________________
પાટણતરફ વસતા હતા ત્યાં રાજાની ઇતરાજીથી તે મુલાક છોડી ખંભાતની તે સમયની જાહોજલાલી જોઈ ત્યાં વસ્યા. કેટલાક સમય પછી ખંભાતથી ધંધાની કેટાઈ કે રાજ તરફના કોઈ પ્રકારના દુઃખને લીધે જે લાડ શહેર મુકી ચાલ્યા ગયા તેઓમાંના થોડા જંબુસર, સુરત અને દક્ષિણમાં વધતાં છેક કુકણમાં પેન, બેલાપુર, થાણું, મુંબઈ, વસાઈ, નવસારી વગેરે જ્યાં ધંધે હાથ લાગે ત્યાં વસવા લાગ્યા. આ વાતના પુરાવામાં એટલી સાબીતી મળી આવે છે કે મુંબઈ, થાણું, વસાઈ વગેરે તાલુકા અને દમણના લાડ લોકોના ગોર તરીકે ખંભાતના ટોળકીયા બ્રાહ્મણને હજુ કેટલુંક દાન અપાય છે. કારણકે ખેડાવાળ લોકો પણ ખંભાતની હદપાર કેટલાક સંજોગોને લીધે થયેલા તે પછીથી લાડ લોકોની યજમાનવૃત્તિનું કામ ટોળકીયાઓએ સ્વીકાર્યું છે. આ હકીકતથી જણાય છે કે ખંભાતમાંથી ખેડાવાળ અને લાડ લકે એકજ સૈકામાં છુટા પડ્યા હોવા જોઇએ. ખંભાતની ઉપયુક્ત હકીકત હવેના પ્રકરણ દર્શાવવામાં આવી છે તેથી પૂર્ણ હકીકત સમજાશે.
આ સમયે લાડ લોકે પૈકી કેટલાક સિંધમાં પણ જઈ રહ્યા છે એમ જણાય છે. કારણકે ત્યાં હાલમાં લાલ વાણીઆની એક જાત છે, તે લાડ પૈકીની છે. તેમનો ધર્મ, સ્થિતિ, આચારવિચાર, વગેરે રીતરીવાજ જાણવા જરૂર છે પરંતુ તે હકીકત સંતોષકારક નહીં મળવાથી આ પુસ્તકમાં લખવામાં આવી નથી.
બીજાપુર, ધારવાડ, કર્ણાટકમાં પણ લાડ લેકે વસેલા છે તે હાલ લાલ વાણીઆની જાતથી ઓળખાય છે એમ તેમનું મૂળ તપાસતાં જણાય છે. વળી ખાનદેશમાં સીક્કા લાડ એક વર્ગ છે તે પણ લાડ વાણુકને એક ભેદ છે
