________________
आगम (४०)
[भाग-३०] "आवश्यक"- मूलसूत्र-१/३ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययन [४], मूलं [.] / [गाथा-], नियुक्ति : [१२७१...] भाष्यं [२०४...],
प्रतिक्रम णाध्यानशतक
प्रत
सूत्रांक
आवश्यक- क्रियास्तु कायिक्यादिभेदाः पञ्च, एताः पुनरुत्तरत्र न्यक्षेण वक्ष्यामः, विपाकः पुन:-'किरियासु वट्टमाणा काइगमाईसु हारिभ- ४ दुक्खिया जीवा । इह चेव य परलोए संसारपवहया भणिया ॥१॥ ततश्चैवं रागादिक्रियासु वर्तमानानामपायान
द्रीया ध्यायेत्, किंविशिष्टः सन्नित्याह-वय॑परिवर्जी' तत्र वर्जनीयं वय॑म्-अकृत्यं परिगृह्यते तत्परिवर्जी-अप्रमत्त इति गाथार्थः ॥५९८॥ ॥५०॥ उक्तः खलु द्वितीयो ध्यातव्यभेदः, अधुना तृतीय उच्यते, तत्र
पबहन्दिपएखाणुभावभिन्न सुहासुहविहो । जोगाणुभावजाणियं कम्म विवागं विवितेजा ॥ ५ ॥ व्याख्या-'प्रकृतिस्थितिप्रदेशानुभावभिन्नं शुभाशुभविभक्त'मिति अत्र प्रकृतिशब्देनाष्टौ कर्मप्रकृतयोऽभिधीयन्ते ज्ञानावरणीयादिभेदा इति, प्रकृतिरंशो भेद इति पर्यायाः, स्थितिः-तासामेवावस्थानं जघन्यादिभेदभिन्नं, प्रदेशशब्देन जीवप्रदेशकर्मपुद्गलसम्बन्धोऽभिधीयते, अनुभावशब्देन तु विपाकः, एते च प्रकृत्यादयः शुभाशुभभेदभिन्ना भवन्ति, ततचैतदुक्तं भवति-प्रकृत्यादिभेदभिन्नं शुभाशुभविभक्त 'योगानुभावजनित' मनोयोगादिगुणप्रभवं कर्मविपाकं विचिन्तयेदिति
गाथार्थः ।। ५१॥ भावार्थः पुनर्वृद्धविवरणादवसेयः, तच्चेदं-इह पयइभिन्नं सुहासुहविहत्तं कम्मविवागं विचिंतेजा, तत्थ दापयईउत्ति कम्मणो भेया अंसा णाणावरणिज्जाइणो अड, तेहिं भिन्नं विहत्तं सुहं पुण्णं सायाइयं असुहं पावं तेहिं विहत्तंविभिन्नविपाक जहा कम्मपकडीए तहा विसेसेण चिंतिजा, किं च-ठिइविभिन्नं च सुहासुहविहत्तं कम्मविवागं विचिंतेज्जा,
कियास वर्चमानाः कायिक्याविष दाखिता जीवाः । इहैव परलोके च संसारमवर्षका भणिताः ॥७॥ इह प्रकृतिभित्र शुभाशुभविभक कर्मविपाक लवचिन्तयेत् , तत्र प्रकृतष इति कर्मणो भेदा अंशा ज्ञानाचरणादयोऽष्ट, तैर्मियं विभकं शुभं पुण्यं सातादिकं अशुभं पापं विभक्त. विभिन्नविपार्क यथा कमैत्र
कती तथा विशेषेण चिन्तयेत् । किंच-स्थितिविभक्तं च शुभाशुभबिभ कर्मविपाकं विचिन्तयेव,
दीप अनुक्रम [२१..]
APRASACAKACCRACK
५९८॥
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०] मूलसूत्र-[१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्ति:
~333
