________________ 108 દ્વાર ૧૪મુ-અલ્પબદુત્વ પ્રથમ રસબંધસ્થાન પૂર્વ પૂર્વ ષસ્થાનકના ચરમ રસબંધસ્થાન કરતા અનંતભાગવૃદ્ધ હોય છે. (કેટલાક અનંતગુણવૃદ્ધ કહે છે.) (14) અલ્પબદુત્વ - તે બે રીતે છે - (1) અનંતરોપનિધાથી અલ્પબદુત્વ - પૂર્વ પૂર્વ રસબંધસ્થાનોની અપેક્ષાએ ઉત્તરોત્તર છ પ્રકારની વૃદ્ધિવાળા રસબંધસ્થાનોનું અલ્પબદુત્વ તે અનંતરોપનિધાથી અલ્પબદુત્વ છે. એકષસ્થાનકમાં અનંતગુણવૃદ્ધ રસબંધસ્થાનો કંડક પ્રમાણ છે. એક ષસ્થાનકમાં અસંખ્યગુણવૃદ્ધ રસબંધસ્થાનો કંડક X (કંડક) + કંડક = કંડક + કંડક પ્રમાણ છે. એક ષસ્થાનકમાં સંખ્યાતગુણવૃદ્ધ રસબંધસ્થાનો કંડક X (કંડક + કંડક) + કંડક + કંડક = કંડક + કંડકઃ + કંડક + કંડક = કંડક + 2 કંડક + કંડક પ્રમાણ છે. એક ષસ્થાનકમાં સંખ્યાતભાગવૃદ્ધ રસબંધસ્થાનો કંડક x (કંડક + 2 કંડક + કંડક) + કંડક + 2 કંડક + કંડક = કંડક + 2 કંડક + કંડક + કંડક + 2 કંડક + કંડક = કંડક + 3 કંડક + 3 કંડક + કંડક પ્રમાણ છે. એક ષસ્થાનકમાં અસંખ્યાતભાગવૃદ્ધ રસબંધસ્થાનો કંડક X (કંડક + 3 કંડક + 3 કંડક + કંડક) + કંડક’ + 3 કંડક + 3 કંડક + કંડક = કંડક + 3 કંડક + 3 કંડક + કંડકઃ + કંડક + 3 કંડક + 3 કંડક + કંડક = કંડકપ + 4 કંડક + કંડક + 4 કંડક + કંડક પ્રમાણ છે. એક ષસ્થાનકમાં અનંતભાગવૃદ્ધ રસબંધસ્થાનો કંડક x (કંડક + 4 કંડક + 6 કંડક + 4 કંડક + કંડક) + કંડકપ + 4 કંડક + 6 કંડક + 4 કંડક + કંડક = કંડક + 4 કંડક +
