________________
કંદોરા પર ટાંકણાના માર પડતા હોય કે આદિનાથ પ્રભુને કાલિયા બાબા બનાવવામાં આવ્યાં હયો, આ બધી ઘટનામાં પ્રાણોની આહુતિ આપીને પણ શાસનની હત્યાને અટકાવવી એ ત્રીજા નંબરની કૃતજ્ઞતા છે.
(૩) ગળિયા બળદ જેવા - ગળિયા બળદનો અર્થ છે આળસ. નિષ્ક્રિયતા, પ્રમાદ. જેની પાસે હળ કે ગાડું ચલાવવા કરતાં જાતે હળ ગાડું ચલાવી લેવું સહેલું પડે, એનું નામ ગળિયો બળદ. જેને હાંકતા હાંકતા હાંફી જવાય, એનું નામ ગળિયો બળદ. જેને મારવાની સોટી ભાંગી જાય, પણ જેનો નિરુત્સાહ ન ભાંગે એનું નામ ગળિયો બળદ. એના જેવા જીવોને શાસનસેવાની ગમે તેટલી પ્રેરણા કરો, ખૂબ ખૂબ પ્રેરણા કરીને પૂછો, તમે શાસન માટે શું કરી શકો તેમ છો ? તમારે શું કરવું છે ? ને એ શાંતિથી કહેશે - મારે કાંઈ કરવું નથી.
કાંઈ નથી કરવું એ બોટમ છે. કંઈક તો કરવું જોઈએ - આ ફરજ છે. થોડું-ઘણું કરીએ - એ રિવાજ છે. ઘણું કરવું જોઈએ – આ કર્તવ્ય છે. જેટલું કરીએ એટલું ઓછું – આ ભક્તિ છે. મને આવો લાભ ક્યાંથી આ બહુમાન છે. મેં કોઈને કશું કર્યું જ નથી. મેં મારું જ કર્યું છે – આ આત્મીયતા છે.
શાસન મારું લાગે એ ધર્મની શરૂઆત છે. ઘરે રસોઈ કરવા માટે કોઈના ઉપદેશની જરૂર નથી પડતી. ઓફિસે દોડી જવા માટે કોઈની પ્રેરણાની જરૂર નથી પડતી. દીકરાને ઉછેરવામાં નાકે દમ આવી જતો હોય, તો ય જાણે આપણે કશું જ કર્યું નથી, એવો આપણો અહેસાસ હોય છે. શાસનસેવામાં આવી કોઈ સંવેદના ન હોય, એનો અર્થ એ છે કે શાસન આપણને પારકું લાગે છે. જે પારકું લાગે એનું કામ કરવામાં ગળિયા બળદનો જ ઘાટ ઘડાવાનો.
એક ખેતરના પાકમાં તેતર પક્ષીઓ માળો બાંધ્યો હતો. નજીકમાં જ માલિકનું ઘર હતું. એક સાંજે તે પરિવાર આંગણામાં બેઠો હતો. ઘરના વડીલે કહ્યું, “હવે પાક તૈયાર થઈ ગયો છે, ગામના બધા મિત્રોને કહેવડાવી
ફીલિંગ્સ