्रिया पूर्ववत्, करणं क्रिया, कर्मबन्धनिवन्धना चेप्टेत्यर्थः, तस्याः स्थानानि-भेदाः पर्याया अर्थायानोंयेत्यादयः क्रियास्थानानि, तानि पुनत्रयोदश: भवन्तीति, आह च सङ्घहणिकार:
महाहा दिसाऽकम्हा दिवी घे मोर्सऽदिग्णे व । मभयमाणमैने मायोलोहे "रियांहिया ॥३॥ ध्याख्या-अर्थाय क्रिया, अनर्थाय क्रिया, हिंसाय क्रिया, अकस्मात् क्रिया, 'दिडिय' त्ति दृष्टिविपर्यासक्रिया च सूचनात्सूत्रमितिकृत्वा, मृषाक्रियाऽदत्तादानक्रिया च, अध्यात्मक्रिया, मानक्रिया, मित्रदोषक्रिया, मायाक्रिया, लोभक्रिया
द्वितीयाऽपीटश्येव यहिनामादीनां परं तु । उत्तुङकासनो बक्रकाष्ठशायी चा दण्डावतिको वा स्थित्वा ॥ ८ ॥ तृतीयस्यामप्येवं परं स्थानं तु तत्र योदोहिका । बीरासनमथचाऽपि विष्टेहाऽऽनकुब्जो वा ॥ ९॥ एवमेवाहोरात्रिकी पष्ठं भक्तमपानकं परम् । मामनगरयोपैहिस्तात् प्रलम्ब भुजस्तिष्ठति स्थानम् - 11. ॥ एवमेकरात्रिकी अष्टमभक्तेन स्थानं बहिः । ईषत्प्रारभारगतोऽनिमिषनयन एकदृष्टिकः ॥1॥ संहृत्य वावपि पादौ प्रलम्बितभुजतिष्ठति स्थानम् । 'पाधारि' हम्बितभुजः शेष दशासु यथा भणितम् ॥ २॥
दीप अनुक्रम [२४]
|
॥६४८॥
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०] मूलसूत्र-[१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्ति: | त्रयोदश-क्रियास्थानानाम् वर्णनं
~433