________________
आगम (४०)
[भाग-३०] "आवश्यक"- मूलसूत्र-१/३ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययन [४], मूलं [सू.] / [गाथा-], नियुक्ति: [१२७३...] भाष्यं [२०६...],
प्रत
सूत्रांक
आवश्यकता व्याख्या-'एसो' इति अणंतरदारगाहादुयस्सऽत्यो कि ?-'दिसाविभागो णायवों दिसिविभागो नाम अचित्तसंज-18|४प्रतिकहारिभजयपरिहायणियविहिं पइ दिसिप्पदरिसणं संखेवेण दिसिपडिबजावणंति भणिय होइ, अहवा दिसिविभागो मूलदारगहणं,
मणा द्रीया | सेसदारोवलक्षणं चेयं दहवं, अचित्तसंजयपारिद्वावणियं पइ एसो दारविवेओ णायबोत्ति भणियं होइ, 'दुविहदवहरणं
परिष्ठाप
नासमितिः ॥६३९॥
चे'ति दुविहद णाम पुवकालगहियं कुसाइ णायवमिति अणुवट्टए, 'वोसिरण ति संजयसरीरस्स परिठवणं 'अवलोयणं' विझ्यदिणे निरिक्खणंति 'सुहासुहगइविसेसो यति सुहासुहगतिविससो वंतराइसु उववायभेया यत्ति भणियं होइ, एसा अचित्तसंजयपारिहापणिया भणिया, इयाणिं असंजयमणुस्साणं भण्णइ, तत्थ गाहा
भरसंजयमणुएहि जा सा दुविधा व आणुपुरीए । सचित्तेहिं सुविहिया ! अश्चित्तेहिं च नाया ॥ ५५॥ इयं निगदसिद्धव, तत्थ सचित्तेहिं भण्णइ, कहं पुण तीए संभवोत्ति , आह
कपडगरूयस्सर बोसिरणं संजयाण बसहीए । उदयपद बहुसमागम विपजाहालोषण कुजा ॥६॥
दीप अनुक्रम
॥३९॥
[२३]
अनन्तरगाधाद्विकस्वार्थः, कि, 'दिविभागो ज्ञातम्या' दिग्विभागो नामाचित्तसंयतपारितापनिकी विधि प्रति दिकपदर्शनं संक्षेपेण विषयतिपाद नमिति भणितं भवति, अथवा दिग्विभाग इति मूलद्वारग्रहण, शेषद्वारोपलक्षणं पैतत् द्रष्टयप, अचिप्ससंयतपारिष्ठापनिकी प्रति एष द्वारविवेको ज्ञातव्य
इति भनितं भवति, द्विविधद्रव्यहरणं चेति द्विविधान्यं नाम पूर्वकालगृहीतं कुशादि ज्ञातव्यमिति अनुवर्तते, प्युसर्जनमिति संयतपारीरस्य परिकापन, भवVलोकनं द्वितीय दिवसे निरीक्षणमिति शुभाशुभगतिविशेषो व्यन्तरादिपूपपातमेदाश्चेति भणितं भवति । एषाऽपितसंपतपारिकापनिकी भणिता, बदामीम संयत
मनुष्याणां भव्यते, तत्र गाथा-तत्र सचिरोभण्यते, कथं पुनस्तस्याः संभव इति ?, भाइ.
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०] मूलसूत्र-[१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्ति:
~415