________________
તેને ભાઈ વીરજી પણ ઉપરકોટના કેદખાનામાં બારીએથી પડી અગર કેઈએ પાડવાથી મરણ પામ્યું. ૧૮૭ર માં મહારાણીસાહેબને કુંવર ડયુક ઓફ એડીનબરો આવ્યો ત્યારે નવાબ સાહેબ મુંબઈ પધાર્યા. તે જ વર્ષમાં કાઠીયાવાડ
જ્યુડીશીઅલ એસિસ્ટટની નવી જગે નીકળી. ૧૮૭૩ માં રાજથાનિક કેટ સ્થપાઈ. ૧૮૭૪ માં ભેપાળની બેગમને જી. સી. એસ. આઈ. ને કિતાબ આપવાના પ્રસંગે નવાબ સાહેબ ફરી મુંબઈ ગયા ને ત્યાં પ્રીન્સ ઓફ વેલ્સની મુલાકાત થઈ. ૧૮૫૭ માં વઢવાણના ઠાકોર સાહેબ રાજસિંહ ગુજરી ગયા. ૧૮૭૭ માં મહારાણી સાહેબે કૈસરેહિંદની પદવી ધારણ કરી તે પ્રસંગે નવાબ સાહેબ દિલી પધાર્યા ત્યારે તેમનું ૧૧ તેમનું માન વધારી ૧૫ તેપનું કર્યું. આ વર્ષમાં ઘણે છે વરસાદ પડયે. ૧૮૭૮ માં રાવબહાદુર ગોકુળજી ઝાલા ગુજરી જવાથી ખાનબહાદુર સાલે હિંદી સી. આઈ. ઈ. દીવાન થયા. આ વર્ષમાં ઘણે વરસાદ પડવાથી પાકને નુકસાન પામ્યું ને ટાઢ કાળ પડશે. તેમાં વળી તીડને ઉપદ્રવ ને તાવની સખત બીમારી ચાલવાથી જુનાગઢની વસ્તીને પાંચમે. ભાગ પંચકવાણુને પામે. ૧૮૮૦ માં ગવર્નર સાહેબ સર જેમ્સ ફર્ગ્યુસને ભાવનગર ગુંડલ રેલવે ઉઘાડી. ૧૮૮૧ માં ભાવનગરવાળા બાપાલાલ નાયબ દિવાન થયા,
Aho ! Shrutgyanam