________________ ૪પ દ્વિતીય ધુવશૂન્ય વર્ગણા આવે તેટલા પરમાણુવાળા સ્કંધોની જઘન્ય પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણા છે. ત્યાર પછી ઉત્કૃષ્ટ પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણા સુધી એકોત્તરવૃદ્ધિવાળા પરમાણુવાળા સ્કંધોની વર્ગણાઓ છે. જઘન્ય પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણાના દરેક સ્કંધમાં રહેલા પરમાણુને સૂક્ષ્મ ક્ષેત્ર પલ્યોપમના અસંખ્યાતમાં ભાગથી ગુણતા જે આવે તેટલા પરમાણુવાળા કંધોની ઉત્કૃષ્ટ પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણા છે. પ્રત્યેકશરીરી જીવોના સત્તામાં રહેલ ઔદારિક શરીર નામકર્મ, વૈકિય શરીર નામકર્મ, આહારક શરીર નામકર્મ, તેજસ શરીર નામકર્મ અને કાશ્મણ શરીર નામકર્મના દરેક પ્રદેશ ઉપર વિગ્નસા પરિણામથી સર્વ જીવ કરતા અનંતગુણ પુદ્ગલો રહેલા છે. તે પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણા કહેવાય છે. આ વર્ગણાઓ કર્મપ્રદેશોને આશ્રયીને રહેલી છે. જઘન્ય કર્મદલિકો હોય ત્યારે જઘન્ય પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણા હોય અને ઉત્કૃષ્ટ કર્મદલિકો હોય ત્યારે ઉત્કૃષ્ટ પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણા હોય. જઘન્ય યોગ હોય ત્યારે જધન્ય કર્મપ્રદેશો હોય. ઉત્કૃષ્ટ યોગ હોય ત્યારે ઉત્કૃષ્ટ કર્મપ્રદેશો હોય. પ્રત્યેકશરીરી જીવોના જઘન્ય યોગ કરતા ઉત્કૃષ્ટ યોગ સૂક્ષ્મક્ષેત્ર પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ અસંખ્યથી ગુણિત છે. તેથી જઘન્ય પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણાના દરેક સ્કંધમાં રહેલ પરમાણુ કરતા ઉત્કૃષ્ટ પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણાના દરેક સ્કંધમાં રહેલ પરમાણુ સૂક્ષ્મ ક્ષેત્ર પલ્યોપમના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણ અસંખ્યથી ગુણિત છે. (21) દ્વિતીય ધ્રુવશૂન્ય વર્ગણાઃ ઉત્કૃષ્ટ પ્રત્યેકશરીરી દ્રવ્ય વર્ગણાના દરેક સ્કંધમાં રહેલ પરમાણુમાં 1 પરમાણુ ઉમેરતા જે આવે તેટલા પરમાણુવાળા સ્કંધોની જઘન્ય દ્વિતીય ધ્રુવશૂન્ય વર્ગણા છે. ત્યાર પછી ઉત્કૃષ્ટ દ્વિતીય ધ્રુવશૂન્ય વર્ગણા સુધી એકોત્તરવૃદ્ધિવાળા