________________
आगम (४०)
[भाग-३०] "आवश्यक"- मूलसूत्र-१/३ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययन [४], मूलं [१...] / [गाथा-], नियुक्ति: [१२४३], भाष्यं [२०४...],
प्रत
सूत्रांक
आवश्यक- करणं, विकसितमुकुलितार्द्धमुकुलितानां भेदेन विभजनमित्यर्थः, चशब्दात्पश्चान्थनं करोति, ततो ग्राहका गृहन्ति, प्रतिक्रमहारिभततोऽस्याभिलषितार्थलाभो भवति, शुद्धिश्च चित्तप्रसादलक्षणा, अस्या एवं विवक्षितत्वाद्, अन्यस्तु विपरीतकारी माला-
Tणामालाद्रीया
कारस्तस्य न भवति, एवं साधुरपि कृतोपधिप्रत्युपेक्षणादिव्यापारः उच्चारादिभूमीः प्रत्युपेक्ष्य व्यापाररहितः कायोत्सर्ग- कारोदाह॥५६२॥ स्थोऽनुप्रेक्षते सूत्रं, गुरी तु स्थिते दैवसिकावश्यकस्य मुखवत्रिकाप्रत्युपेक्षणादेः कायोत्सर्गान्तस्यावलोकनं करोति, पश्चा
भारणमालोदालुचनं स्पष्टबुद्धयाऽपराधग्रहणं, ततो विकटीकरणं गुरुलघूनामपराधानां विभजनं, चशब्दादालोचनाप्रतिसेवनाऽनुलो
चनायां मेन ग्रन्थनं, ततो यथाक्रमं गुरोनिवेदनं करोति, एवं कुर्वतो भावशुद्धिरुपजायते, औदयिकभावात् क्षायोपशमिकमाप्तिरित्यर्थः, इत्थमुकेन प्रकारेण 'आलोचिते' गुरोरपराधजाले निवेदिते 'आराधना' मोक्षमार्गाखण्डना भवति, 'अनालो|चिते' अनिवेदिते 'भजना' विकल्पना कदाचिद्भवति कदाचिन्न भवति, तत्रेधं भवति-आलोयणापरिणओ सम्म संप-16 हिओ गुरुसगासं । जइ अंतरावि कालं करिज आराहओ तहवि ॥१॥ एवं तु न भवति-'इहीए गारवेणं बहुस्सुब|मएण वावि दुचरियं । जो ण कहेइ गुरूर्ण नहु सो आराहओ भणिओ ॥१॥ति गाथार्थः ॥ १२४३ ।। इथं चालोचनादिप्रकारेणोभयकालं नियमत एव प्रथमचरमतीर्थकरतीर्थे सातिचारेण निरतिचारेण वा साधुना शुद्धिः कर्तेच्या, मध्यमतीर्थकरतीर्थेषु पुनवं, किन्वतिचारवत एव शुद्धिः क्रियत इति, आह च
॥५६२॥ आलोपनापरिणतः सम्यक संपस्थितो गुरुसकाशम् । यद्यन्तराऽपि कालं कुर्षादाराधकस्तथापि ॥1॥रा गौरवेण बटुवतमदेन वाऽपि गुचरितम् ।। सायोन कथयति गुरुभ्यो नैव स भाराधको भणितः ॥॥
अनुक्रम [१०..]
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०] मूलसूत्र-[१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्ति:
~261