________________ પ્રકૃતિબંધ પ્રકૃતિબંધ કર્મની 120 પ્રકૃતિઓનો બંધ તે પ્રકૃતિબંધ. પ્રકૃતિબંધના સ્વામી અને ભૂયસ્કાર વગેરે બંધ પાંચમાં કર્મગ્રંથમાંથી જાણી લેવા. પ્રકૃતિબંધના સાધાદિ ભાંગા સામાન્યથી સર્વ મૂળપ્રકૃતિમાં અને ઉત્તરપ્રકૃતિમાં બંધના સાદ્યાદિ ભાંગા - (1) જઘન્ય પ્રકૃતિબંધ : ૧૧મા, ૧૨મા, ૧૩માં ગુણઠાણે 1 પ્રકૃતિ બંધાય છે તે જઘન્ય પ્રકૃતિબંધ છે. (i) સાદિ - ૧૧મુ વગેરે ગુણઠાણ પામે ત્યારે સાદિ. (ii) અધ્રુવ - ૧૧માં ગુણઠાણેથી પડે કે ૧૩માં ગુણઠાણેથી ૧૪માં ગુણઠાણે જાય ત્યારે અધ્રુવ. (2) અજઘન્ય પ્રકૃતિબંધઃ ૧૧માં ગુણઠાણેથી પડી મૂળ પ્રકૃતિ 6 વગેરે અને ઉત્તરપ્રકૃતિ 17 વગેરે બાંધે તે અજઘન્ય પ્રકૃતિબંધ છે. (i) સાદિ - ૧૧માં ગુણઠાણેથી પડીને બાંધે ત્યારે સાદિ (ii) અનાદિ - ૧૧મુ ગુણઠાણ નહીં પામેલાને અનાદિ. (iii) ધ્રુવ - અભવ્યને ધ્રુવ. (iv) અધુવ - ભવ્યને ૧૧મુ ગુણઠાણ પામે ત્યારે અધુવ. (3) ઉત્કૃષ્ટ પ્રકૃતિબંધ - મિથ્યાદષ્ટિ સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય મૂળપ્રકૃતિ 8 અને ઉત્તરપ્રકૃતિ 74 બાંધે તે ઉત્કૃષ્ટ પ્રકૃતિબંધ છે. (i) સાદિ - જયારે બાંધે ત્યારે સાદિ. | (i) અધ્રુવ - ઉત્કૃષ્ટ બંધથી પડી અનુષ્ટ બાંધે ત્યારે અધુવ. (4) અનુત્કૃષ્ટ પ્રકૃતિબંધ - પરિણામ ઘટવાથી મૂળ પ્રકૃતિ ૮થી ઓછી બાંધે અને ઉત્તરપ્રકૃતિ ૭૪થી ઓછી બાંધે તે અનુત્કૃષ્ટ પ્રકૃતિબંધ છે.
